Τελικά είναι πολύ της μόδας τον τελευταίο καιρό οι μελέτες, που αφορούν τη νοητική μας λειτουργία και ιδιαίτερα τον τρόπο έκφρασης γνώμης και λήψης αποφάσεων. Σε προηγούμενη ανάρτηση είχα συζητήσει το γεγονός, ότι για να έχεις μια σωστή εκτίμηση είναι καλύτερα να χρησιμοποιήσεις έναν (ικανό πάντως) αριθμό κανονικών, συνηθισμένων δηλαδή ανθρώπων, παρά έναν ιδιαίτερα προικισμένο και ταλαντούχο, που θα εκτιμήσει μόνος του. Θα μπορούσε να πει κανείς, ότι αυτή είναι η ονομαζόμενη "σοφία του πλήθους".
Να, όμως, που και αυτή έχει τους περιορισμούςτης και τα μυστικά της! Μια ακόμη πρόσφατη μελέτη, αυτή τη φορά από την Ελβετία, δείχνει ότι η σοφία αυτή ισχύει μόνο με την προϋπόθεση, ότι οι εκφέροντες τη γνώμη τους δεν γνωρίζουν τι πιστεύουν οι άλλοι γύρω τους. Στην περίπτωση, που γνωρίζουν τις απόψεις των άλλων, επηρεάζονται σε τέτοιο βαθμό, που η τελική συνιστώσα γνώμη δίνει ένα αποτέλεσμα, που απέχει πολύ από την πραγματικότητα.
Η εν λόγω μελέτη χρησιμοποίησε άτομα, που απαντούσαν σε ερωτήματα κοινών εκτιμήσεων της καθημερινότητας (πχ πόσα εγκλήματα έγιναν στην πόλη τους πέρυσι, πόση είναι η πυκνότητα πληθυσμού της χώρας τους). Οι ερωτώμενοι ήταν είτε απομονωμένοι, είτε μάθαιναν τις απαντήσεις των άλλων συμμετεχόντων. Αποδείχτηκε, ότι οι απομονωμένοι κατά μέσο όρο απαντούσαν πιό σωστά από ότι εκείνοι, που ήξεραν τις απαντήσεις των άλλων! Ακριβώς, επειδή με τον τρόπο αυτό μπορούσαν να επηρεαστούν και στην περίπτωση ενός λάθους αυτό ήταν επόμενο να αναπαράγεται.
Αυτό νομίζω κάτι μας λέει πχ για τις διάφορες δημοσκοπήσεις, που γίνονται πάνω σε έναν αριθμό θεμάτων σε σχεδόν καθημερινή βάση. Στις περιπτώσεις αυτές μπορεί τη στιγμή της ερώτησης να μην γνωρίζουμε τις απαντήσεις των άλλων, αλλά γνωρίζουμε τα αποτελέσματα των προηγούμενων σχετικών δημοσκοπήσεων και αυτό επηρεάζει και τις δικές μας απαντήσεις!
Υπάρχει, όπως όλοι καταλαβαίνουμε, πολύς ακόμη δρόμος μέχρι να κατανοήσουμε τον τρόπο λειτουργίας του εγκεφάλου μας. Αν ποτέ μας το επιτρέψει ο ίδιος δηλαδή!
