Παραθέτω ένα απόσπασμα από το υπό έκδοση βιβλίο μου "Η Νέα Ιατρική Επιστήμη", το οποίο απόσπασμα προέρχεται από το κεφάλαιο το σχετικό με την Παρα-Ιατρική ή Εναλλακτική Ιατρική.
Γιατί η πάρα-ιατρική είναι τόσο δημοφιλής; Δεκαετίες τώρα μεγάλοι επιστήμονες, ακόμη και νομπελίστες, έχουν αποκηρύξει το είδος αυτό, αλλά εξακολουθεί όχι μόνο να υπάρχει, αλλά και να κερδίζει έδαφος. Είναι ένα ερώτημα, που οφείλουμε να το εξετάσουμε νομίζω κάπως πιο αναλυτικά.
Μια πρώτη εξήγηση είναι η δυσπιστία στην κλασσική-συμβατική ιατρική. Κατ’ αρχήν υπάρχει η πραγματική αδυναμία της να αντιμετωπίσει με επιτυχία αρκετά σημαντικά προβλήματα, όπως πχ ο καρκίνος. Οι γιατροί έχουν παραδοσιακά μια υψηλή και κυριαρχική θέση στην κοινωνία (η αρχή έγινε με τους μάγους-θεραπευτές των προϊστορικών χρόνων) και είναι επόμενο να υπάρχει κάποιου είδους τάση αμφισβήτησης, ιδιαίτερα όταν αυτή ενισχύεται από τις προαναφερθείσες αδυναμίες. Η τάση του ¨γκρεμίσματος των ειδώλων” είναι γνωστή από την αρχαιότητα.
Συναφής με την παραπάνω εξήγηση είναι και η αντίδραση της κοινωνίας στον τρόπο συμπεριφοράς ενός όχι μικρού μέρους του ιατρικού σώματος, κυρίως στην καθημερινή του επαφή με τους ασθενείς, αλλά εν μέρει και με τον γενικότερο τρόπο ζωής. Οι πολυτελείς επαύλεις και τα πολύμετρα σκάφη δεν εμπνέουν πλέον τους ιθαγενείς. Και αν αυτό φαίνεται άδικο -και είναι- για τη μεγάλη πλειοψηφία των σημερινών γιατρών, μην ξεχνάμε ότι τα κοινωνικά πρότυπα θέλουν χρόνο για να τροποποιηθούν. Επίσης είναι γεγονός, ότι πολύ συχνά οι γιατροί παραμελούν τον παράγοντα “τόνωση της ψυχολογίας και κινητοποίηση των σχετικών με αυτήν δυνατοτήτων αντίδρασης του ασθενή”. Είναι απόλυτα εξηγήσιμος ο λόγος για τον οποίο αυτός ο παράγοντας είναι το κύριο σημείο κρούσης της εναλλακτικής ιατρικής!
Ένας άλλος πολύ σημαντικός παράγων είναι η απελπισία από την πρόγνωση. Είναι γνωστό ότι ο απελπισμένος ψάχνει να κρατηθεί από οτιδήποτε. Είναι επόμενο να είναι επιρρεπής στις προτροπές φίλων και συγγενών, αλλά και στις πολλές “ιστορίες”, που κυκλοφορούν και αναφέρονται σε “θεραπείες”, εκεί που η συμβατική ιατρική είχε καταθέσει τα όπλα. Πρέπει να σημειώσω, ότι όλες οι σχετικές ιστορίες έχουν παραποιηθεί και ότι όλες στην ουσία έχουν κάποια απλή επιστημονική εξήγηση. Είναι γνωστό το πόσο μπορούμε να εξαπατηθούμε από την ίδια μας την προσδοκία και την ελπίδα και πόσο ευκολότερα πιστεύουμε εκείνο που θέλουμε να πιστέψουμε! Μην ξεχνάμε, άλλωστε, και τα κατάλοιπα της πίστης στους μάγους-θεραπευτές.
Η δυνατότητα μάλιστα αυτών που προπαγανδίζουν τις σχετικές “μαγικές” θεραπείες της πρόσβασης στο διαδίκτυο, κάτι που είναι φτηνό, αρκετά διαθέσιμο και πολύ αποτελεσματικό (‘το είδα”, “το διάβασα”) έχει κυριολεκτικά αλλάξει το τοπίο.
Τέλος, υπάρχει και μια άλλη σημαντική παράμετρος. Υπάρχουν διασημότητες, καμιά φορά δυστυχώς και νομπελίστες διαφόρων-συνήθως άσχετων με την ιατρική- κλάδων, οι οποίοι προπαγανδίζουν υπέρ των μεθόδων της παρά-ιατρικής. Μεγαλύτερη πέραση έχει το φαινόμενο στις Η.Π.Α. και στους σταρ του Χόλιγουντ, οι οποίοι διαθέτουν τα μεγάλα πλεονεκτήματα της αναγνωρισιμότητας και της τεχνητής “οικειότητας”. Αυτοί που εκμεταλλεύονται την απελπισία των ασθενών και των συγγενών τους έχουν καταλάβει το πόσο βοηθάει η στρατολόγηση τέτοιων συμμάχων και ρίχνουν τα δίχτυα τους προς τα εκεί, συχνά με επιτυχία. Το ευένδοτο σημείο των επιτυχημένων, που χρησιμοποιούνται από τους εναλλακτικούς θεραπευτές είναι πολλές φορές ακριβώς η ίδια τους η επιτυχία, κάτι που τους κάνει να πιστεύουν, ότι όπως πέτυχαν στον τομέα που έχουν διακριθεί, μπορεί με τη θέληση της λογικής και με “φυσικά” μέσα να αντιμετωπίσουν ακόμη και τον καρκίνο. Χαρακτηριστικό τέτοιο παράδειγμα υπήρξε ο Steve Jobs, που πέθανε πρόσφατα από καρκίνο του παγκρέατος και ο οποίος καθυστέρησε να καταφύγει στη συμβατική ιατρική αντιμετώπιση, αποφασίζοντας να δοκιμάσει κατ’ αρχήν “εναλλακτικού” τύπου “θεραπείες”.
