Το βιβλίο που έγραφα είναι έτοιμο. Βρίσκεται ήδη στον τυπογράφο και έχουν γίνει και οι διορθώσεις. Λίγα ακόμη διαδικαστικά μένουν για να κυκλοφορήσει!
Παραθέτω τα περιεχόμενα και τον πρόλογο για να πάρετε μια ιδέα.
ΠΡΟΛΟΓΟΣ...........................................................................................................................................................5
ΕΙΣΑΓΩΓΗ...............................................................................................................................................................7
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1:
Η ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΗΜΕΡΑ
Εξέταση ρουτίνας 2017................................................................................................................................. 11
Η Ιατρική σήμερα............................................................................................................................................ 13
Το Παρελθόν..................................................................................................................................................... 16
Οι μεγάλες τομές............................................................................................................................................. 16
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 :
ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΑΣΕΙΣ
Η Νέα Ιατρική Επιστήμη................................................................................................................................ 25
Η Ιατρική στον 21ο αιώνα............................................................................................................................ 27
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3:
Η ΝΑΝΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΙΣ ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ
Νανοτεχνολογία............................................................................................................................................... 31
Εργαστήριο-τσιπάκι....................................................................................................................................... 37
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4:
Η ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΓΟΝΙΔΙΩΜΑΤΟΣ ΚΑΙ Η ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ ΣΤΗ ΓΕΝΕΤΙΚΗ
Η Ανάλυση του γονιδιώματος..................................................................................................................... 41
Γενετικές εξετάσεις.......................................................................................................................................... 46
Γονιδιακή θεραπεία........................................................................................................................................ 48
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5:
ΑΡΧΕΓΟΝΑ ΚΥΤΤΑΡΑ ΚΑΙ ΑΝΑΓΕΝΝΗΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ
Αρχέγονα Κύτταρα ή Βλαστοκύτταρα...................................................................................................... 53
Αναγεννητική Ιατρική.................................................................................................................................... 56
Μακροπρόθεσμες εφαρμογές..................................................................................................................... 60
Κυτταρικές θεραπείες.................................................................................................................................... 65
Φαρμακογενετική και drug-chip................................................................................................................ 67
Ομφαλιοπλακουντικά βλαστοκύτταρα.................................................................................................... 68
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6:
ΠΡΟΟΔΟΙ ΣΤΙΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΥΣ
Τα νέα μικροσκόπια........................................................................................................................................ 73
Νέες απεικονιστικές μέθοδοι....................................................................................................................... 75
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7:
Η ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΝΕΕΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ
Καρκίνος............................................................................................................................................................. 81
Η μάχη με τον καρκίνο.................................................................................................................................. 82
Καρκίνος και αρχέγονα καρκινικά κύτταρα (cancer stem cells)...................................................... 86
Καρκίνος, Νανοτεχνολογία και Ρομποτική.............................................................................................. 87
Εξατομικευμένη αντιμετώπιση του καρκίνου........................................................................................ 87
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8:
ΓΗΡΑΤΕΙΑ: ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟ ΓΕΓΟΝΟΣ Η ΑΣΘΕΝΕΙΑ;
Η μάχη με το Γήρας......................................................................................................................................... 91
Το πολυ-χάπι..................................................................................................................................................... 93
Νευροφυσιολογία και νευρολογικές παθήσεις...................................................................................... 93
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9:
Η ΜΑΧΗ ΜΕ ΤΙΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ
Η μάχη με τις λοιμώξεις................................................................................................................................. 99
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10:
ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Ιατρική Εκπαίδευση - Αναδρομή .............................................................................................................105
Τάσεις στην προπτυχιακή ιατρική εκπαίδευση...................................................................................106
Σύγχρονες απαιτήσεις και μια πρόταση για την Ιατρική Εκπαίδευση.........................................107
Προτάσεις για τις Ιατρικές Σχολές............................................................................................................109
Επιπτώσεις των νέων τεχνολογιών στην Ιατρική Εκπαίδευση.......................................................111
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11:
ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ
Ιατρική από απόσταση................................................................................................................................117
Ηλεκτρονικά Αρχεία.....................................................................................................................................119
Υπολογιστές και Ιατρική Διάγνωση.........................................................................................................120
Ρομποτική και Ιατρική.................................................................................................................................121
Η Ιατρική στις φτωχές χώρες......................................................................................................................123
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12:
Η ΣΧΕΣΗ ΓΙΑΤΡΟΥ ΚΑΙ ΑΣΘΕΝΗ - Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΓΙΑΤΡΟΥ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ
Η σχέση γιατρού και ασθενή......................................................................................................................127
Το Διαδίκτυο...................................................................................................................................................131
Ο ρόλος του γιατρού στη νέα εποχή.......................................................................................................132
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 13:
Η ΠΑΡΑ-ΙΑΤΡΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙ ΚΑΤΑΧΡΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΠΡΟΟΔΟΥ -
ΗΘΙΚΑ ΚΑΙ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
Η Παρα-ιατρική και η απήχησή της.........................................................................................................137
Οι κίνδυνοι από την κατάχρηση και την κακή χρήση της προόδου............................................139
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ........................................................................................................... 143
ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ................................................................................................................... 145
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Ο βασικός λόγος, που με οδήγησε στη συγγραφή του παρόντος είναι η πεποίθησή
μου, ότι ζούμε αυτό τον καιρό τη μετάβαση σε μια νέα εποχή στην άσκηση της Ιατρικής
Επιστήμης, μια εξέλιξη για την οποία ούτε η κοινωνία με την ευρεία της έννοια, ούτε οι
λειτουργοί της υγείας είναι επαρκώς πληροφορημένοι και έτοιμοι να τη δεχτούν.
Οι αιτίες, που μας οδηγούν στη νέα αυτή φάση είναι πολλές, αλλά μπορώ να συνοψίσω
τις κυριότερες:
α) η ραγδαία αύξηση της διαθεσιμότητας ενός γρήγορου και φτηνού διαδικτύου, σε
συνδυασμό με την επίσης ταχύτατη αύξηση της χρήσης φορητών υπολογιστών, κατηγορία
στην οποία συμπεριλαμβάνονται και τα λεγόμενα “έξυπνα τηλέφωνα”, ταμπλέτες κ.λπ.,
β) οι εντυπωσιακές εξελίξεις της επιστήμης και της τεχνολογίας, ιδιαίτερα σε τομείς,
όπως η νανοτεχνολογία, η αναγεννητική ιατρική και η ανάλυση του γονιδιώματος, και
γ) τα νέα οικονομικά, νομικά, δημογραφικά και κοινωνικά δεδομένα, που μαζί με τα
προηγούμενα, μεταβάλλουν σημαντικά τον τρόπο άσκησης της ιατρικής, αλλάζουν τις
ισορροπίες που υπάρχουν σήμερα στη σχέση γιατρού-ασθενή και φέρνουν στο προ-
σκήνιο νέους ισχυρούς “παίκτες” στον ευαίσθητο χώρο της υγείας και της περίθαλψης.
Όπως συμβαίνει πάντοτε μετά από περιόδους μετάβασης και σύγχυσης, η νέα πραγ-
ματικότητα ευνοεί τους περισσότερο προετοιμασμένους, αλλά και εκείνους, που δείχνουν
τη μεγαλύτερη αποφασιστικότητα.
Η άποψή μου είναι ότι ο γιατρός πρέπει και οφείλει να παίξει πρωτεύοντα ρόλο στις
επερχόμενες εξελίξεις. Αυτό θα είναι για το καλό του ασθενή και της κοινωνίας γενικότερα.
Ο φόβος μου είναι ότι οι ιατρικές σχολές και οι επαγγελματικές οργανώσεις των γιατρών
δεν έχουν επαρκώς αντιληφθεί τις απαιτούμενες αλλαγές στον τρόπο εκπαίδευσης, κα-
τάρτισης, αλλά και συμπεριφοράς των νέων γιατρών, ώστε να είναι έτοιμοι να παίξουν
σωστά το ρόλο, που τα νέα δεδομένα απαιτούν.
Εκτός, όμως, από τους λειτουργούς υγείας, και η κοινωνία γενικότερα οφείλει να
ενημερωθεί και να προετοιμαστεί για τη νέα πραγματικότητα. Μόνον έτσι θα μπορέσει
να συμβάλει εποικοδομητικά στη διαδικασία λήψης των αποφάσεων, που νομοτελειακά
πρέπει να παρθούν, ώστε στη νέα αυτή εποχή της άκρατης τεχνολογικής εξέλιξης και
της “θεοποίησης” της ταχύτητας, των ιδανικών σχέσεων “κόστους και οφέλους”, και της
“αποτελεσματικότητας”, να μην ξεχαστεί ο παράγων “άνθρωπος”.
Παραθέτω τα περιεχόμενα και τον πρόλογο για να πάρετε μια ιδέα.
ΠΡΟΛΟΓΟΣ...........................................................................................................................................................5
ΕΙΣΑΓΩΓΗ...............................................................................................................................................................7
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1:
Η ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΗΜΕΡΑ
Εξέταση ρουτίνας 2017................................................................................................................................. 11
Η Ιατρική σήμερα............................................................................................................................................ 13
Το Παρελθόν..................................................................................................................................................... 16
Οι μεγάλες τομές............................................................................................................................................. 16
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 :
ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΑΣΕΙΣ
Η Νέα Ιατρική Επιστήμη................................................................................................................................ 25
Η Ιατρική στον 21ο αιώνα............................................................................................................................ 27
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3:
Η ΝΑΝΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΙΣ ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ
Νανοτεχνολογία............................................................................................................................................... 31
Εργαστήριο-τσιπάκι....................................................................................................................................... 37
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4:
Η ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΓΟΝΙΔΙΩΜΑΤΟΣ ΚΑΙ Η ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ ΣΤΗ ΓΕΝΕΤΙΚΗ
Η Ανάλυση του γονιδιώματος..................................................................................................................... 41
Γενετικές εξετάσεις.......................................................................................................................................... 46
Γονιδιακή θεραπεία........................................................................................................................................ 48
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5:
ΑΡΧΕΓΟΝΑ ΚΥΤΤΑΡΑ ΚΑΙ ΑΝΑΓΕΝΝΗΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ
Αρχέγονα Κύτταρα ή Βλαστοκύτταρα...................................................................................................... 53
Αναγεννητική Ιατρική.................................................................................................................................... 56
Μακροπρόθεσμες εφαρμογές..................................................................................................................... 60
Κυτταρικές θεραπείες.................................................................................................................................... 65
Φαρμακογενετική και drug-chip................................................................................................................ 67
Ομφαλιοπλακουντικά βλαστοκύτταρα.................................................................................................... 68
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6:
ΠΡΟΟΔΟΙ ΣΤΙΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΥΣ
Τα νέα μικροσκόπια........................................................................................................................................ 73
Νέες απεικονιστικές μέθοδοι....................................................................................................................... 75
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7:
Η ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΝΕΕΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ
Καρκίνος............................................................................................................................................................. 81
Η μάχη με τον καρκίνο.................................................................................................................................. 82
Καρκίνος και αρχέγονα καρκινικά κύτταρα (cancer stem cells)...................................................... 86
Καρκίνος, Νανοτεχνολογία και Ρομποτική.............................................................................................. 87
Εξατομικευμένη αντιμετώπιση του καρκίνου........................................................................................ 87
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8:
ΓΗΡΑΤΕΙΑ: ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟ ΓΕΓΟΝΟΣ Η ΑΣΘΕΝΕΙΑ;
Η μάχη με το Γήρας......................................................................................................................................... 91
Το πολυ-χάπι..................................................................................................................................................... 93
Νευροφυσιολογία και νευρολογικές παθήσεις...................................................................................... 93
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9:
Η ΜΑΧΗ ΜΕ ΤΙΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ
Η μάχη με τις λοιμώξεις................................................................................................................................. 99
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10:
ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Ιατρική Εκπαίδευση - Αναδρομή .............................................................................................................105
Τάσεις στην προπτυχιακή ιατρική εκπαίδευση...................................................................................106
Σύγχρονες απαιτήσεις και μια πρόταση για την Ιατρική Εκπαίδευση.........................................107
Προτάσεις για τις Ιατρικές Σχολές............................................................................................................109
Επιπτώσεις των νέων τεχνολογιών στην Ιατρική Εκπαίδευση.......................................................111
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11:
ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ
Ιατρική από απόσταση................................................................................................................................117
Ηλεκτρονικά Αρχεία.....................................................................................................................................119
Υπολογιστές και Ιατρική Διάγνωση.........................................................................................................120
Ρομποτική και Ιατρική.................................................................................................................................121
Η Ιατρική στις φτωχές χώρες......................................................................................................................123
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12:
Η ΣΧΕΣΗ ΓΙΑΤΡΟΥ ΚΑΙ ΑΣΘΕΝΗ - Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΓΙΑΤΡΟΥ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ
Η σχέση γιατρού και ασθενή......................................................................................................................127
Το Διαδίκτυο...................................................................................................................................................131
Ο ρόλος του γιατρού στη νέα εποχή.......................................................................................................132
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 13:
Η ΠΑΡΑ-ΙΑΤΡΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙ ΚΑΤΑΧΡΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΠΡΟΟΔΟΥ -
ΗΘΙΚΑ ΚΑΙ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
Η Παρα-ιατρική και η απήχησή της.........................................................................................................137
Οι κίνδυνοι από την κατάχρηση και την κακή χρήση της προόδου............................................139
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ........................................................................................................... 143
ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ................................................................................................................... 145
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Ο βασικός λόγος, που με οδήγησε στη συγγραφή του παρόντος είναι η πεποίθησή
μου, ότι ζούμε αυτό τον καιρό τη μετάβαση σε μια νέα εποχή στην άσκηση της Ιατρικής
Επιστήμης, μια εξέλιξη για την οποία ούτε η κοινωνία με την ευρεία της έννοια, ούτε οι
λειτουργοί της υγείας είναι επαρκώς πληροφορημένοι και έτοιμοι να τη δεχτούν.
Οι αιτίες, που μας οδηγούν στη νέα αυτή φάση είναι πολλές, αλλά μπορώ να συνοψίσω
τις κυριότερες:
α) η ραγδαία αύξηση της διαθεσιμότητας ενός γρήγορου και φτηνού διαδικτύου, σε
συνδυασμό με την επίσης ταχύτατη αύξηση της χρήσης φορητών υπολογιστών, κατηγορία
στην οποία συμπεριλαμβάνονται και τα λεγόμενα “έξυπνα τηλέφωνα”, ταμπλέτες κ.λπ.,
β) οι εντυπωσιακές εξελίξεις της επιστήμης και της τεχνολογίας, ιδιαίτερα σε τομείς,
όπως η νανοτεχνολογία, η αναγεννητική ιατρική και η ανάλυση του γονιδιώματος, και
γ) τα νέα οικονομικά, νομικά, δημογραφικά και κοινωνικά δεδομένα, που μαζί με τα
προηγούμενα, μεταβάλλουν σημαντικά τον τρόπο άσκησης της ιατρικής, αλλάζουν τις
ισορροπίες που υπάρχουν σήμερα στη σχέση γιατρού-ασθενή και φέρνουν στο προ-
σκήνιο νέους ισχυρούς “παίκτες” στον ευαίσθητο χώρο της υγείας και της περίθαλψης.
Όπως συμβαίνει πάντοτε μετά από περιόδους μετάβασης και σύγχυσης, η νέα πραγ-
ματικότητα ευνοεί τους περισσότερο προετοιμασμένους, αλλά και εκείνους, που δείχνουν
τη μεγαλύτερη αποφασιστικότητα.
Η άποψή μου είναι ότι ο γιατρός πρέπει και οφείλει να παίξει πρωτεύοντα ρόλο στις
επερχόμενες εξελίξεις. Αυτό θα είναι για το καλό του ασθενή και της κοινωνίας γενικότερα.
Ο φόβος μου είναι ότι οι ιατρικές σχολές και οι επαγγελματικές οργανώσεις των γιατρών
δεν έχουν επαρκώς αντιληφθεί τις απαιτούμενες αλλαγές στον τρόπο εκπαίδευσης, κα-
τάρτισης, αλλά και συμπεριφοράς των νέων γιατρών, ώστε να είναι έτοιμοι να παίξουν
σωστά το ρόλο, που τα νέα δεδομένα απαιτούν.
Εκτός, όμως, από τους λειτουργούς υγείας, και η κοινωνία γενικότερα οφείλει να
ενημερωθεί και να προετοιμαστεί για τη νέα πραγματικότητα. Μόνον έτσι θα μπορέσει
να συμβάλει εποικοδομητικά στη διαδικασία λήψης των αποφάσεων, που νομοτελειακά
πρέπει να παρθούν, ώστε στη νέα αυτή εποχή της άκρατης τεχνολογικής εξέλιξης και
της “θεοποίησης” της ταχύτητας, των ιδανικών σχέσεων “κόστους και οφέλους”, και της
“αποτελεσματικότητας”, να μην ξεχαστεί ο παράγων “άνθρωπος”.
