Κυριακή 4 Μαρτίου 2012

Η κατάθλιψη ως προσαρμοστικός εξελικτικός μηχανισμός

Η κατάθλιψη μπορεί να έχει επιλεγεί μέσα από τη διαδικασία της εξέλιξης του ανθρώπου ως μηχανισμός προσαρμογής και να αποτελεί κατά κάποιο τρόπο συνέπεια της προσπάθειας του ανοσολογικού συστήματος να αντιμετωπίσει τις λοιμώξεις. Αυτό προτείνουν δύο αμερικανοί ψυχίατροι, βασιζόμενοι στις ομοιότητες των συμπτωμάτων, που εμφανίζονται στις καταστάσεις αυτές.
Συγκεκριμένα υποστηρίζουν ότι καθώς οι λοιμώξεις αποτελούσαν την κύρια αιτία θανάτου στην πρώιμη ιστορία της ανθρωπότητας, η επιβίωση από αυτές ήταν καθοριστικό στοιχείο της δυνατότητας μεταφοράς των γονιδίων του ανθρώπου στους απογόνους του. Οι συγγραφείς προτείνουν ότι η εξελικτική διαδικασία και η γενετική συνέδεσαν μεταξύ τους τα συμπτώματα της κατάθλιψης και τις φυσιολογικές ανοσολογικές απαντήσεις, που επιλέγονταν ακριβώς επειδή ήταν καθοριστικές στην επιβίωση από τις λοιμώξεις.
Ο πυρετός, η κούραση, η ατονία, η έλλειψη ενέργειας, η αποφυγή των κοινωνικών επαφών και η ανορεξία, μπορούν όλα αυτά να θεωρηθούν ως προσαρμοστικοί μηχανισμοί και συμπεριφορές, που βοηθούσαν στην καταπολέμηση των λοιμώξεων. Το ίδιο ισχύει για την αυπνία, που ήταν χρήσιμη, στην περίοδο που ο αδύνατος οργανισμός έπρεπε να είναι σε εγρήγορση για οποιονδήποτε εξωτερικό κίνδυνο.
Η εμφάνιση κατάθλιψης μετά περιόδους στρες μπορεί επίσης να εξηγηθεί σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, αφού το στρες αποτελεί έναν από τους παράγοντες που διεγείρουν το ανοσολογικό σύστημα.
Αυτό δηλαδή που προτείνουν οι δύο επιστήμονες με απλά λόγια είναι ότι οι μηχανισμοί που αναπτύχθηκαν ώστε να μας κάνουν να επιβιώνουμε από τις λοιμώξεις είχαν ως τίμημα την δυνατότητα να είμαστε επιρρεπείς στην κατάθλιψη!