Σάββατο 31 Μαρτίου 2012

Το μέτρημα και οι ευθύνες

Διαβάζοντας ένα κείμενο του Δ. Δανίκα στο ΒΗΜΑ (σχολίαζε τη στάση του Γ. Μπαμπινιώτη σε σχέση με το νόμο για τα Πανεπιστήμια), είδα αυτόν τον εξαίρετο στίχο του Μανόλη Αναγνωστάκη, που νομίζω εκφράζει με ιδιαίτερα  "λακωνικό" τρόπο και πολύ πιο εύστοχα, από τα μύρια-όσα έχουν γραφτεί, την κριτική αυτών που έφεραν την Ελλάδα στη σημερινή της κατάντια:


«Δεν έφταιγεν ο ίδιος. Τόσος ήτανε»!

Πέμπτη 29 Μαρτίου 2012

Αυτός ο τόπος δεν θα αλλάξει ποτέ!


Υπάρχει ένα πολύ ωραίο τραγούδι του Μάνου Χατζηδάκι, που τελειώνει με τους στίχους: " Καληνύχτα Κεμάλ, αυτός ο κόσμος δεν θα αλλάξει ποτέ!". 
Θα τον τροποποιήσω λίγο σήμερα και θα πω " Καληνύχτα Έλληνες, αυτή η χώρα δεν θα αλλάξει ποτέ!".
Απέφυγα μεχρι σήμερα να μιλήσω για το νέο νόμο για τα Πανεπιστήμια, κυρίως επειδή η απογοήτευση και η πικρία μου για την κατάσταση σε αυτά -που ήταν και ένας βασικός λόγος για την πρόωρη έξοδό μου από την ενεργό υπήρεσία- εξακολουθεί να με διακατέχει σε μαγάλο βαθμό. 
Αλλά η τελευταία ενέργεια του διμηνίτη Υπουργού Παιδείας κ. Γ. Μπαμπινιώτη με αναγκάζει να πω δυό κουβέντες. Είναι γνωστό ότι ο νέος Υπουργός, που τον γνωρίζω πολύ καλά, επειδή συνυπήρξαμε Πρυτάνεις, αποφάσισε να "χαλαρώσει" τον νόμο που πριν λίγους μήνες ψήφισε η Βουλή και εκτός από την αποσύνδεση της επιχορήγησης των Πανεπιστημίων από την εφαρμογή του νόμου, να βάλει στο τραπέζι και άλλα θέματα σχετικά με την εκλογή των Διοικήσεων, αλλά και τον ίδιο τον τρόπο Διοίκησης των Πανεπιστημίων. Κάποιοι ήδη μάλιστα επιχαίρονται και διαβάζω σήμερα σε όλο σχεδόν τον τύπο ότι ο νέος νομος για τα Πανεπιστήμια μπαίνει στο ψυγείο.
Η προσωπική μου γνώμη είναι ότι ο νέος νόμος δεν είναι τίποτα άλλο παρά η προσαρμογή των Πανεπιστημίων μας σε ότι ισχύει διεθνώς εδώ και αρκετά χρόνια όχι μονο στο Δυτικό κόσμο, αλλά παντού στη Γη. Αυτή είναι η πραγματικότητα, είτε το θέλουμε είτε όχι. Η ιδέα του ανεξάρτητου ελέυθερου ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου έχει πεθάνει εδώ και χρόνια και μόνο εμείς φαίνεται ότι δεν το έχουμε αντιληφθεί. Ωραίο να φυλάς Θερμοπύλες, αλλά χρειάζεσαι και έναν Λεωνίδα και τους αντίστοιχους Σπαρτιάτες! Και να γνωρίζεις παράλληλα ότι αντιπροσωπεύεις έναν ολόκληρο πολιτισμό, που κινδυνεύει από τις ορδές των βαρβάρων. Θα μου επιτρέψετε να γελάσω αν κάποιος πει ότι αυτό αντιπροσωπεύουν σήμερα τα ελληνικά πανεπιστήμια. Μπορεί να υπήρχαν οι προθέσεις, μπορεί σίγουρα να υπάρχουν και σήμερα μεμονωμένες εξαίσιες περιπτώσεις πανεπιστημιακών δασκάλων και ερευνητών, αλλά το σύστημα είναι διαβρωμένο και όζει.
Ανεξάρτητα, όμως, από όλα αυτά με ποιό δικαίωμα ένας εξαιρετικά βραχύβιος Υπουργός έρχεται και δυναμιτίζει την εφαρμογή ενός πολύ πρόσφατου νόμου του Κοινοβουλίου και επιστρέφει τα Πανεπιστήμια στο παρελθόν; Από συμπαράσταση στους τέως συναδέλφους του Πρυτάνεις, όπως λενε μερικοί, ώστε να παραταθεί η θητεία τους και να λήξει κανονικά στα τέσσερα χρόνια, πριν εφαρμοστεί ο νέος νόμος;  Ή μήπως δεν πρόκειται για "διμηνίτη" Υπουργό, αλλά υπάρχουν σκέψεις και υποσχέσεις για την καθιέρωση μιας θέσης μόνιμου Υπουργού Παιδείας, που δεν είναι κακή πρόταση, αλλά καλά θα ήταν να το γνωρίζουμε;
Αυτό που κυρίως θέλω να πω είναι ότι αυτό που κάνει ο κ. Μπαμπινιώτης είναι να αποδεικνύει για άλλη μια φορά -και αυτή τη φορά δυστυχώς ο υπέυθυνος δεν είναι ο συνήθης ύποπτος πολιτικός -ότι δεν μπορεί να αλλάξει στη χώρα μας η νοοτροπία των μικρο ή μεγαλο-εξυπηρετήσεων και των προσωρινών διακανονισμών και ενισχύει αυτό που είπα στην αρχή: Καληνύχτα Έλληνες, αυτός ο τόπος δεν θα αλλάξει ποτέ!

Δευτέρα 26 Μαρτίου 2012

Σχέση ανάμεσα στην αποδοχή της θεωρίας της εξέλιξης και του πλούτου των χωρών


Ναι. Υπάρχει και αυτό. Μια ανάλυση έδειξε ότι όσο πιο πλούσια είναι μια χώρα τόσο περισσότερο αποδέχονται οι κάτοικοί της ότι η θεωρία της εξέλιξης είναι σωστή, ή για να το πούμε αλλιώς τόσο λιγότερο έχουν οι κάτοικοί της ανάγκη να καταφεύγουν στη θρησκεία και στην άποψη ότι ο Θεός έφτιαξε τον κόσμο σε επτά ημέρες και τον άνθρωπο κατ' εικόνα και ομοίωσίν του (και άρα να μην αποδέχονται τη θεωρία της εξέλιξης). 
Υπάρχει και η αντίστροφη εξήγηση, ότι όσο λιγότερο πιστεύεις ότι υπάρχει ένα παντοδύναμο όν που επηρεάζει τη ζωή σου, τόσο περισσότερο στρώνεσαι στη δουλειά και αυξάνεις τον πλούτο της χώρας σου. Ο καθένας διαλέγει όποια εξήγηση προτιμά.
Τρανή εξαίρεση οι Ηνωμένες Πολιτείες! Μια πλούσια χώρα, μια χώρα που δεν έχει επίσημη θρησκεία, αλλά όπου οι θρησκευτικές πεποιθησεις έχουν μεγάλη πέραση και έχουν καταστεί μάλιστα κύριο θέμα στις επικείμενες προεδρικές εκλογές. Η αποδοχή της εξέλιξης στις ΗΠΑ είναι εξαιρετικά χαμηλή. Η Ελλάδα και η Κύπρος έχουν επίσης σχετικά χαμηλά ποσοστά αποδοχής της θεωρίας της εξέλιξης σε σύγκριση πάντα με τον πλούτο τους.
Εντυπωσιακά μεγάλα ποσοστά αποδοχής της θεωρίας της εξέλιξης παρατηρούνται κυρίως στις Σκανδιναυικές χώρες, οι οποίες ανήκουν βέβαια και στις πλουσότερες του κόσμου. Και πως να μην θαυμάσει κανείς τη Νορβηγία, που είναι η πλουσιότερη χώρα στον σχετικό πίνακα. 
Να σημειωθεί ότι δεν συμπεριλαμβάνονται σημαντικές χώρες (πχ Κίνα, Ινδία, Βραζιλία, Ισραήλ κλπ), που θα είχε ενδιαφέρον η σχετική σύγκριση. Επίσης δεν γνωρίζω πόσο έγκυρα είναι τα οικονομικά στοιχεία (π.χ.νόμιζα ότι η Τουρκία δεν είναι τόσο χαμηλά).



Πέμπτη 22 Μαρτίου 2012

Μια χώρα χωρίς πυξίδα


"Πάμε στο άγνωστο με βάρκα την ελπίδα" έλεγε ένα παλιό τραγουδάκι. Κάπως έτσι πορευόμαστε σήμερα, αν και δεν ξέρω αν η  "ελπίδα" είναι λέξη που δικαιούμαστε να χρησιμοποιούμε.
Πορευόμαστε προς τις εκλογές και είναι άγνωστο αν θα επικρατήσει στις προτιμήσεις του εκλογικού σώματος η προσπάθεια σύγκρισης ανάμεσα σε πολιτικά προγράμματα που θα μας βγάλουν από την κρίση, ή απλά μια τεράστια ψήφος διαμαρτυρίας και επιλογή πολιτικών σχηματισμών, που δεν έχουμε ιδέαν τι πραγματικά πρεσβεύουν, αν πρεσβεύουν τίποτα.
Η τάση να τιμωρήσουμε αυτούς που μας έφεραν ως εδώ είναι λογική και τους τη χρωστάμε. Από την άλλη πλευρά η επιλογή κάποιων, που πιθανότατα θα μας αποτελειώσουν δεν είναι καθόλου, μα καθόλου απίθανη εξέλιξη.
Επειδή σε όλη αυτή την πορεία προς την κρίση έχουν ευθύνη ΟΛΟΙ οι πολιτικοί σχηματισμοί που υπήρχαν, άλλης βέβαια έκτασης ο καθένας, θα ήταν ευχής έργον να υπήρχε μια πραγματικά καινούργια πολιτική δύναμη, που θα μπορούσε να εκπλήρώσει τις απαιτήσεις αυτών που σκέφτονται υγιώς: από τη μια την τιμωρία των υπευθύνων και από την άλλη την πρόταση που θα φέρει ελπίδα για την έξοδο από την κρίση.
Υπάρχει άραγε αυτή η πολιτική δύναμη; Εγώ μέχρι στιγμής δεν τη βλέπω.


Παρασκευή 16 Μαρτίου 2012

Η γκρίνια της Παρασκευής

Ποιοι είμαστε αλήθεια εμείς οι Έλληνες; Οι διεφθαρμένοι και τεμπέληδες; Οι αγανακτισμένοι; Ή μήπως οι μονίμως απέχοντες και οι αενάως κριτικάροντες;
Η αλήθεια είναι ότι είμαστε απ' όλα αυτά, όπως και ο κάθε λαός άλλωστε. Αυτό που μας ξεχωρίζει όμως είναι νομίζω κάτι άλλο. Είναι η ευκολία που περνάμε από το ένα στρατόπεδο στο άλλο. Με την άνεση της τρίπλας του Δομάζου (ή του Μέσι για τους νεότερους).
Αυτοί που χτες έκαναν τα αδύνατα δυνατά για να εξασφαλίσουν για τους ίδιους ή τα παιδιά τους μια θεσούλα στο Δημόσιο ή μια συνταξούλα για τη γιαγιά, σήμερα πετάνε αυγά στους πολιτικούς, που τους έκαναν τη δουλίτσα. Εκείνοι που αδικούνταν χρόνια τώρα από την αισχροκέρδεια των μεσαζόντων τρέχουν τώρα να πουλήσουν το αβέβαιας ποιότητας εμπόρευμά τους χωρίς να δίνουν απόδειξη. Οι πολιτικοί που ψήφισαν το μνημόνιο πριν λίγους μήνες κατεβαίνουν με τη σημαία του αντιμνημονιακού και εκείνοι που κατηγορούσαν το μνημόνιο ως το μεγαλύτερο κακό για τη χώρα διαγράφουν από το κόμμα τους εκείνους που δεν τους παρακολούθησαν στην οβιδιακή τους μεταμόρφωση σε μνημονιουπερασπιστές!
Αυτή η ευμεταβλητότητα, αυτό το "χύμα" σε όλα είναι νομίζω το κύριο χαρακτηριστικό του νεοέλληνα. Μπορεί βέβαια να στηρίζεται σε μια βαθιά φιλοσοφική βάση, σε εκείνο το περίφημο "τα πάντα ρει" του προγόνου μας από την Έφεσο και επομένως να είναι ένας δικός μας καταδικός μας τρόπος ζωής. Μόνο που ο φιλόσοφος άλλο πράγμα είχε στο μυαλό του και σίγουρα όχι το "όπου φυσάει ο άνεμος", το οποίο έχουμε καταστήσει κυρίαρχη ιδεολογία.
Και έχουμε βέβαια και το θράσος να στηρίζουμε αυτές τις εξωφρενικές μας τούμπες σε "επιχειρήματα". Να εκλογικεύουμε και στη συνέχεια να κεραυνοβολούμε αυτούς που τολμούν να μας θυμίσουν ποιοι είμαστε. Και να λέμε "με ξέρετε εμένα" την ώρα που κάνουμε την ωραιότερη τούμπα στη καριέρας μας! Επειδή είμαστε και "σωκρατικοί". Και θέλουμε τον διάλογο, αρκεί αν τον πηγαίνουμε εκεί που μας βολέυει.
Είμαστε όλοι τέτοιοι; Σίγουρα όχι. Και αυτή είναι η μόνη ελπίδα για τη χώρα. Μόνο που όταν στην πίστα της σημερινής ελληνικής πραγματικότητας έχουν σηκωθεί και χορεύουν όλοι αυτοί που έλεγα παραπάνω, αυτοί οι "τσαλιμάκηδες" με τις αέρινες κινήσεις και την πονηρή ματιά, τι ελπίδες έχουν εκείνοι οι "άγαρμποι" και σταθεροί, που απλά θέλουν να περπατήσουν προς ένα καλύτερο αύριο;

Τετάρτη 14 Μαρτίου 2012

Ματαράγκα Καρδίτσας, 1907. Ένα ντοκουμέντο.


Αστυνομική διαταγή που εξέδωσε ο διοικητής του αστυνομικού τμήματος Ματαράγκας Καρδίτσας, στις 8 Δεκεμβρίου 1907
Το παρακάτω κείμενο είναι ένα ντοκουμέντο. Πρόκειται για την αστυνομική διαταγή που εξέδωσε ο διοικητής του αστυνομικού τμήματος Ματαράγκας Καρδίτσας, στις 8 Δεκεμβρίου 1907 και είναι αποκαλυπτική για τα ήθη της επαρχίας εκείνης της εποχής. Απολαύστε το:
"Προς απάσας τας αρχάς που διοικούν το χωρίον Ματαράγκα Καρδίτσης:
Δήμαρχο, ιερέα του χωριού, Δάσκαλο και άπαντας τους προύχοντας του χωρίου.
Ήρθα εις Ματαράγκαν κατόπιν διαταγής του διοικητού μου μετά ενός χωροφύλακος προς επιβολήν της τάξεως, από άκρου εις άκρον του χωρίου, άνευ χρονοτριβής και άμεσα.
Διότι προχθές στο σιργιάνη μετά την Θίαν και Ιεράν Λιτουργίαν εν τω ναό όταν έπεζαν τα κλαρίνα και τα όργανα ο Κώστας (ας μην αναφέρο το ονομά του) χόρεβε σινέχεια μπροστά χορίς να αφίνη και τους άλους να χορέψουν μπροστά με κατά συνέπια παραξιγιθήκατε και πλακoθίκατε στο ξίλο με τα παλούκια και τα μαχέρια με αποτέλεσμα και κατά σινέπια να τραβματιστούν πολλοί άνθροποι.
Πάραφτα να εφαρμόσετε απάσας τα εξίς διαταγάς μου:
1) Αν ξανασιμβή τιάφτη πράξης εν τω χωρίο να γνορίζετε ότι θα σας συλλάβω και άνεφ χρονοτριβής αμέσος θα σας κλείσο στη φυλακή. Όταν πέζουν τα κλαρίνα και τα μουσικά όργανα στο σιργιάνη στο πανιγίρη και στο γάμο πρέπη να χορέβουν μπροστά άπαντες που επιθιμούν να χορέψουν και όχι μόνο ο ίδιος άνθροπος. Αφτό είνε γαηδουριά.
2) Μου αναφέρθικε ότι ο γάηδαρος του χαντζόπουλου τον Σεπτέμβριο μπίκε στο καλαμπόκι του Βάϊου (ας μην αναγράψο το επίθετο) και ο Βάϊος εκνεβρίστικε και κάρφοσε τον γάηδαρο με την αξάλη στο ένα καπούλι. Καταλαβένετε ο γάηδαρος δέν είναι όνος αλά ο Βάϊος. Άνεφ πολόν σκέψεον καταλαβένη κανής ότι το κεφάλη δεν έχει μιαλό αλά κολοκιθόσπορο. Απαγορεύετε να ξαναγίνη εκ νέου τέτιο απαράδεκτο ή παρόμιο πράγμα.
3) Πίγα στο μαγαζή για καφέ και από έξο βρομούσε κατρουλιό. Απαγορεύετε νά κατουράτε έξω στον τίχο του μαγαζιού.
4) Απαγορεύετε το βρισίδιν το φονασκίν και εντός του καφενίου το ανεμίζιν διότι είναι χιμόνας και εσθάνετέ τις αποφορά από τι βρόμα. Όστις επιθιμή να ανεμιστή να εξέρχετε έξοθεν του καφενίου.
5) Ίδα πολλές γυνέκες να πιάνουν τη σιγκούνα μετά του υποκαμίσου να το τραβούν πρό το έμπροσθεν να ανίγουν τα πόδια και να ουρούν ορθίος. Το τιούτον είναι απαράδεκτο και πρέπη άνεφ χρονοτριβίς να τις βρακόσετε άπαξ και διαπαντός.
6) Όταν λίαν προίαν πάτε τα γελάδια στο γελαδάρη και γιρίζοντας πρέπη ανιπερθέτος να μαζέβετε τις βονιές των ζώον από το δρόμο, το ίδιο να κάνετε και το βράδη διότι δεν έχη που να πατίση όστις βαδίζη εις τας οδούς του χωρίου. Και εκτός του τιούτου σας χριάζοντε αι βονιές να ζεστένεστε στο μπουχαρί το χιμόνα με τα κρία.
7) Σε κάθε πανιγίρι αποκριές πάσχα και γάμους που βαδίζη καλοντιμένος ο κόσμος πάι στην Εκλισία και μετά χορέβη στα σιργιάνια και στους γάμους πρέπη άπαντα τα σκυλιά να είναι δεμένα διά χονδρόν αλισίδεον και σχινίον προς αποφιγίν ατιχιμάτων εκ τον σκιλοδακομάτων.
8) Να μιν πίνετε πολί ινοπνεμβατόδη ποτά τσίπουρα και ίνους και μετά ξερνοβολάτε και κάνετε χαζαμάρες.
9) Να τιρίσετε άνεφ αντιρίσεος και χρονοτριβής την άνοθεν τάφτην διαταγήν μου άνθροπη σκύλη και γινέκες διότι όπιος συληφθή παραβάτις θα τον σιλάβο θα τον κλίσο στο σχολίο και αλίμονό του θα τον ταράξο και θα τον μαβρίσο στο ξίλο.
Να με σιγχορίτε αν έκανα κάπιο σιντακτικό λάθος καθότι τελίοσα και εγώ την Τρίτη του Δημοτικού σχολίου διότι δεν με έστιλε ο πατέρας μου από το χωρίον εις τιν Λάρισσαν για να μάθο περισσότερα γράματα. Σαν γκαραγκούνις που είμε και εγό καταλαβένετε άπαντες τας γραφάς μου τας οπίας θέλετε δεν θέλετε να τας τιρίσετε ανιπερθέτος."
Εν Ματαράγκα τη 8η Δεκεμβρίου 1907
Ο διοικητής του χωρίου
Νικόλαος Παπακωνσταντίνου
Υπονοματάρχης
(Το βρήκα στο Thessalianews.gr)

Δευτέρα 12 Μαρτίου 2012

2012. 100 χρόνια από τη γέννηση του Alan Turing


Ο Alan Turing γεννήθηκε το 1912. Ήταν ένας κάθε άλλο παρά συνηθισμένος άνθρωπος. Η συνεισφορά του στην πρόοδο της επιστήμης υπήρξε τεράστια. Θεωρείται δίκαια ο ιδρυτής της φηφιακής εποχής και της τεχνητής νοημοσύνης. Το 1936 περιέγραψε την περίφημη "Turing Machine", που στην ουσία δεν πρόκειται για μια πραγματική μηχανή, αλλά μια υποθετική συσκευή, που έχει στόχο την κατανόηση των ορίων των υπολογιστικών συστημάτων. Μια μεγάλη του προσφορά υπήρξε η αποκρυπτογράφηση κατά τη διάρκεια του 2ου Πακοσμίου Πολέμου του κώδικα Enigma των Ναζί, που θεωρείται ότι συνετέλεσε στη συντόμευση της διάρκειας των εχθροπραξιών. Ο Turing ανέπτυξε τη θεωρία της μορφογένεσης στη βιολογία, ενώ ήταν πρωτοπόρος στον τομέα της μη γραμμικής δυναμικής της φυσικής. Πάρα πολλές ρήσεις του έχουν εκτιμηθεί για τη δυνατότητά του μέσα σε λίγες γραμμές να συμπυκνώνει μεστές φιλοσοφικές απόψεις, κυρίως πάνω σε ότι αφορά τα όρια της τεχνολογίας και τη διάκριση της ανθρώπινης από την τεχνητή νοημοσύνη.
Εκτός από τα παραπάνω ο Alan Turing ήταν ένας εξαίρετος μαραθωνοδρόμος με ρεκόρ επιπέδου μεγάλων αγώνων, που μάλιστα παρά λίγο να εκπροσωπήσει τη χώρα του στους Ολυμπιακούς του Λονδίνου το 1948! 
Αυτός ο άνθρωπος κατηγορήθηκε από τις βρεττανικές αρχές και ασκήθηκε κατηγορία εναντίον του. Ο λόγος; Ήταν ομοφυλόφιλος! Σε ηλικία 41 ετών αυτοκτόνησε παίρνοντας υδροκυάνιο.


Αθεράπευτα οπαδός του James Joyce


Πρέπει να το ομολογήσω ότι είμαι οπαδός φανατικός του James Joyce. Από τότε που τον ανακάλυψα, μάλλον αργά όντας φοιτητής στην Αθήνα, οπότε και αγόρασα τον Ulysses, δεν έχει περάσει εποχή που να μην διαβάζω κάτι δικό του. Δεν έχει άλλωστε γράψει πάρα πολλά πράγματα.
Dubliners, The Portrait of the Artist as a Young Man, Ulysses, Finnegans Wake. 
Πριν λίγες μέρες τέλειωσα την τρίτη ανάγνωσή μου του Ulysses. Η κάθε φορά μου αποκαλύπτει καινούργιες εμπειρίες και "οπτικές γωνιές"... Δεν νομίζω πάντως ότι έχω τον καιρό για μιαν ακόμη φορά.
Τώρα λέω να καταπιαστώ για μιαν ακόμη φορά με το Finnegans Wake, δηλαδή με το κύκνειο άσμα του Joyce. 
Τόγραφε κάπου 17 χρόνια! Κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι το έχει κατανοήσει πλήρως και εδώ που τα λέμε λίγοι το έχουν διαβάσει ολόκληρο. Λέγεται, ότι όταν το έγραφε, κάποιος τον ρώτησε ποιό είναι το περιεχόμενο του έργου του. Ο Joyce απάντησε ότι "γράφω κάτι που θα παιδεύει τους κριτικούς της λογοτεχνίας για τον αιώνα τον άπαντα". Ένα ακόμη χαρακτηριστικό αυτού του έργου είναι ότι θεωρείται "αμετάφραστο" σε οποιασδήποτε άλλη γλώσσα! Και πως να μην είναι αφού ούτε οι αγγλόφωνοι δεν μπορούν να το κατανοήσουν και να συμφωνήσουν για τα νοήματά του! Η κάθε λέξη και φράση έχει πολλαπλές "αναγνώσεις" και καμιά δεν είναι στην πραγματικότητα "σωστότερη" από την άλλη.
Αυτή είναι ίσως και η αξία του έργου αυτού. Και νομίζω έτσι πρέπει να διαβάζεται. Ο στόχος είναι να μπορέσεις να αποκομίσεις κάτι από την ανάγνωσή του. Ένα κείμενο που μπορεί να σε εκπλήσσει διαφορετικά κάθε φορά δεν μπορεί να πεθάνει ποτέ! 

Τρίτη 6 Μαρτίου 2012

So Much For That της Lionel Shriver


Σήμερα τέλειωσα το μυθιστόρημα "So Much for That" της Lionel Shriver (ναι, αν και το όνομά της είναι Lionel είναι γυναίκα, το έχει αλλάξει από Margaret Ann, που ήταν το βαφτιστικό της). Η ελληνική μετάφραση του τίτλου (δική μου, δεν γνωρίζω αν έχει κυκλοφορήσει στα ελληνικά) είναι ας πούμε "Μεχρι εδώ ήταν" η καλύτερα "Ως εδώ και μη παρέκει". Είναι ένα πολύ ενδιαφέρον ανάγνωσμα, που περιγράφει τη ζωή δύο οικογενειών που ζουν στη Νέα Υόρκη και είναι κοντινοί φίλοι. Και στις δύο οικογένειες υπάρχει μια σοβαρή ασθένεια και οι περιγραφές είναι αρκετά ρεαλιστικές και, για εκείνους που δεν είναι συνηθισμένοι σε τέτοιες, κάπως ίσως "ενοχλητικές". Το ύφος πάντως του βιβλίου δεν είναι καθόλου καταθλιπτικό. Ο ένας από τους άντρες έχει ένα πολύ έντονο απωθημένο: κάποια στιγμή να τα παρατήσει όλα και να ζήσει σε ένα πολύ απομακρυσμένο από τον πολιτισμό μέρος. Έχει κάνει μάλιστα και αρκετά προπαρασκευαστικά ταξίδια για το σκοπό αυτό. Όμως η ζωή έχει άλλα σχέδια... Τι θα κάνει; Θα το βάλει κάτω; Η ιστορία έχει αρκετές ανατροπές και δεν τη βαριέσαι ούτε μια στιγμή!
Το προτείνω ανεπιφύλακτα, αν και πρέπει να προειδοποιήσω για το ότι η γλώσσα του με τους πολλούς "αμερικανισμούς" γίνεται συχνά δύσκολη για τον αναγνώστη που τα αμερικάνικα αγγλικά δεν είναι η μητρική του γλώσσα.


Mozart Clarinet Concerto In A Major K 622 Adagio

Ένα από τα καλύτερα κομάτια που γράφηκαν ποτέ. Γράφτηκε το 1791, τον τελευταίο χρόνο της ζωής του Mozart.


Κυριακή 4 Μαρτίου 2012

Η κατάθλιψη ως προσαρμοστικός εξελικτικός μηχανισμός

Η κατάθλιψη μπορεί να έχει επιλεγεί μέσα από τη διαδικασία της εξέλιξης του ανθρώπου ως μηχανισμός προσαρμογής και να αποτελεί κατά κάποιο τρόπο συνέπεια της προσπάθειας του ανοσολογικού συστήματος να αντιμετωπίσει τις λοιμώξεις. Αυτό προτείνουν δύο αμερικανοί ψυχίατροι, βασιζόμενοι στις ομοιότητες των συμπτωμάτων, που εμφανίζονται στις καταστάσεις αυτές.
Συγκεκριμένα υποστηρίζουν ότι καθώς οι λοιμώξεις αποτελούσαν την κύρια αιτία θανάτου στην πρώιμη ιστορία της ανθρωπότητας, η επιβίωση από αυτές ήταν καθοριστικό στοιχείο της δυνατότητας μεταφοράς των γονιδίων του ανθρώπου στους απογόνους του. Οι συγγραφείς προτείνουν ότι η εξελικτική διαδικασία και η γενετική συνέδεσαν μεταξύ τους τα συμπτώματα της κατάθλιψης και τις φυσιολογικές ανοσολογικές απαντήσεις, που επιλέγονταν ακριβώς επειδή ήταν καθοριστικές στην επιβίωση από τις λοιμώξεις.
Ο πυρετός, η κούραση, η ατονία, η έλλειψη ενέργειας, η αποφυγή των κοινωνικών επαφών και η ανορεξία, μπορούν όλα αυτά να θεωρηθούν ως προσαρμοστικοί μηχανισμοί και συμπεριφορές, που βοηθούσαν στην καταπολέμηση των λοιμώξεων. Το ίδιο ισχύει για την αυπνία, που ήταν χρήσιμη, στην περίοδο που ο αδύνατος οργανισμός έπρεπε να είναι σε εγρήγορση για οποιονδήποτε εξωτερικό κίνδυνο.
Η εμφάνιση κατάθλιψης μετά περιόδους στρες μπορεί επίσης να εξηγηθεί σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, αφού το στρες αποτελεί έναν από τους παράγοντες που διεγείρουν το ανοσολογικό σύστημα.
Αυτό δηλαδή που προτείνουν οι δύο επιστήμονες με απλά λόγια είναι ότι οι μηχανισμοί που αναπτύχθηκαν ώστε να μας κάνουν να επιβιώνουμε από τις λοιμώξεις είχαν ως τίμημα την δυνατότητα να είμαστε επιρρεπείς στην κατάθλιψη!

Σάββατο 3 Μαρτίου 2012