Παρασκευή 14 Οκτωβρίου 2011

Τεχνολογία, επιστήμη και ηθική


Είναι καιρός τώρα, που η τεχνολογική πρόοδος έχει προχωρήσει πολύ περισσότερο από την επιστήμη, την κατανόηση δηλαδή των μηχανισμών και τις πιθανές συνέπειες από την τυχόν ελαττωματική λειτουργία ή την σκόπμα εγκληματική κατάχρησή των αποτελεσμάτων αυτής της προόδου.
Η επιστήμη στο παρελθόν έκανε τα ερωτήματα και αναζητούσε μέσω της τεχνολογίας λύσεις και απαντήσεις. Τώρα η τεχνολογία προηγείται και η επιστήμη στέκεται διστακτική και ξαφνιασμένη προσπαθώντας να αξιοποιήσει τα όπλα που έχει στη διάθεσή της. Το δυστύχημα είναι ότι συχνά οι επιστήμονες απασχολούνται περισσότερο με το πως θα προλάβουν τις πιθανές καταστροφικές ή εγκληματικές χρήσεις της νέας τεχνολογικής "προόδου", παρά με τις ευεργετικές της προοπτικές!
Αυτό έχει γίνει ήδη στη γενετική, όπου η δυνατότητες κατάχρησης της καλπάζουσας τεχνολογίας ξεπερνούν σε μερικούς τομείς τα πιθανά οφελήματα, όπως για παράδειγμα συμβαίνει με τις αλόγιστες συχνά εφαρμογές των βλαστοκυττάρων. Είναι αλήθεια, βέβαια, ότι οι βιοιατρικοί επιστήμονες προσπαθούν να επιβάλλουν κανόνες "καλής χρήσης" της τεχνολογίας και γίνονται πολλές συζητήσεις για τις ηθικές και νομικές συνέπειες, αλλά πολλά πράγματα γίνονται σήμερα χωρίς ουσιαστικό επιστημονικό έλεγχο, ιδιαίτερα σε μερικές χώρες, που η νομοθεσία δεν είναι αυστηρή.
Εκεί, όμως, που γίνεται όργιο είναι οι νέες πολεμικές τεχνολογίες, με τη χρήση ρομποτικών συστημάτων! Στον τομέα αυτόν οι ΗΠΑ βρίσκονται πολύ μπροστά -προς το παρόν- από όλες τις άλλες χώρες. Πρόσφατα ο Πρόεδρος Ομπάμα υποστήριξε ότι για τις επιθέσεις στη Λιβύη δεν χρειάζεται έγκριση του Κογκρέσσου, αφού αυτές γίνονται κυρίως με τη χρήση εναέριων ρομποτικών συστημάτων. Και είναι γνωστό ότι στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν χρησιμοποιούνται κατά κόρον. Μάλιστα στις ΗΠΑ αρχίζουν και εφαρμογές που δεν έχουν καμιά σχέση με πολεμικές ενέργειες, όπως πχ η "επίβλεψη της κυκλοφορίας" και γενικότερα της έννομης τάξης πάνω από τις μεγάλες πόλεις. 
Είναι εντυπωσιακό ακόμη το ότι έχει επικρατήσει το επιχείρημα ότι στην περίπτωση που ένα πολεμικό ρομποτικό σύτημα υποστεί επίθεση έχει "νόμιμο" δικαίωμα άμυνας.
Όλα αυτά τα τεχνολογικά επιτεύγματα προχωρούν ακάθεκτα, χωρίς να έχουν συζητηθεί οι πιθανές ηθικές και νομικές συνέπειες από τη χρήση ή την κατάχρησή τους! Και όπως πάντα η πιθανή μελλοντική χρήση τους για "τρομοκρατικές ενέργειες" (σύμφωνα με τον αμερικανικό ορισμό, αφού κατά άλλους ήδη η σημερινή χρήση από τις ΗΠΑ αποτελεί τρομοκρατική ενέργεια) υποβαθμίζεται μέχρις ότου αποδειχτεί μοιραίο και τετελεσμένο γεγονός!
Πολλοί είναι αυτοί που αναρωτιούνται "που βαδίζουμε", αν και νομίζω ότι όλοι ξέρουμε την απάντηση!