Καμιά μερίδα δεν μπορεί να είναι πέρα για πέρα η μερίδα του ανθρώπου που είναι αληθινά ελεύθερος πολίτης. Σε κάθε μερίδα -σε κάθε πολιτικό κόμμα ή κοινωνική κατηγορία ανθρώπων- τον κύριο τόνο δεν τον δίνει ποτέ ο πιό ελεύθερος, ο πιό υπερήφανος, ο πιό αληθινός. Δεν τον δίνει ούτε ο πιό ισχυρός- ισχυρός ως ελεύθερη συνείδηση- ηγέτης. Όσο είναι μάλιστα ο ηγέτης ηθικά ισχυρότερος, τόσο περισσότερο είναι έρημος.
Το χρώμα σε οποιαδήποτε μερίδα το δίνουν οι πολλοί, οι πιό αδύνατοι, οι ηθικά και πνευματικά φτωχότεροι, οι φανατικοί.
Ο ηθικά ισχυρός ηγέτης ενός κόμματος δεν είναι ποτέ- δεν μπορεί νάναι- γνήσιος και ανεπιφύλακτος οπαδός του κόμματος αυτού. Και όταν γίνεται ανεπιφύλακτος οπαδός του κόμματος που τάχθηκε να διευθύνει, χάνει τον εαυτό του, παύει νάναι ηθικά ισχυρός, γίνεται ότι είναι όλοι οι άλλοι, λέγεται ηγέτης χωρίς νάναι πια στ' αλήθεια ηγέτης, τον επευφημούν τα πλήθη, επευφημώντας στο βάθος όχι αυτόν, αλλά τις δικές τους αδυναμίες, τα δικά τους πάθη.
Παναγιώτης Κανελλόπουλος. Επιστολές στους Προγόνους μου. Από την επιστολή προς τον Αριστείδη.
(Το είχα δημοσιεύσει για πρώτη φορά στον ιστότοπο τον Οκτώβριο του 2011)
