Αν μπορούσα να γυρίσω πίσω…

Το λέμε συχνά. Και όχι μόνο εσείς και εγώ, αλλά και άνθρωποι μεγάλοι στο μυαλό και την πέννα….

“Αν γύριζα πίσω δεν θα έπαιρνα αυτή την απόφαση, δεν θα έκανα το ίδιο λάθος, δεν θα δεχόμουνα το Α, δεν θα είχα αρνηθεί το Β” και ούτω καθ’ εξής.

Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Θα αλλάζαμε τις κρίσιμες αποφάσεις μας “αν μπορούσαμε να γυρίσουμε πίσω” στη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία; 

Η κάθε απόφασή μας και οι ενέργειες που απορρέουν από αυτήν προσδιορίζονται από ένα μεγάλο αριθμό ετερόκλητων παραγόντων, που περιλαμβάνουν γεγονότα, πληροφορίες, συναισθηματικές καταστάσεις, αλλά και πιο πεζά πράγματα, όπως πόσο άυπνοι είμαστε ή πόσο κουρασμένοι ή εκνευρισμένοι ή χαρούμενοι. 

Οι παράγοντες αυτοί δεν έχουν βέβαια όλοι το ίδιο βάρος και την ίδια σημασία και επομένως δεν επηρεάζουν ισότιμα την τελική μας απόφαση. Αυτό που έχει σημασία πάντως είναι ότι τη στιγμή που παίρνουμε την απόφαση όλα έχουν ζυγιστεί με τρόπο μοναδικό και αμετάκλητο. Εάν παίρναμε την απόφαση μία ώρα ή δύο μέρες μετά μπορεί ο συσχετισμός των παραγόντων αυτών να είχε τροποποιηθεί και η απόφασή μας να ήταν πραγματικά διαφορετική.

Όταν λοιπόν λέμε ότι θα θέλαμε να μπορούσαμε να γυρίσουμε πίσω για να αλλάξουμε την απόφασή μας κάνουμε ένα λογικό λάθος. Βλέπουμε το παρελθόν από το προνομιακό θεωρείο του μέλλοντος με τη γνώση και την εμπειρία που αποκτήθηκαν αργότερα.

Το μόνο δεδομένο είναι ότι εάν γυρίζαμε πίσω στη συγκεκριμένη στιγμή της κρίσιμης απόφασης δεν θα είχαμε προφανώς την πολυτέλεια της γνώσης του μέλλοντος και η απόφασή μας θα ήταν ακριβώς η ίδια!

Ας μην κλαίμε λοιπόν και οδυρόμαστε για τις “λαθεμένες” μας αποφάσεις, αφού ήταν οι μόνες δυνατές τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή.