Το 2006 δημοσιεύτηκε μια πολύ μεγάλη μελέτη, που περιείχε στοιχεία από 50000 ασθενείς με καρκίνο πνεύμονος και που υποστήριζε ότι μέχρι και 80% των θανάτων από τη νόσο αυτή θα μπορούσε να είχαν προληφθεί, αν γίνονταν τακτικά αξονικές τομογραφίες πνευμόνων. Με δεδομένη την ουσιαστική έλλειψη θεραπείας για τον καρκίνο του πνεύμονος, η μελέτη αυτή δημιούργησε μεγάλη αίσθηση στην ιατρική κοινότητα. Επικεφαλής της μελέτης ήταν μια ερευνήτρια του Weill Cornell Medical College in New York City και βέβαια συμμετείχαν πάρα πολλά νοσοκομεία.
Η μελέτη, όμως, όπως ήταν φυσικό, προκάλεσε και κάποιες αμφιβολίες. Που έγιναν περισσότερες όταν δημοσιεύτηκε σε έγκυρη εφημερίδα το 2008, ότι μέρος των εξόδων για τη μελέτη είχαν καλυφθεί από μια εταιρεία παραγωγής τσιγάρων!
Αυτό όδήγησε κάποιους να ψάξουν περισσότερο και αποδείχτηκε ότι περίπου το 90% των "εντύπων συγκατάθεσης", που όφειλαν να έχουν υπογράψει οι ασθενείς, που συμμετείχαν στη μελέτη, δεν ήταν δυνατό να εντοπιστούν.
Η όλη ιστορία έχει πάρει μεγάλη δημοσιότητα στις ΗΠΑ και οι μεν ρίχνουν την ευθύνη στους δε για το ποιός έχει υποχρέωση να τηρεί τα σχετικά έντυπα κλπ
Δεν γνωρίζω και δεν μπορώ να πάρω θέση για το αν τα ευρήματα της μελέτης είναι σωστά ή όχι και αυτό είναι σίγουρα πολύ δύσκολο να εκτιμηθεί αυτή τη στιγμή. Είναι γεγονός ότι μια άλλη νεότερη, επίσης πολύ μεγάλη μελέτη στις ΗΠΑ έδειξε ότι η ετήσια χρήση αξονικών τομογραφιών από καπνιστές, νυν ή πρώην, μπορεί να μειώσει κατά 20% τους θανάτους από καρκίνο του πνεύμονος, άρα κάποια αλήθεια πρέπει να υπάρχει. Άλλη αίσθηση βέβαια δίνει η μείωση κατά 20% και άλλη η μείωση κατά 80%!
Αυτό, όμως, που θέλω να επισημάνω είναι ότι αυτή είναι δυστυχώς η πραγματικότητα της σύγχρονης ιατρικής έρευνας. Ακόμη και στα μεγαλύτερα ιατρικά κέντρα του κόσμου, που υποτίθεται αποτελούν παραδείγματα ορθής ερευνητικής και κλινικής αντιμετώπισης των ασθενειών, διαπιστώνονται σημαντικές παρεκκλίσεις και εκφράζονται ανοιχτά επιφυλάξεις για το ηθικό μέρος των μελετών. Ιδιαίτερα, όταν τα ακαδημαϊκά κέντρα έχουν τόσο ισχυρούς δεσμούς με τη βιομηχανία φαρμάκων ή άλλων ουσιών, που επηρεάζουν την υγεία, όπως το κάπνισμα.
