Του Ανδρέα Πετρουλάκη, από το protagon.gr
Αν κανείς προσπαθήσει να συγκεράσει τις ρητορικές ιδεολογικές συντεταγμένες του Αλέξη Τσίπρα σε μία συνισταμένη, άνετα συμπεραίνει ότι ο Φιντέλ Κάστρο και ο Νίκος Μπελογιάννης αφιέρωσαν τη ζωή τους στη διαφύλαξη της ευρωπαϊκού κεκτημένου γιατί η σκέψη του Προέδρου Μάο είναι πάντα επίκαιρη. Αυτός ο αχταρμάς προκύπτει από τη ρηχότητα και την ευκολία με την οποία ιδιοποιείται και προβάλλει στο παρόν δάνεια μύθων, φαντασιακών ή πραγματικών, γιατί έτσι νομίζει ότι δικαιώνει την ατομική του διαδρομή και την πορεία του κόμματός του.
Το κομμουνιστικό ηρωολόγιο βρίσκεται πάντα στη φαρέτρα του (χωρίς ποτέ να αρθρώνει τη λέξη) – κόβει εύηχες φέτες από ιστορικές προσωπικότητες και στιγμές και τις σφηνώνει σαν πασάλους για να κρατήσει σταθερό ένα ιδεολογικά ρημαγμένο κόμμα.
Είναι λάθος ανάγνωση και της ιστορίας και της πολιτικής. Οπως λάθος είναι και η ακριβώς αντίθετη ανάγνωση, αυτή που κάνουν διάφοροι μετά Χριστόν προφήτες τις μέρες αυτές, επίσης για να δικαιωθούν οι ίδιοι. Αυτοί δηλαδή που υποτιμούν το βάρος της ιστορικής στιγμής και διαβάζουν την Ιστορία ανάποδα, με τη σημερινή γνώση των εξελίξεων που ακολούθησαν. Που με αβαθείς μηχανιστικές αναλύσεις, στην ουσία απλές αναγωγές, καταλήγουν ότι ο Μπελογιάννης και οι άλλοι αγωνιστές του ΚΚΕ ήσαν εγκληματίες γιατί σκοπό είχαν να μετατρέψουν τη χώρα σε ένα από τα καθεστώτα που κατέρρευσαν το ’89. Οχι, δεν είχαν αυτόν το σκοπό – έζησαν στην εποχή που γραφόταν η ιστορία που είχε την κατάληξη που γνωρίζουμε όλοι τώρα. Οι περισσότεροι από αυτούς τους ανθρώπους που ξόδεψαν τη ζωή τους σε φυλακίσεις, εξορίες, βασανιστήρια ή εκτελέσεις είχαν την πεποίθηση ενός ευγενούς ιδεώδους που τώρα γνωρίζουμε ότι ήταν ιστορική αυταπάτη – τότε δεν το γνώριζαν ούτε οι αντίπαλοί τους. Και κανείς δεν μπορεί να τους στερήσει την αίγλη της αυταξίας της θυσίας.
Στην υποδαύλιση του αισθήματος ηθικής υπεροχής βοηθούσε ότι απέναντί τους δεν είχαν τίποτα αγγελούδια. Είχαν μία ημιδημοκρατία στην οποία μεσουρανούσαν οι δοσίλογοι της Κατοχής, οι πληρωμένοι χαφιέδες, το σκληρό κατασταλτικό κράτος της Δεξιάς, οι πρόγονοι της Χούντας, το βασιλικό παρακράτος, ένας σκοτεινός συρφετός που έκανε τον δικό τους αγώνα να φαντάζει ακόμα πιο ανιδιοτελής και ενάρετος. Τώρα ξέρουμε την ιστορική ειρωνεία, αυτή η μαύρη αντίδραση αντικειμενικά θεμελίωνε το μέλλον μιας ευρωπαϊκής δυτικής δημοκρατίας και η ουτοπική θυσία των ιδεολόγων κομμουνιστών θα αποτύγχανε να μας βυθίσει στο ζόφο του ολοκληρωτισμού.
Επίσης ξέρουμε την πορεία των χαμένων του Εμφυλίου μέχρι τις μέρες μας, και αυτό θα έπρεπε να κάνει σοφότερους τους ιστορικούς μηδενιστές. Το ΚΚΕ, μολονότι συμμετείχε σε ένα πολιτικό σύστημα που δεν πίστευε, αποτελούσε πάντα έναν από τους θεσμικούς πυλώνες της λειτουργίας της μεταπολιτευτικής Δημοκρατίας μας, με άψογη κοινοβουλευτική συμπεριφορά και περιφρουρημένους κοινωνικούς αγώνες, κάποιοι δε από αυτούς που σήμερα θεωρούν ξένο κατάσκοπο και προδότη της πατρίδας τον Μπελογιάννη συνεργάστηκαν με τους συντρόφους του σε κυβερνητικό σχήμα.
Οσο δεν ήταν αγωνιστής της Δημοκρατίας ο Νίκος Μπελογιάννης άλλο τόσο δεν ήταν προδότης. Βρέθηκε σε ένα ιστορικό σταυροδρόμι και διάλεξε τη μία διαδρομή, όπως εκατομμύρια άνθρωποι της εποχής του σε όλον τον κόσμο. Το ότι η επιλογή κατέληγε στον όλεθρο το ξέρουμε τώρα. Είναι εύκολο να εκκενώνεις την Ιστορία από τη δυναμική και το δράμα της και ακόμα ευκολότερο να την εργαλειοποιείς για να την προσαρμόσεις στις σημερινές σου ανάγκες. Αλλά είναι λάθος.
Αν κανείς προσπαθήσει να συγκεράσει τις ρητορικές ιδεολογικές συντεταγμένες του Αλέξη Τσίπρα σε μία συνισταμένη, άνετα συμπεραίνει ότι ο Φιντέλ Κάστρο και ο Νίκος Μπελογιάννης αφιέρωσαν τη ζωή τους στη διαφύλαξη της ευρωπαϊκού κεκτημένου γιατί η σκέψη του Προέδρου Μάο είναι πάντα επίκαιρη. Αυτός ο αχταρμάς προκύπτει από τη ρηχότητα και την ευκολία με την οποία ιδιοποιείται και προβάλλει στο παρόν δάνεια μύθων, φαντασιακών ή πραγματικών, γιατί έτσι νομίζει ότι δικαιώνει την ατομική του διαδρομή και την πορεία του κόμματός του.
Το κομμουνιστικό ηρωολόγιο βρίσκεται πάντα στη φαρέτρα του (χωρίς ποτέ να αρθρώνει τη λέξη) – κόβει εύηχες φέτες από ιστορικές προσωπικότητες και στιγμές και τις σφηνώνει σαν πασάλους για να κρατήσει σταθερό ένα ιδεολογικά ρημαγμένο κόμμα.
Είναι λάθος ανάγνωση και της ιστορίας και της πολιτικής. Οπως λάθος είναι και η ακριβώς αντίθετη ανάγνωση, αυτή που κάνουν διάφοροι μετά Χριστόν προφήτες τις μέρες αυτές, επίσης για να δικαιωθούν οι ίδιοι. Αυτοί δηλαδή που υποτιμούν το βάρος της ιστορικής στιγμής και διαβάζουν την Ιστορία ανάποδα, με τη σημερινή γνώση των εξελίξεων που ακολούθησαν. Που με αβαθείς μηχανιστικές αναλύσεις, στην ουσία απλές αναγωγές, καταλήγουν ότι ο Μπελογιάννης και οι άλλοι αγωνιστές του ΚΚΕ ήσαν εγκληματίες γιατί σκοπό είχαν να μετατρέψουν τη χώρα σε ένα από τα καθεστώτα που κατέρρευσαν το ’89. Οχι, δεν είχαν αυτόν το σκοπό – έζησαν στην εποχή που γραφόταν η ιστορία που είχε την κατάληξη που γνωρίζουμε όλοι τώρα. Οι περισσότεροι από αυτούς τους ανθρώπους που ξόδεψαν τη ζωή τους σε φυλακίσεις, εξορίες, βασανιστήρια ή εκτελέσεις είχαν την πεποίθηση ενός ευγενούς ιδεώδους που τώρα γνωρίζουμε ότι ήταν ιστορική αυταπάτη – τότε δεν το γνώριζαν ούτε οι αντίπαλοί τους. Και κανείς δεν μπορεί να τους στερήσει την αίγλη της αυταξίας της θυσίας.
Στην υποδαύλιση του αισθήματος ηθικής υπεροχής βοηθούσε ότι απέναντί τους δεν είχαν τίποτα αγγελούδια. Είχαν μία ημιδημοκρατία στην οποία μεσουρανούσαν οι δοσίλογοι της Κατοχής, οι πληρωμένοι χαφιέδες, το σκληρό κατασταλτικό κράτος της Δεξιάς, οι πρόγονοι της Χούντας, το βασιλικό παρακράτος, ένας σκοτεινός συρφετός που έκανε τον δικό τους αγώνα να φαντάζει ακόμα πιο ανιδιοτελής και ενάρετος. Τώρα ξέρουμε την ιστορική ειρωνεία, αυτή η μαύρη αντίδραση αντικειμενικά θεμελίωνε το μέλλον μιας ευρωπαϊκής δυτικής δημοκρατίας και η ουτοπική θυσία των ιδεολόγων κομμουνιστών θα αποτύγχανε να μας βυθίσει στο ζόφο του ολοκληρωτισμού.
Επίσης ξέρουμε την πορεία των χαμένων του Εμφυλίου μέχρι τις μέρες μας, και αυτό θα έπρεπε να κάνει σοφότερους τους ιστορικούς μηδενιστές. Το ΚΚΕ, μολονότι συμμετείχε σε ένα πολιτικό σύστημα που δεν πίστευε, αποτελούσε πάντα έναν από τους θεσμικούς πυλώνες της λειτουργίας της μεταπολιτευτικής Δημοκρατίας μας, με άψογη κοινοβουλευτική συμπεριφορά και περιφρουρημένους κοινωνικούς αγώνες, κάποιοι δε από αυτούς που σήμερα θεωρούν ξένο κατάσκοπο και προδότη της πατρίδας τον Μπελογιάννη συνεργάστηκαν με τους συντρόφους του σε κυβερνητικό σχήμα.
Οσο δεν ήταν αγωνιστής της Δημοκρατίας ο Νίκος Μπελογιάννης άλλο τόσο δεν ήταν προδότης. Βρέθηκε σε ένα ιστορικό σταυροδρόμι και διάλεξε τη μία διαδρομή, όπως εκατομμύρια άνθρωποι της εποχής του σε όλον τον κόσμο. Το ότι η επιλογή κατέληγε στον όλεθρο το ξέρουμε τώρα. Είναι εύκολο να εκκενώνεις την Ιστορία από τη δυναμική και το δράμα της και ακόμα ευκολότερο να την εργαλειοποιείς για να την προσαρμόσεις στις σημερινές σου ανάγκες. Αλλά είναι λάθος.
