Σάββατο 31 Ιουλίου 2010

Η σημασία της προσχολικής εκπαίδευσης

Μια πρόσφατη μελέτη στις ΗΠΑ έδειξε ότι η προσχολική εκπαίδευση αν και οδηγεί σε προσωρινή μόνο αύξηση του δείκτη IQ (άλλη μια απόδειξη ότι αυτός ο δείκτης είναι κυρίως γενετικά καθορισμένος), αντίθετα έχει πολύ ευνοϊκά μακροχρόνια αποτελέσματα σε ότι αφορά άλλες ιδιότητες, όπως ο αυτο-έλεγχος, η επιμονή και η συνέπεια.

Παρασκευή 30 Ιουλίου 2010

Ιογενής αιτιολογία στο σύνδρομο χρόνιας κόπωσης;

Μεγάλη διαμάχη έχει ξεσπάσει στους επιστημονικούς κύκλους σχετικά με την συσχέτιση του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης (για μερικούς σύνδρομο-φάντασμα, δηλαδή ανύπαρκτο) και τον ιό XMRV, ο οποίος έχει σημειωτέον συσχετιστεί και με τον καρκίνο του προστάτη. Μετά την πρώτη ανακοίνωση που ανέφερε συσχέτιση ακολούθησαν τρεις αρνητικές δημοσιεύσεις, ενώ πολύ πρόσφατα έχουν τελειώσει δύο μελέτες στις ΗΠΑ, από δύο εθνικά εργαστήρια, το NIH και το CDC, με διαφορετικά, αντίθετα αποτελέσματα. Αντιλαμβάνεται κανείς τις επιπτώσεις. Οι πάσχοντες επιθυμούν βέβαια να βρεθεί αιτία, μερικοί προτείνουν ότι πρέπει να αρχίσουν θεραπεία με αντι-ιικά φάρμακα (υπάρχουν ήδη μελέτες αποτελεσματικότητας!), ενώ άλλοι θεωρούν την όλη ιστορία όχι σοβαρή. Σε αυτά πρέπει να προστεθεί και μια πρόσφατη εξέλιξη, δηλαδή τις επιφυλάξεις που έχουν διατυπωθεί για το αν πρέπει οι πάσχοντες από σύνδρομο χρόνιας κόπωσης να δίνουν εθελοντικά αίμα, μέχρι να επιβεβαιωθεί ή όχι η σχέση με τον ιό XMRV. Κάτι ακόμη για να απασχολεί τη διεθνή ιατρική κοινότητα και όχι μόνο.

Σάββατο 24 Ιουλίου 2010

Γρηγορείτε και προσεύχεστε!

Μια πρόσφατη δημοσκόπηση στις ΗΠΑ έδειξε ότι 41% των Αμερικανών πιστεύουν ότι ο Ιησούς Χριστός οπωσδήποτε (23%) ή πιθανότατα (18%) θα επιστρέψει στη Γη μέχρι το 2050.

Επαγώγιμα αρχέγονα κύτταρα: διατηρούν την μνήμη της προέλευσής τους

Δυό πολύ σημαντικές μελέτες έδειξαν ότι τα επαγώγιμα αρχέγονα κύτταρα (induced progenitor cells, iPS) διατηρούν τη μνήμη των κυττάρων από τα οποία προήλθαν, δηλαδή αυτά που χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία τους. Αυτό σημαίνει α) ότι τα επαγώγιμα αρχέγονα κύτταρα δεν είναι ίδια με τα εμβρυονικά αρχέγονα κύτταρα, τα οποία πρέπει να συνεχίσουν να θεωρούνται κύτταρα αναφοράς και β) ότι σε κάποιες ιδιαίτερες ερευνητικές κατευθύνσεις, πχ στη μελέτη της παθογένειας νοσημάτων, αυτή η ιδιότητα μπορεί να είναι ευεργετική.

Παρασκευή 23 Ιουλίου 2010

Το τέλος των Scienceblogs?

Έγραψα και προηγουμένως για την κρίση που δημιουργήθηκε στην κοινότητα των Science bloggers, μετά την απόφαση των διαχειριστών της συγκεκριμένης μπλογκόσφαιρας να δώσει forum στην Pepsico. Και ναι μεν η απόφαση ανακλήθηκε, αλλά το μεγάλο κακό έγινε. Πολλοί και μάλιστα οι πιο γνωστοί science bloggers εγκατέλειψαν τα Scienceblogs! Προς το παρόν δεν ακολούθησαν όλοι την ίδια πορεία, αλλά η ουσία είναι ότι από δω και πέρα όποιος θέλει να παρακολουθεί αυτή την πολύ ενδιαφέρουσα κοινότητα θα πρέπει να έχει τον νου το σε περισσότερα sites.

Τρίτη 20 Ιουλίου 2010

Η αυθεντία, η γελοιοποίηση και η ταπεινότητα

Διάβασα στο Neurologica Blog κάποιες πολύ σωστές επισημάνσεις σχετικά με καταξιωμένους επιστήμονες, που μετά μια εξαιρετική καριέρα, που έφτασε και μέχρι βραβείο Nobel, στρέφονται προς κατευθύνσεις άλλες, μακριά από την επιστήμη τους συνήθως και προτείνουν θεωρίες, που όχι μόνο δεν στηρίζονται επιστημονικά, αλλά εγγίζουν τα όρια του γελοίου.
Αυτό είναι αλήθεια συμβαίνει περισσότερο σε ηλικιωμένους επιστήμονες και τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι: Αρχίζουν να το "χάνουν" , κατά τα λαϊκά λεγόμενα; Θεωρούν ότι η αίγλη τους δεν είναι αρκετή ή ίσως αναπολούν τις μέρες που ήταν στραμμένη πάνω τους η προσοχή του κόσμου και θεωρούν ότι πρέπει να κλείσουν την καριέρα τους με κάτι πολύ θεαματικό; Ίσως πιστεύουν ότι αλλάζοντας πεδίο μελέτης ικανοποιούν τις κρύφιες τους επιθυμίες, αφού πρώτα έκαναν το καθήκον τους με την συμβατική επιστήμη; Ή μήπως η μεγάλη επιτυχία τους κάνει να πιστεύουν ότι μπορούν να απαντήσουν σε οποιοδήποτε ερώτημα, άσχετα αν είναι το δικό τους πεδίο γνώσης και ότι βέβαια μπορούν να το απαντήσουν πολύ καλύτερα από τους επιστήμονες του συγκεκριμένου πεδίου;
Είναι σε κάθε περίπτωση λυπηρό να βλέπεις ένα σεβαστό από όλους επιστήμονα να καταστρέφει τη φήμη του με την κατάδυσή του στη ανοησία. Και δυστυχώς μερικές φορές καταφέρνουν να τους θυμούνται περισσότερο για την ενασχόλησή τους με αυτά τα "ατυχή" θέματα, παρά για την πραγματικά αξιοζήλευτη προσφορά τους.
Το συμπέρασμα είναι ότι δεν πρέπει να ξεχνάμε τα όριά μας και ότι αυτό που λέγεται σεμνότητα και ταπεινότητα είναι απαραίτητα ακόμη και στους πιο προικισμένους.

Δευτέρα 19 Ιουλίου 2010

Ο ορισμός της μεγαλοφυίας κατά Baudelaire

Μεγαλοφυία δεν είναι τίποτα περισσότερο ή τίποτα λιγότερο, από το να αποκαλύπτεις κατά βούλησιν την παιδική σου ηλικία.

Κυριακή 18 Ιουλίου 2010

Kurt Vonnegut από το Mother Night

"Που βρίσκεται το κακό στον κόσμο; Είναι αυτό το μεγάλο μέρος σε κάθε άνθρωπο, που θέλει να μισεί χωρίς όρια, που θέλει να μισεί έχοντας το Θεό με το μέρος του."

Σάββατο 17 Ιουλίου 2010

"Τεχνητό" αίμα. Ένα σημαντικό βήμα.

Να λοιπόν, που μια Εταιρεία στις ΗΠΑ, χρηματοδοτούμενη από το Πεντάγωνο, παρασκεύασε τεχνητό αιμα (ερυθρά αιμοσφαίρια) από κύτταρα ομφαλίου λώρου. Μπορούν να παραγάγουν 20 μονάδες από κάθε ομφάλιο λώρο, που δεν είναι ευκαταφρόνητο. Προς το παρόν, όμως, το κόστος είναι σχεδόν απαγορευτικό (5000$η μονάδα), αλλά ελπίζεται να πέσει κάτω από 1000$ (πάλι θα είναι βέβαια ακριβό).

Σκέψεις για τη μουσική

Δεν υπάρχει εγγύηση ότι όλες οι μορφές της μουσικής του ανθρώπου περιέχουν ένα πυρήνα κοινών ιδιοτήτων, που έχουν μείνει αναλλοίωτες από τότε που εμφανίστηκε η μουσική (Jean Molino)

Παρασκευή 16 Ιουλίου 2010

Άγχος και τάση προς θρησκευτικό φανατισμό

Η απογοήτευση και το άγχος μπορεί να οδηγήσουν τους ανθρώπους προς τον θρησκευτικό φανατισμό. Όχι, όμως, όλους, αλλά εκείνους που νοιώθουν πιο "αδύναμοι". Αυτό έδειξε μια μελέτη που έγινε σε προπτυχιακούς φοιτητές στο York University στο Toronto του Καναδά.

Αμερικάνικο χιούμορ σχετικά με πρόταση για την αξιοποίηση της δωρεάς της BP, μετά τη ρύπανση, στο τοπικό Πανεπιστήμιο

Title: Soul Detection in BP Executives
Abstract: BP Executives at all company levels will be weighed three times daily using a highly accurate vibrational microbalance. When BP executives die, thrice-daily weighing will continue for one week after death. Weight charts will be compared with similar experiments carried out on random members of the general public who are not involved in the oil industry. Via careful statistical modeling and advanced ANOVA, this project aims to determine the weight of the soul as it leaves the human body, and to demonstrate that BP executives actually have souls like most normal humans do.
(Απόσπασμα από το blog The World's Fair) . 

Τετάρτη 14 Ιουλίου 2010

Στίχοι του Μανόλη Πρατικάκη για το Χρήστο Αρδίζογλου

Μανόλης Πρατικάκης (για τον Χρήστο Αρδίζογλου): 
Θα υμνήσω, γιατί το παιδί αυτό...
εκράτησεν ενός λεπτού στα μυστικά σιγή
για όσους βετεράνους δεν επέτυχαν το γκολ
σε κρίσιμη στιγμή...

Τρίτη 13 Ιουλίου 2010

Science Blogs συνέχεια

Τελικά η έντονη αντίδραση των bloggers στο Scienceblogs στην απόφαση των διαχειριστών τους να δώσουν forum στην Pepsico, έφερε αποτέλεσμα. Το blog Food Frontiers της Pepsico αποσύρθηκε!
Αυτά στις ΗΠΑ.

Κυριακή 11 Ιουλίου 2010

Πολιτικά πιστεύω και εμπιστοσύνη στην επιστήμη

Έγινε πρόσφατα μια ενδιαφέρουσα δημοσκόπηση στις ΗΠΑ, από το Smithsonian/Pew, που είχε ως βασικό θέμα την πρόβλεψη που κάνει ο μέσος πολίτης για τη ζωή μετά 40 χρόνια. Εκεί υπάρχει αρκετή αισιοδοξία σε ότι αφορά την πρόοδο της επιστήμης, αλλά και τους κοινωνικούς θεσμούς στο σύνολό τους.
Εδώ, όμως, θέλω να εστιάσω σε ένα συγκεκριμένο στοιχείο: στην ερώτηση αν προβλέπουν υπερθέρμανση του πλανήτη, θετικά απάντησαν 66%, ενώ στην ίδια ερώτηση το 1999 είχε απαντήσει θετικά το 76%. Αυτό σημαίνει ότι αυξήθηκαν αυτοί που ΔΕΝ πιστεύουν ότι ο πλανήτης υπερθερμαίνεται! Αλλά το ακόμα πιο ενδιαφέρον στοιχείο της ανάλυσης είναι ότι αυτή η μείωση του ποσοστού αφορά σχεδόν αποκλειστικά εκείνους που δηλώνουν ότι ανήκουν ή τείνουν προς το Ρεπουμπλικάνικο Κόμμα!!
Συμπέρασμα: η άποψή μας για θέματα που έχουν σχέση με επιστημονικά δεδομένα (που σε ότι αφορά την υπερθέρμανση του πλανήτη είναι αδιαφιλονίκητα) επηρεάζεται από τις πολιτικές μας απόψεις και τάσεις. Απρόσμενο; Μάλλον όχι!

Πρόβλεψη για την πορεία της ρύπανσης του διαφυγόντος πετρελαίου

Σε μια εξομοίωση σε υπολογιστή, που έκαναν ειδικοί επιστήμονες, υπολογίζουν ότι η πετρελαιορύπανση από τον Κόλπο του Μεξικού θα έχει μεταφερθεί στις ανατολικές ακτές των ΗΠΑ μέχρι τον Οκτώβριο του 2010, ενώ στη συνέχεια υπάρχει μεγάλη πιθανότητα μέσω των ρευμάτων του Ατλαντικού να έλθει την επόμενη χρονιά μέχρι την Ευρώπη, αρκετά όμως εξασθενημένο σε ότι αφορά την πυκνότητά της.

Science Blogs

Είμαι φανατικός αναγνώστης των Science Blogs, όπου πολλοί σημαντικοί αλλά και όχι τόσο σημαντικοί επιστήμονες από τις Ηνωμένες Πολιτείες, προερχόμενοι από διαφορετικούς κλάδους και από όλες τις ομάδες ηλικιών σχολιάζουν τα επιστημονικά επιτεύγματα, αστειεύονται και γκρινιάζουν για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητά τους, αλλά κυρίως κατακρίνουν και πολεμούν εκείνες τις ιδέες και τις αντιλήψεις που αντιμάχονται τα ευρήματα της επιστήμης. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη διαμάχη ανάμεσα στο δαρβινισμό και τη θεωρία της εξέλιξης και τους υπέρμαχους του δόγματος της δημιουργίας του κόσμου από ένα υπέρτατο ον. Άλλα πολύ σημαντικά πεδία συζήτησης αφορούν τις διαμάχες με τους αρνητές της υπερθέρμανσης του πλανήτη, αλλά και εκείνους που αντιτίθενται στους εμβολιασμούς, με το επιχείρημα ότι προκαλούν αυτισμό. Και πολλά άλλα, όπως την παραιατρική, που στις ΗΠΑ και αλλού θριαμβεύει.
Τον τελευταίο καιρό έχει προκύψει, λοιπόν, ένα θέμα που έχει αναστατώσει τους Science bloggers. Ο οργανισμός που επιβλέπει και χρηματοδοτεί τα blogs, ¨νοίκιασε" χώρο σε αυτά σε μια θυγατρική της Pepsi Cola, με σκοπό υποτίθεται να παρουσιαστεί η έρευνα που κάνει η συγκεκριμένη εταιρεία σε θέματα διατροφής. Είναι η πρώτη φορά, που μια εταιρεία μπαίνει τόσο φανερά σε αυτό το κατά τα άλλα ανεξάρτητο forum. Πολλοί απειλούν με αποχώρηση, κάποιοι διέκοψαν τις αναρτήσεις μέχρι να λυθεί το θέμα και κάποιοι λένε πως πρώτα πρέπει να δει κανείς πως ακριβώς θα χρησιμοποιηθεί το blog από την Pepsico.
Σε κάθε περίπτωση έχει ενδιαφέρον και θα παρακολουθήσω τη συνέχεια, οπότε και θα σας ενημερώσω και πάλι.

Όνειρο και χρόνος

Το μακρόν όνειρο προ του βραχέος χρόνου τι κάνει οξύνεται η περισπάται;

Κική Δημουλά, 1994

Σάββατο 10 Ιουλίου 2010

Η σκοτωμένη μας ζωή

Πόλεμος κυρήχτηκε;
Όχι κύριε, τη σκοτωμένη μας ζωή ψάχνει να βρει η αστυνομία.
Μάνος Ελευθερίου

Λόγια της Αρβελέρ για τη διαφορά ανάμεσα στους Αρχαίους Έλληνες και τους Βυζαντινούς

Οι Αρχαίοι Έλληνες είχαν δημιουργήσει μια κοινότητα πολιτισμού, και έξω απ' αυτήν ήταν οι βάρβαροι. Οι Βυζαντινοί είχαν δημιουργήσει μια κοινότητα πίστης και εξω απ' αυτήν ήταν οι ετερόδοξοι (Αρβελέρ).

Αμερικάνικα "αστειάκια" για τη διαρροή της BP στον κόλπο του Μεξικού

“Scientists say they have developed a car that can run on water. The only catch is, the water has to come from the Gulf of Mexico.” — Jay Leno
“This oil spill in the Gulf is affecting everybody. In fact, when I went to lunch this weekend and ordered the sea bass, they asked if I wanted it regular or unleaded.” —David Letterman
Γειά σε όλους. Από αυτή τη θέση θα σχολιάζω την επικαιρότητα, ιδιαίτερα την επιστημονική. Περισσότερο τα θέματα υγείας και εκπαίδευσης.