Τρίτη 26 Νοεμβρίου 2019

Βόλος: Το όνομα


Βόλος: Το όνομα

Ποια είναι άραγε η προέλευση του ονόματος της πόλης του Βόλου; Αρκετά έχουν ήδη γραφεί και δεν προτίθεμαι να κάνω λεπτομερή ανάλυση.
Απλά αναφέρω κάτι που διάβασα πρόσφατα και που νομίζω ότι έχει κάποια βάση. 

Επειδή για την ονομασία "Γόλος" φαίνεται ότι υπάρχει ανάφορά από τον 14ο αιώνα, πρέπει κανείς μάλλον να αγνοήσει όλες εκείνες τις εκδοχές για "βώλους" και άλλα συναφή. 
Οι δύο επικρατέστερες εκδοχές για την παλαιότερη, λοιπόν, ονομασία, δηλαδή την "Γόλος" είναι:

α) Το σλαβικό golo, που θα πει γυμνός, άδενδρος. Αυτό βέβαια δεν χαρακτηρίζει την ευρύτερη περιοχή, αλλά όντως η κυρίως πόλη και ο λόφος του Σαρακηνού πάνω της είναι σχετικά "γυμνές" από βλάστηση και θα μπορούσε να δώσουν αυτό το όνομα, ίσως και σε αντιδιαστολή με την πέριξ περιοχή, που έχει αρκετά πυκνή βλάστηση. Αυτή την εκδοχή προτείνει ο Χατζιδάκις.

β) Η τουρκική λέξη "Yolkaz", μπορεί να προέρχεται από την λέξη "Ιωλκός" και θα μπορούσε να μετατραπεί σε "Γόλος". Αυτή είναι η εκδοχή του Μπαμπινιώτη.

Εναντίον της δεύτερης αυτής εκδοχής είναι ότι η λέξη Yolkaz δεν αναφέρεται συχνά, αλλά και το ότι η αναφορά της λέξης "Γόλος" πιθανότατα προηγείται της τουρκικής κατάκτησης της περιοχής.

Αναρωτιέμαι όμως: αν υπήρχε, που υπήρχε, η αρχαία ονομασία Ιωλκός, γιατί χρειαζόμαστε την ενδιάμεση τουρκική λέξη; Δεν μπορεί με τη χρήση και την πάροδο του χρόνου το Ιωλκός να μετατράπηκε σε "Γιολκός" και τελικά σε  "Γόλος"; 

Γνωρίζω ότι υπάρχουν και άλλες εκδοχές για την ονομασία της πόλης που ζούμε, αλλά όπως είπα δεν σκοπεύω να κάνω πλήρη ανάλυση. Καταθέτω αυτά τα λίγα για προβληματισμό.