Παραμονή Πρωτοχρονιάς

Ιδιότροπο του ανθρώπου το μυαλό! Χρειάζεται ορόσημα για να πορεύεται, να βάζει κάποια τάξη στο χάος, να ελέγχει το χρόνο. Να μη χάνεται, να μετρά, να ταξινομεί. Κι έτσι βρισκόμαστε πάλι στα "γνώριμα" τάχα μονοπάτια της παραμονής της πρωτοχρονιάς. Με βαρύτερο ή ελαφρότερο το σακκί που κουβαλάμε-κατα πως το βλέπει ο καθείς- και έτοιμοι να αυτομαστιγωθούμε για αυτά που δεν κάναμε -ή που κάναμε- τη χρονιά που φεύγει και απόλυτα σίγουροι ότι αυτή που έρχεται θα μας κάνει αυτό που δεν θα γίνουμε ποτέ.
Καλή χρονιά σε όλους!

Η θρησκευτικότητα των Βρετανών αλλάζει!

Σε δημοσκόπηση που έγινε το 1985 και στην ερώτηση αν ανήκουν σε κάποιο θρήσκευμα οι Βρετανοί είχαν απαντήσει ότι είναι Χριστιανοί σε ποσοστό 63%, ενώ μη συμμετοχή σε κάποια θρησκεία σε ποσοστό 34%. Οι υπόλοιποι ανήκαν σε άλλα θρησκεύματα.
Σήμερα, η ίδια ερώτηση έδωσε τα εξής αποτελέσματα: Χριστιανοί 42 %, Καμία θρησκεία 51 %.
Εντυπωσιακή διαφορά μέσα σε μια μόνο γενιά, που αν μη τι άλλο δείχνει μια σαφή τάση!
Πρόκειται, όμως, για μια χώρα στην οποία, όπως σημειώνει ο σχολιαστής του Guardian (από εκεί το σχετικό δημοσίευμα), δύο από τους αρχηγούς κομμάτων δηλώνουν ανοιχτά άθεοι και ο πρωθυπουργός τους, ηγέτης των Συντηρητικών, δηλώνει ότι η πίστη του έχει διακυμάνσεις!
Καμιά σχέση με την Ελλάδα, αλλά ούτε και με τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.

ΕΤΟΙΜΟΤΗΤΑ

ΕΤΟΙΜΟΤΗΤΑ

Πιάσαμε τις γωνιές και περιμέναμε

δεν μπορεί κάποιος θα έκανε παιχνίδι

αν κερδίζαμε θα ήμασταν νικητές,

αν χάναμε η κριτική μας αμείλικτη.

Είχαμε στη μέσα φανέλα το σήμα μας έτοιμο

αλλά η εξωτερική μας σκούρο χρώμα

της σοβαρότητας και της σιγουριάς.

Θα τόβλεπαν μόνον αν έπρεπε

και θα μας χειροκροτούσαν

για την αφοσιωση και τη διορατικότητα.

Έτσι δίνονται σήμερα οι μάχες

είμαστε πολιτισμένοι και ήπιοι

έτοιμοι για να θερίσουμε

αυτά που σπείρανε.

Πρωϊνές σκέψεις του τέλους του χρόνου

Δεν μπορεί η ζωή μας να κατευθύνεται αποκλειστικά από τις προσδοκίες των άλλων. Σωστή ρήση, αλλά πόσο τελικά μπορούμε να την ξεπεράσουμε; Θέλει τόλμη και θέλει ωριμότητα. Κάποιοι την πρώτη την έχουν περισσότερη και στη δεύτερη φτάνουν γρηγορότερα. Άλλοι δεν αποκτούν ποτέ ούτε το ένα, ούτε το άλλο. 

Απολογισμός

Πριν λίγους μήνες παραιτήθηκα από τη θέση μου σε κάποιο Τμήμα Ιατρικής Ελληνικού Πανεπιστημίου, αρκετά χρόνια πριν το υπάρχον όριο ηλικίας. Μέχρι σήμερα απέφυγα να αναφερθώ στο θέμα μέσα από τη συγκεκριμένη ιστοσελίδα, αλλά καθώς πλησιάζει το τέλος του χρόνου και όλοι κάνουμε τους απολογισμούς μας, αποφάσισα να μοιραστώ με τους λίγους που με διαβάζουν εδώ τις αιτίες που με οδήγησαν στην απόφαση αυτή.

Η απάντηση βέβαια στο ερώτημα γιατί παραιτήθηκα δεν είναι και δεν μπορεί να είναι μονοσήμαντη. Πολλά είναι τα αίτια αυτής της εξέλιξης και θα προσπαθήσω να τα αναφέρω: το πολύ κακό εργασιακό περιβάλλον του νοσοκομείου, με τις απαράδεκτες συνθήκες νοσηλείας των ασθενών, το κακό εσωτερικό κλίμα μέσα στο Τμήμα μου, για το οποίο κάποιοι χρεώνονται περισσότερο από άλλους, η προφανής αδυναμία μου να εμπνεύσω τους συνεργάτες μου, ιδιαίτερα τους νεότερους στη δική μου φιλοσοφία για την άσκηση της Ιατρικής ως λειτουργήματος κυρίως, οι εξαιρετικά κακές πρακτικές του ιατρικού συνδικαλιστικού κινήματος, είναι κάποιες από τις αιτίες.

Όλα αυτά θα πρέπει να "μεταφραστούν", ως τη διαπίστωση μιας συνεχώς αυξανόμενης απόστασης ανάμεσα στην άσκηση της Ιατρικής, όπως την ήξερα και την ήθελα και σε αυτό που πραγματικά υπάρχει. Αν προσθέσουμε τώρα σε αυτά την απογοήτευσή μου για τη συμπεριφορά πολλών νέων γιατρών και φοιτητών, αλλά και την ολοένα αυξανόμενη επιθετικότητα και αμφισβήτηση αρκετών ασθενών και των συγγενών τους για το προσφερόμενο έργο, δεν χρειάζονται νομίζω περισσότερες εξηγήσεις. Σημειωτέον ότι αυτοί, που εγώ δικαιολογώ περισσότερο από όλους, είναι βέβαια οι φοιτητές, καθώς και οι ασθενείς και οι συγγενείς τους, οι οποίοι ουσιαστικά απλά αντιδρούν σε μια απαράδεκτη κατάσταση.

Και η έρευνα; Που στέκει; Δεν μπορούσε να με κρατήσει; Ήταν η μόνη όαση τα τελευταία χρόνια! Μέσα όμως στα τεράστια άλλα προβλήματα της καθημερινότητας δεν ήταν αρκετή για να δημιουργήσει ένα σοβαρό αμυντικό ανάχωμα στη διάβρωση. Και εκεί άλλωστε υπήρχαν προβλήματα. Η μόνη χρηματοδότηση τα τελευταία χρόνια ήταν μέσω φαρμακευτικών εταιρειών και αν και εγώ προσωπικά δεν ένοιωσα ποτέ την πίεσή τους σε ότι αφορά τη διαχείριση των σχετικών πόρων ή τη συνταγογράφηση, δεν έπαυε να είναι ένα καθόλου ευχάριστο στοιχείο. Η απόλυτη διαφάνεια που είχα πετύχει, με την κατάθεση των χρημάτων στην επιτροπή ερευνών, με τη διάθεση των χρημάτων αυτών σχεδόν αποκλειστικά για την αμοιβή μεταπτυχιακών φοιτητών, είχε δημιουργήσει ένα θετικό κλίμα, που σίγουρα απέχει πολύ από αυτό που γίνεται σε άλλους χώρους. 

Επαναλαμβάνω, όμως, εγώ δεν ένοιωθα καλά με το γεγονός, ότι έπρεπε να είμαστε εξαρτημένοι από φαρμακευτικές εταιρείες, ώστε να ενισχύσουν το ερευνητικό μας έργο, αναπληρώνοντας έτσι την ανυπαρξία σοβαρής ερευνητικής πολιτικής από το κράτος.

Τι πρέπει να κάνει ένας υπεύθυνος άνθρωπος και δη γιατρός και εκπαιδευτής γιατρών όταν διαπιστώνει ότι είναι εντελώς ασύμβατος με το περιβάλλον του; Ότι όλα αυτά τα οποία πιστεύει, οι αρχές, οι υποχρεώσεις, η συναδελφικές σχέσεις πάσχουν σε ανίατο βαθμό; Θα πείτε: Να προσπαθήσει να διορθώσει τα πράγματα! Βέβαια! Ας πούμε, λοιπόν, ότι προσπάθησε και κατάλαβε ότι στη ζοφερή πραγματικότητα οποιαδήποτε αλλαγή μπορεί να πετύχει στον περιορισμένο χώρο ευθύνης του δεν είναι μόνο ανεπαρκής, αλλά και κινδυνεύει να καταστεί γραφική. Αναφέρει τις ανησυχίες του και αντιμετωπίζει στην καλύτερη περίπτωση συγκατάβαση. Στη χειρότερη πιθανόν αμφιβολίες για τη διανοητική του κατάσταση. "Γιατί δεν παίρνεις φάρμακα που θα σου αλλάξουν λίγο τη διάθεση; Γιατί δεν τα "γράφεις" όλα και να κάνεις αυτό που σου αρέσει στα χρόνια που σου μένουν; Δεν πα να κάνουν ότι θέλουν οι γύρω σου; Εσύ κράτα όση αξιοπρέπεια μπορείς." Αυτά οι φίλοι βέβαια. Και οι συμβουλές σίγουρα καλοπροαίρετες. Αυτό, άλλωστε, κάνουν όλοι, σου λένε.

Έχεις, όμως, το δικαίωμα; Απέναντι στον εαυτό σου, στη δική σου συνείδηση, απέναντι στην επιστήμη σου, και κυρίως απέναντι στους ασθενείς, που εμπιστεύονται το Τμήμα σου; Αρκεί να βελτιώσεις τον τρόπο που εσύ αντιμετωπίζεις συναισθηματικά το πρόβλημα για να πάψει να σε απασχολεί και πολύ περισσότερο, βέβαια, για να πάψει να υπάρχει; 

Η δική μου απάντηση είναι ΟΧΙ. 

Και θα πει ο φιλικός συνήγορος του διαβόλου: ωραία, εσύ έφυγες. Είναι τώρα καλύτερα τα πράγματα για τους αρρώστους και για την επιστήμη σου; Σε αυτή την ερώτηση κρύβεται ακριβώς η μεγάλη παγίδα που κρύβει η υπεύθυνη για τη σημερινή άθλια κατάσταση στα νοσοκομεία και τα πανεπιστήμια καθεστηκυία τάξη. Δεν λέω η άρχουσα, επειδή δεν είναι μόνο αυτοί που κυβερνούνε υπέυθυνοι, αλλά και κάθε άλλο συνδικαλιστικό ή κοινωνικό κατεστημένο. Αυτή λοιπόν η τάξη κάνει ότι μπορεί, ώστε να δημιουργεί ενοχές σε όσους ευσεινήδητους θέλουν να κάνουν το καθήκον τους. Είναι τα απαραίτητα θύματα, ώστε εκείνοι να κερδίζουν χρήματα και δόξα. Τα κορόιδα που έχουν τις αμφιβολίες είναι απαραίτητα, είναι ο κυματοθραύστης της κοινωνικής οργής. 

Η μόνη ειλικρινής και έντιμη στάση είναι η διακοπή της σχέσης με αυτούς που εκμεταλλεύονται τη θέση τους για πλουτισμό ή δόξα. Και ο μόνος τρόπος για να διακόψεις αυτή τη σχέση είναι η απόδραση. Λυπηρό, ηττοπαθητικό, μελαγχολικό, αλλά αληθινό! 'Ολα τα άλλα είναι συμβιβασμός και συνενοχή!

Περίπατος και χειμωνιάτικο μπάνιο στο Μουρτιά

Το Πήλιο είναι όμορφο όλες τις εποχές! Την Κυριακή που πέρασε πήγαμε μια βόλτα στην ακτή του Μουρτιά στο Νότιο Πήλιο από τη μεριά του Αιγαίου. Κάναμε μια πεζοδρομία ανάμεσα στις κουμαριές και τις ελιές για μιάμιση περίπου ώρα. Στο γυρισμό έκανα μια βουτιά στο παγωμένο νερό. Ήταν εκπληκτικά ωραία! Δεν υπάρχει τίποτα πιο ωραίο από την επαφή με τη φύση!

Μια σειρά σχεδίων που εξηγεί την κλιματική αλλαγή

Παραθέτω τον σύνδεσμο, επειδή είναι πολύ μεγάλο για να το βάλω ολόκληρο εδώ. Αξίζει τον κόπο!

http://darryl-cunningham.blogspot.com/2010/12/climate-change.html

Μαθητικές επιδόσεις, παγκόσμια σύγκριση

Υπάρχει ένα πρόγραμμα αξιολόγησης των γνώσεων εφήβων μαθητών από 60 χώρες στον κόσμο, που λέγεται PISA (Program for International Student Assessment ). Η αξιολόγηση αφορά κυρίως ανάγνωση, φυσικές επιστήμες και μαθηματικά. Στον πίνακα που παρατίθεται φαίνονται οι επιδόσεις των 10 κορυφαίων ομάδων στις φυσικές επιστήμες και τα μαθηματικά, καθώς και οι επιδόσεις κάποιων "σημαντικών" χωρών για σύγκριση. Λέει άραγε κάτι αυτό για το που θα βρίσκεται η επόμενη επιστημονική και οικονομική υπερδύναμη; Δείτε τις επιδόσεις των ασιατικών χωρών. Η τύχη των Ελλήνων μαθητών -κυριολεκτικά- αγνοείται.

(Από το περιοδικό Science)

Τα αρσενικοάντοχα βακτηρίδια και οι εξωγήινοι. Σημείο των καιρών.

Πολύ κακό για το τίποτα τελικά ή μήπως σημείο των καιρών; Η πολύκροτη συνέντευξη τύπου της NASA για μια δημοσίευση του περιοδικού Science περί ύπαρξης σε μια λίμνη στην Καλιφόρνια βακτηριδίων που χρησιμοποιούν ως βασικό συστατικό της βιοχημείας τους -ακόμη και για τη σύνθεση DNA- αρσενικό αντί φωσφόρο έχει ήδη κατακριθεί από μέσα και ειδικούς επιστήμονες. Πρώτον επειδή ο τρόπος με τον οποίο αναγγέλθηκε η συνέντευξη έδινε την εντύπωση ανακοίνωσης για ανακάλυψη εξωγήινης ζωής και δεύτερον επειδή η εργασία αυτή καθ εαυτή θεωρείται ότι έχει πολλά κενά και αδυναμίες και δεν έπρεπε καν να δημοσιευτεί, ιδιαίτερα σε ένα μεγάλο περιοδικό όπως το Science. Θα μπορούσε κανείς να πει, αν δεν συνέβαινε η δεύτερη από τις παραπάνω ενστάσεις, ότι η ηχηρή ανακοίνωση είχε κάποια λογική, επειδή η δυνατότητα αντικατάστασης ενός πολύ βασικού συστατικού της ζωής στον πλανήτη μας με κάτι όχι απλά διαφορετικό, αλλά τοξικό συνάμα, θα μπορούσε να οδηγήσει σε σκέψεις για την πιθανή παρουσία πολύ διαφορετικών μορφών ζωής στο σύμπαν. Η απαξίωση όμως του επιστημονικού μέρους του άρθρου από σημαντικούς επιστήμονες κάνει την όλη προσπάθεια να μοιάζει ως μια ακόμη λυπηρή και μάλλον οικτρά αποτυχημένη προσπάθεια από δύο φορείς, τη NASA και το περιοδικό Science, να κερδίσουν δημοσιότητα, δηλαδή δόξα και χρήμα.
Πραγματικά σημείο των καιρών!

Ναρκισσισμός και ακαδημαΪκή καταξίωση

Ο ναρκισσισμός είναι εκείνη η κατάσταση, η οποία χαρακτηρίζει άτομα απόλυτα εγωκεντρικά, που αυτο-διογκώνουν τις ικανότητές τους και δεν έχουν τη δυνατότητα να νοιώσουν συμπάθεια προς τους άλλους. Τελευταίες μελέτες δείχνουν ότι πρόκειται, ιδίως στις πιο ακραίες περιπτώσεις, για παθολογική κατάσταση, που χρειάζεται ψυχιατρική αντιμετώπιση.
Μια καινούργια μελέτη, λοιπόν, έδειξε σπουδαστές με τα χαρακτηριστικά αυτά, έχουν πολύ μεγαλύτερη τάση από ότι οι συνάδελφοί τους να χρησιμοποιούν μη θεμιτές μεθόδους για να πετύχουν στις εξετάσεις τους, και γενικά τις ακαδημαϊκές τους υποχρεώσεις, ενώ -πολύ χαρακτηριστικά- δεν νοιώθουν μετά τύψεις για αυτό!
" Οι ναρκισσιστές ή νάρκισσοι όπως τους λέει ο κόσμος (η προέλευση από το μύθο του Νάρκισσου είναι προφανής) νοιώθουν την ανάγκη να διατηρούν μια θετική εικόνα για τον εαυτό τους και μερικές φορές βάζουν στην άκρη τους τυχόν ηθικούς ενδοιασμούς, προκειμένου να πετύχουν αυτό που θέλουν" αναφέρεται στη μελέτη που έχει δημοσιευτεί online στο περιοδικό "Personality and Individual Differences" και που περιέλαβε 199 φοιτητές.


Έχω, δυστυχώς, γνωρίσει αρκετούς τέτοιους στην καριέρα μου, καθώς, σας βεβαιώνω, αφθονούν ιδιαίτερα στα ακαδημαϊκά περιβάλλοντα, όπως άλλωστε θα περίμενε κανείς. Είναι πραγματική συμφορά για τους ανθρώπους, που έχουν την ατυχία να βρίσκονται στον ίδιο εργασιακό χώρο!

Σιωπηλές και σιωπηρές διαδρομές

Πρέπει νομίζω να δώσω μερικές εξηγήσεις για τις "Καθημερινές" διαδρομές, που δεν είναι καθόλου καθημερινές. Ίσως πρέπει να αλλάξω το τίτλο, αλλά δεν νομίζω ότι το πρόβλημα είναι εκεί. Όταν ξεκίνησα αυτό το blog, είχα σκοπό να σχολιάζω αυτά που διαβάζω και μου κεντρίζουν το ενδιαφέρον. Και αυτό κάνω. Όπως, όμως, είναι φυσικό, η έφεση για σχόλια σε αυτά που διαβάζω επηρεάζεται από τη δεκτικότητά μου στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Είναι, δηλαδή, μέρες που ότι διαβάζω μου φαίνεται σημαντικό και άλλες που συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο.
Είναι, λοιπόν, καθημερινές οι διαδρομές μου στο διαδίκτυο. Απλά οι περισσότερες από αυτές είναι σιωπηλές...(και καμιά φορά σιωπηρές)*

*Και τα δυο επίθετα, που συχνά χρησιμοποιούνται παράλληλα, ετυμολογούνται από το αρχαίο ουσ. σιωπή. 

Σιωπηλός είναι - κυρίως - αυτός που δε μιλάει, που τηρεί σιωπή. 

Σιωπηρός είναι αυτός που δηλώνεται ή εκφράζεται με τη σιωπή και, συνεκδοχικά, αυτός που δεν εκφράζεται ρητά, που υπονοείται (π.χ. σιωπηρή διαμαρτυρία, σιωπηρή συμφωνία). 

Είναι η θρησκεία μια δύναμη για το καλό στον κόσμο;

Χωρίς σχόλια. Είναι τα ποσοστά που οι κάτοικοι των χωρών που αναφέρονται απάντησαν θετικά στην παραπάνω ερώτηση. Κρίμα που στη σχετική έρευνα δεν περιλαμβάνεται η Ελλάδα. Εσείς που θα τοποθετούσατε το σχετικό ποσοστό για τη χώρα μας;

Ποντάροντας στο λάθος άλογο ή πολεμώντας ανεμόμυλους

Είναι δυστυχώς πολύ συχνό γεγονός στην επιστήμη της θεραπευτικής των ασθενειών να "ποντάρουμε σε λάθος άλογο", δηλαδή να στοχεύουμε ανύπαρκτους στόχους και να γίνεται σπατάλη χρημάτων και κυρίως να προδίδονται οι προσδοκίες γιατρών και ασθενών (για να χρησιμοποιήσω την πιο επιεική έκφραση που μπορώ να σκεφτώ). Αυτό αποδείχτηκε πάλι περίτρανα σε μια πρόσφατη μελέτη στο περιοδικό Blood, όπου φάνηκε ότι η επί πολλά χρόνια επένδυση χρημάτων και ελπίδων σε φάρμακα, που αναστέλλουν την κυτταρική αντλία MDR* σε λευχαιμικά κύτταρα, δεν έχει προσφέρει ουσιαστικά τίποτα στους ασθενείς με λευχαιμία. Ο σχολιαστής των σχετικών αποτελεσμάτων μας παροτρύνει να "κατέβουμε πια από το άλογο αυτό" και να ρίξουμε το βάρος και τα χρήματά μας σε άλλου είδους θεραπευτικές παρεμβάσεις.
Κάλλιο αργά παρά ποτέ! Δυστυχώς για κάποιους ασθενείς ισχύει το "και αργά και ποτέ".


* Η MDR αντλία εξάγει ουσίες (και φάρμακα) από το κυτταρικό περιβάλλον και επομένως όταν υπερλειτουργεί κάνει (θεωρητικά) τα λευχαιμικά κύτταρα ανθεκτικά στη θεραπεία. Η αναστολή της θα μπορούσε να βοηθήσει σε πιο αποτελεσματική χημειοθεραπεία, και με τη λογική αυτή χρησιμοποιήθηκαν τέτοιες ουσίες που αναστέλλουν την αντλία αυτή σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία.

Η περαταριά στο Μεσόπυργο Άρτας

Στο Μεσόπυργο Άρτας, εκεί κοντά στα σύνορα των Νομών Άρτας και Καρδίτσας υπάρχει ένα χειροκίνητο τελεφερίκ-βαγονάκι με τροχαλία και συρματόσχοινο- που χρησιμοποιείται από το 1960 για να διασχίσει κανείς τον Αχελώο. Μια ενδιαφέρουσα εμπειρία μετά από μια όμορφη, αν και αρκετά μεγάλη (τεσσεράμιση ώρες από το Βόλο) διαδρομή. Κάναμε μια δοκιμή χειρισμού της περαταριάς κι η απόδειξη είναι εδώ.

Διάβασμα μετά μουσικής

Πόσο με επηρεάζει στην απόδοσή μου όταν διαβάζω μετά μουσικής; Οι πιο πολλοί από μας το κάνουμε όλη τη ώρα, για να μην πω ότι έχει γίνει μόδα! Εγώ τουλάχιστον ομολογώ ότι το παρακάνω και σχεδόν δεν κάνω τίποτα χωρίς να ακούω παράλληλα μουσική!
Να, λοιπόν, που μια μελέτη σε μαθητές γυμνασίου έδειξε ότι το διάβασμα μετά μουσικής βλάπτει σοβαρά την ποιότητα της εκμάθησης! Η μουσική που χρησιμοποιήθηκε πάντως ήταν με στίχους (τραγούδια) και επομένως υπάρχει πιθανότητα να μην ισχύει το ίδιο όταν τα ακούσματα αφορούν οργανική ή κλασσική μουσική.
Να σημειωθεί τέλος ότι ο επηρεασμός της απόδοσης αφορούσε το ίδιο εκείνους που ποτέ δεν διάβαζαν με μουσική, όσο και εκείνους που συνήθιζαν να διαβάζουν με μουσική και που δήλωναν μάλιστα ότι τους βοηθούσε.
Αυτά για προβληματισμό των μουσικόφιλων αναγνωστών!

Στη Μακρινίτσα 9 του Νοέμβρη 2010

Τρομερός τύπος

Αυτός ο απίστευτος οδηγός διαβάζει ένα βιβλίο, έχει στα χέρια του έναν e-book reader και παράλληλα χρησιμοποιεί το τηλέφωνό του, ΕΝΩ ΟΔΗΓΕΙ.

Δημοσίευση των σχολίων των κριτών μαζί με τα άρθρα-μια ενδιαφέρουσα καινοτομία

Μια νέα τακτική, που αυξάνει σημαντικά τη διαφάνεια στη διαδικασία κρίσης των επιστημονικών εργασιών εγκαινιάσθηκε από το EBMO Journal. Συγκεκριμένα, μαζί με τα άρθρα δημοσιεύεται και όλη η αλληλογραφία ανάμεσα στους κριτές (σχόλια κλπ), τους εκδότες του περιοδικού και τους συγγραφείς (απαντήσεις στα σχόλια). Η μέχρι τώρα εμπειρία είναι ενθαρρυντική και ίσως αποτελέσει το έναυσμα για γενίκευση της συγκεκριμένης πρακτικής.
Το σχετικό άρθρο δημοσιεύεται στο σημερινό Nature (3/11/10) και μπορείτε να το βρείτε στον παρακάτω σύνδεσμο:

http://www.nature.com/nature/journal/v468/n7320/full/468029a.html

Γεννημένος επαναστάτης!

Λίγες μέρες πριν τις ενδιάμεσες αμερικάνικες εκλογές -έγιναν χθες και είχαν ως αποτέλεσμα σημαντική νίκη των ρεπουμπλικάνων και ήττα του κόμματος του Obama- ανακοινώθηκε ότι επιστήμονες στις ΗΠΑ ανακάλυψαν συσχέτιση ανάμεσα στην έκφραση μιας μορφής ενός γονιδίου (του DRD4, που κωδικοποιεί έναν υποδοχέα της ντοπαμίνης) και πολιτικών πεποιθήσεων, συγκεκριμένα φιλελεύθερων. Με την έννοια "φιλελεύθερος" (liberal στην αμερικάνικη ορολογία) εννοούνται εκείνοι που έχουν κατά τεκμήριο πιο προοδευτικές απόψεις από το μέσο όρο (πάντα στις ΗΠΑ).
Το εύρημα είναι ενδιαφέρον. Μένει να δούμε πρώτα πόσο θα σταθεί και στη συνέχεια μπορεί να συζητηθεί η εφαρμογή του για ένα καλύτερο κόσμο (αυτό προς το παρόν να εκληφθεί ως αστείο)

Μια βόλτα στο Πήλιο-Γαλανόρεμα

Όλοι ξέρουμε ότι το Πήλιο είναι ένα όμορφο βουνό. Αυτή την εποχή μάλιστα με την εναλλαγή των χρωμάτων έχει μια εξαιρετική όψη. Παραπάνω ένα μικρό δείγμα από μια σημερινή βόλτα στο Γαλανόρεμα, κοντά στα Χάνια, σε υψόμετρο γύρω στα 1200 μέτρα.

Αναξαγόρας προς Περικλή

Ο φιλόσοφος Αναξαγόρας ήταν ο δάσκαλος του Περικλή, αλλά στα στερνά του χρόνια ο τελευταίος τον είχε παραμελήσει. Όταν, λοιπόν, ο Περικλής έμαθε ότι ο Αναξαγόρας ήταν άρρωστος και περίμενε το τέλος του τον επισκέφτηκε και του έλεγε τι πολύτιμο σύμβουλο έχανε η πόλη. Τότε, λοιπόν, του είπε ο φιλόσοφος: "Περικλή, όποιος χρειάζεται το λυχνάρι, του ρίχνει και λάδι!"

Ως που μπορεί να φτάσει ο ανταγωνισμός στην έρευνα;

Είχα διαβάσει πριν καιρό ένα μυθιστόρημα, που διαπραγματεύονταν μια περίπτωση αλλοίωσης δεδομένων ενός ερευνητή από κάποιον άλλον στο εργαστήριο, μια περίπτωση δηλαδή δολιοφθοράς ή σαμποτάζ. Ήταν ένα ενδιαφέρον έργο φαντασίας με τους καλούς και τους κακούς και ένα -αν θυμάμαι καλά- όχι ευτυχές τέλος. Τώρα η ζωή έρχεται να επιβεβαιώσει τη φαντασία. Ένα δικαστήριο στις ΗΠΑ καταδίκασε έναν μεταδιδακτορικό ερευνητή, που επανειλημμένα "σαμποτάριζε", ουσιαστικά κατέστρεφε τα πειράματα μιας μεταπτυχιακής φοιτήτριας σε ένα ερευνητικό εργαστήριο και που "πιάστηκε" μετά έξι περίπου μήνες με τη χρήση κρυφής κάμερας!
Εκεί που έχουν φτάσει τα πράγματα, νομίζω ότι είναι καιρός να αλλάξει η νοοτροπία και η πρακτική της αναγνώρισης και της επιβράβευσης της ερευνητικής προσπάθειας και η πολιτική των προαγωγών στα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα!

H αποδοχή της επιστήμης από το κοινό

Πρόκειται για έρευνα των περιοδικών Nature και Scientific American, που έγινε πρόσφατα και αφορά την αποδοχή της επιστήμης και των επιστημονικών θεωριών από τους αναγνώστες του περιoδικού Scientific American διαφόρων χωρών. Πρόκειται δηλαδή για ανθρώπους με ενδιαφέρον για την επιστήμη και όχι για τυχαίο δείγμα. Βέβαια πρέπει να σημειωθεί ότι στην Κίνα πχ ο αριθμός των συμμετεχόντων ήταν εξαιρετικά μικρός. Η έρευνα έχει πάντως το ενδιαφέρον της.
Ας την παρακολουθήσουμε:




Υπάρχουν, όπως βλέπετε εντυπωσιακές διαφορές ανάμεσα στους πολίτες των διαφόρων κρατών, αλλά και ομοιότητες, ενώ σημαντικό ρόλο μπορεί να έχει παίξει και ο τρόπος διατύπωσης των ερωτημάτων.
Αυτό που εντυπωσιάζει πχ είναι το μεγάλο ποσοστό αμφιβολίας για την ορθότητα της θεωρίας της εξέλιξης στην Κίνα και την Ιαπωνία. Πρέπει ακόμη να σημειωθεί ότι ενώ το 87% περίπου των αμερικανών αναγνωστών που συμμετείχαν αποδέχονται τη θεωρία της εξέλιξης, όταν το ίδιο ερώτημα τεθεί στο γενικό πληθυσμό το ποσοστό αποδοχής είναι μόνο 26%!!
Πηγή: Περιοδικό Nature.

Φθινοπωρινό Ζαγόρι

Ο τέλειος συνδυασμός γης, φύσης και ουρανού σε μια πανδαισία φθινοπωρινών χρωμάτων.

Περιήγηση στην παλιά πόλη της Καβάλας- Η θέα από το Κάστρο

Με την ευκαιρία ενός ταξιδιού στην Καβάλα κάναμε μια περιήγηση στην παλιά πόλη. Εντυπωσιακή η θέα από την κορυφή του πύργου του κάστρου της πόλης!

Να τι θα συμβεί όταν λιγοστέψουν τα δέντρα

Οι βρεττανικές περιπέτειες του Jonathan Franzen

Ο Jonathan Franzen, του οποίου το πολυδιαφημισμένο βιβλίο Freedom μόλις κυκλοφόρησε είχε κάποιες όχι ευχάριστες περιπέτειες κατά την παραμονή του στο Λονδίνο, όπου πήγε για να παρουσιάσει το βιβλίο.
Πρώτα, διαπίστωσε με έκπληξη, ότι η αγγλική έκδοση των 70.000 αντιτύπων δεν βασίστηκε στην τελευταία παραλλαγή, που είχε παραδώσει στον εκδοτικό οίκο, αλλά σε μια παλαιότερη. Ο εκδοτικός οίκος τυπώνει τώρα εντατικά τα νέα, σωστά αντίτυπα, αλλά περιέργως τα προηγούμενα δεν έχουν αποσυρθεί από τα ράφια των βιβλιοπωλείων!
Και σαν να μην έφτανε αυτό, κατά τη διάρκεια της επίσημης τελετής για την παρουσίαση του βιβλίου, τον πλησίασαν δύο νεαροί και του έκλεψαν τα γυαλιά του, που καθώς φαίνεται ήταν ειδικά σχεδιασμένα και πανάκριβα. Λέγεται, μάλιστα, ότι άφησαν και σημείωμα, στο οποίο ζητούσαν λύτρα 100.000 λίρες, για να επιστρέψουν! Τελικά ο ίδιος προτίμησε να ζητήσει να του στείλουν το εφεδρικό του ζευγάρι από τις ΗΠΑ! *
Σημεία των καιρών;

* Υπάρχει και μια άλλη εκδοχή, σύμφωνα με την οποία βρέθηκαν οι κλέφτες και τα γυαλιά επιστράφηκαν. Μάλιστα ο ίδιος δεν θέλησε να κάνει μήνυση!

Νανοτεχνολογία: το μέλλον της χημειοθεραπείας

Επιστήμονες από το Νοσοκομείο Brigham and Women’s της Βοστώνης και το MIT κατάφεραν να χρησιμοποιήσουν ένα νανοσωματίδιο το οποίο μπορεί να μεταφέρει εκλεκτικά σε προστατικά καρκινικά κύτταρα το συνδυασμό των φαρμάκων cisplatin και docetaxel.
Η εργασία που δημοσιεύτηκε στο Proceedings of the National Academy of Sciences είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της χρήσης νανοτεχνολογίας στη χημειοθεραπεία του καρκίνου. Η εφαρμογή αυτή έχει πολύ προφανή πλεονεκτήματα, καθώς χρησιμοποιούνται μικρές δόσεις φαρμάκων που δρουν μόνο στα καρκινικά κύτταρα, με αποτέλεσμα μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα με τις ελάχιστες δυνατές παρενέργειες.
Όταν πριν δέκα χρόνια άρχισε η επανάσταση της νανοτεχνολογίας, ένας από τους τομείς που η νέα αυτή τεχνολογία έδινε υποσχέσεις ήταν ακριβώς η δυνατότητα χορήγησης φαρμάκων απ' ευθείας στους πάσχοντες ιστούς. Φαίνεται ότι οι υποσχέσεις, που οδήγησαν σε μια κολοσσιαία χρηματοδότηση στις ΗΠΑ, το περίφημο Νational Νanotechnology Ιnitiative, που άρχισε το 1999, άρχισαν να υλοποιούνται. Δεν έχουν βέβαια λυθεί όλα τα προβλήματα - η παρούσα εργασία ξεπέρασε ένα μεγάλο πρόβλημα, που ήταν η ταυτόχρονη χορήγηση φαρμάκων με διαφορετικές χημικές ιδιότητες- και ένα από τα μεγαλύτερα είναι το θέμα της ασφάλειας, αφού η είσοδος νανοσωματιδίων στο κύτταρο έχει επιπτώσεις, που δεν έχουν ακόμη πλήρως διευκρινισθεί.

Οπτική ανοσοποίηση

Παρατηρήθηκε σε υγιείς εθελοντές ότι απλά βλέποντας διαφάνειες εμφανώς ασθενών ατόμων παρουσίασαν σημαντική αύξηση των επιπέδων ιντελευκίνης 6, κυτταροκίνης που παράγεται σε στρεσσογόνες καταστάσεις και που μπορεί να οδηγήσει σε διέγερση του ανοσολογικού συστήματος. Η έκθεση σε διαφάνειες, όπου τους σημάδευαν με όπλα, δεν παρουσίασε αντίστοιχα αυξημένη παραγωγή ιντερλευκίνης 6.
Η ¨εξελικτική" ερμηνεία είναι ότι σε περιόδους μεγάλων επιδημιών, όπου υπήρχε συχνή οπτική έκθεση σε ασθενείς, η ενεργοποίηση του ανοσολογικού συστήματος μπορεί να είχε σαφώς ευεργετικό χαρακτήρα με πλεονέκτημα επιβίωσης.
Και ο μηχανισμός; Η περιβόητη σχέση εγκεφάλου και ανοσολογικού συστήματος.

Η έρευνα και οι νέοι άνθρωποι

Οι νέοι σήμερα δεν ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για την έρευνα. Μήπως ένα βίντεο θα βοηθούσε;

Απρόσμενα ευρήματα απεικονιστικών εξετάσεων σε εθελοντές

Εντυπωσιακό! Σχεδόν 40% των εθελοντών, δηλαδή ανθρώπων που δεν είχαν κανένα ενόχλημα και υποβλήθηκαν σε ακτινολογικές εξετάσεις στα πλαίσια μελετών, βρέθηκε να έχουν κάποια ανωμαλία και 6% από αυτούς χρειάστηκε στη συνέχεια να υποβληθούν σε περαιτέρω ιατρικό έλεγχο!
Ειδικότερα, 60% των αξονικών τομογραφιών κοιλιάς και πυέλου έδειξαν κάποια "ανωμαλία", τις περισσότερες φορές όχι σημαντική ή ανησυχητική, αλλά 9% των περιπτώσεων χρειάστηκε να μελετηθούν περισσότερο. Στις μαγνητικές τομογραφίες εγκεφάλου βρέθηκαν ανωμαλίες στο 40% των περιπτώσεων και σε 2% ο έλεγχος προχώρησε.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στις ιατρικές ενέργειες που χρειάστηκαν μετά την τυχαία ανακάλυψη ανωμαλιών περιλαμβάνονται και χειρουργικές επεμβάσεις.
Μετά από αυτά πρέπει να αναρωτηθεί κανείς: να προσφέρεται για εθελοντική διερεύνηση ή θα μπει σε μπελάδες; Ή μήπως έτσι μπορεί να προλάβει κάτι; Εξαρτάται πως θα το δει κανείς.

Μια ιστορική συζήτηση

Πρόκειται για μια ραδιοφωνική συζήτηση που έγινε το 1938 μεταξύ του Orson Welles και του περίφημου Άγγλου συγγραφέα H.G. Wells, συγγραφέα μεταξύ άλλων του The War of The Worlds. Θυμίζω ότι ο Orson Welles είχε χρησιμοποιήσει την ιδέα του βιβλίου σε μια πολύ γνωστή εκπομπή από το ραδιόφωνο, όπου παρουσίασε μια εισβολή από τον Άρη με τόσο πειστικό τρόπο, ώστε προκάλεσε πανικό στις ΗΠΑ. Συζητούν πολύ ενδιαφέροντα θέματα λίγο πριν ξεσπάσει ο 2ος Παγκόσμιος πόλεμος.

Εχθρικό για την επιστήμη κλίμα στις ΗΠΑ

Όπως επισημαίνει στο κύριο άρθρο του το περιοδικό Nature, έχει δημιουργηθεί τον τελευταίο καιρό ένα κλίμα εξαιρετικά εχθρικό για την επιστήμη στις ΗΠΑ. Πρωτεργάτες σε αυτή την κίνηση είναι ακροδεξιοί πολιτικοί και σχολιαστές μέσων μαζικής ενημέρωσης με σημαντική επιρροή. Σε ισχυρότατο αντιεπιστημονικό πόλο τείνει να εξελιχτεί μάλιστα το νέο ακροδεξιό κίνημα, το λεγόμενο Κόμμα του Τσαγιού (Tea Party), που εξέχοντα στελέχη του είναι ο σχολιαστής Glenn Beck και η πρώην υποψηφία Αντιπρόεδρος Sara Palin.
Αυτή η τάση, σε συνδυασμό με μια πρόσφατη δικαστική απόφαση, που απαγορεύει πλήρως τη δημόσια χρηματοδότηση ερευνών για αρχέγονα κύτταρα (stem cells) στις ΗΠΑ, έχει εύλογα δημιουργήσει ένα έντονο κύμα ανησυχίας σε όλο τον επιστημονικό κόσμο- και όχι μόνο στις ΗΠΑ.

Επιστημονική απάτη. Υπάρχει θεραπεία;

Ένα σημαντικό πρόβλημα που υπάρχει στην επιστημονική κοινότητα είναι η απάτη κατά τη δημοσίευση ερευνητικών αποτελεσμάτων. Υπάρχουν συνέχεια αναφορές τέτοιων περιπτώσεων στα περιοδικά αλλά και στις ειδήσεις. Το φαινόμενο δεν έχει εξαιρέσεις και αφορά τόσο μεταπτυχιακούς φοιτητές, όσο και καταξιωμένους επιστήμονες. Άλλωστε συχνά απαιτείται συνεργασία περισσότερων ερευνητών για μια "επιτυχημένη" απάτη.
Μια πρόσφατη πρόταση για την αντιμετώπιση του προβλήματος, τουλάχιστον στις ΗΠΑ, είναι η σύνδεση της εν γένει συμπεριφοράς των ερευνητικών ιδρυμάτων στον τομέα της πρόληψης και αντιμετώπισης της επιστημονικής απάτης με τη δυνατότητα έξτρα χρηματοδότησης. Πιστεύουν, δηλαδή, ότι μόνο με την εφαρμογή οικονομικών κινήτρων θα κάνουν τα ιδρύματα σοβαρή προσπάθεια προς την κατεύθυνση αυτή. Βασικό στοιχείο του προγράμματος πρέπει να είναι η καθιέρωση μαθημάτων για την υπεύθυνη ενασχόληση με την έρευνα, που θα απευθύνονται προς όλο το ερευνητικό προσωπικό,νέο και παλαιό.
Μένει να δούμε αν η πρόταση θα γίνει δεκτή και -κυρίως- αν θα έχει αποτελέσματα.

Αν θέλετε, τώρα, τη γνώμη μου για τα καθ΄ημάς δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το φαινόμενοι της επιστημονικής απάτης ανθεί και εδώ, μόνο που οι μηχανισμοί αναζήτησης και τιμωρίας είναι κυριολεκτικά ανύπαρκτοι.

Αναγεννητική θεραπεία νωτιαίου μυελού. Μια πρόοδος.

Μια επιστημονική πρόοδος που αξίζει να επισημανθεί: ερευνητές από διάφορα κέντρα των ΗΠΑ επέτυχαν σημαντική αύξηση της αναγεννητικής ικανότητας νευρώνων του νωτιαίου μυελού μετά τραυματική βλάβη σε ποντίκια. Το πέτυχαν με την καταστολή της δράσης μιας πρωτεϊνης, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα να ενεργοποιηθεί ο αναγεννητικός μηχανισμός σε κύτταρα, που φυσιολογικά τον είχαν απωλέσει λόγω διαφοροποίησης. Η μελέτη αυτή χαιρετίστηκε από πάρα πολλούς, επειδή φαίνεται ότι αποτελεί ένα πολύ σημαντικό βήμα στην προσπάθεια να θεραπευθούν τέτοιου είδους βλάβες του νωτιαίου μυελού, που ιδιαίτερα μετά από τραυματισμούς αποτελούν αίτιο αναπηρίας σε πολλούς νέους σε πλειοψηφία ανθρώπους. Η μελέτη είναι σε ποντίκια και είναι πράγματι πρόωρο να μιλά κανείς για θεραπεία, αλλά δεν παύει να γεννά αισιοδοξία!

Έμποροι της Αμφιβολίας!

Τα τελευταία χρόνια παίζεται ένα πολύ επικίνδυνο παιχνίδι ενάντια στο μέλλον του πλανήτη μας. Μια ομάδα επιστημόνων με διασυνδέσεις με μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, ιδίως με εταιρείες πετρελαιοειδών, έχουν βάλει ένα πολύ συγκεκριμένο στόχο: προσπαθούν με κάθε τρόπο να διασπείρουν την αβεβαιότητα γύρω από τα πολύ σοβαρά και αδιάψευστα στοιχεία που υπάρχουν για την επικίνδυνη υπερθέρμανση του πλανήτη. Και αυτό το κάνουν με διάφορους τρόπους: διαστρεβλώνοντας τα επιστημονικά ευρήματα, προκαλώντας αμφιβολίες για την ηθική ακεραιότητα των επιστημόνων που πρωτοστατούν στη μάχη για τη σωτηρία της Γης, εκμεταλλευόμενοι ακόμη και μερικά λάθη, που αναπόφευκτα γίνονται από την επιστημονική κοινότητα. Τελευταίο τους όπλο ήταν η περίφημη "διαρροή" ηλεκτρονικών μηνυμάτων ανάμεσα από κλιματολόγους και άλλους επιστήμονες, όπου υποτίθεται αποδεικνύονταν ότι γίνεται χαλκίδευση στοιχείων. Μπορεί αυτά βέβαια να διαψεύστηκαν από επιτροπές που αναζήτησαν την αλήθεια, αλλά οι βρώμικες διαδόσεις είναι γνωστό ότι δεν φεύγουν εύκολα!
Η ίδια τακτική ακολουθήθηκε από επιστήμονες, που είχαν διασυνδέσεις με τις καπνοβιομηχανίες πριν 40 χρόνια, τακτική που καθυστέρησε σημαντικά τη λήψη μέτρων για τον περιορισμό του καπνίσματος, με εγκληματικές συνέπειες.
Πρέπει όλοι οι πολίτες του κόσμου να γίνουν κοινωνοί του μεγάλου εγκλήματος που γίνεται σήμερα με την υπερβολική άθροιση CO2 στην ατμόσφαιρα και να μπουν μπροστά, ώστε να αναγκάσουν τις κυβερνήσεις να πάρουν σοβαρά μέτρα!

Ποιος θέλει να μάθει για τη ζωή της Virginia Woolf? (Τρία εξαιρετικά videos. Αναζητήστε τα άλλα δύο videos στο YouTube)

Χρόνος εργασίας γιατρών και ποιότητα περίθαλψης

Ένα πολύ σοβαρό θέμα, που έχει προκύψει τα τελευταία χρόνια είναι η ανάγκη καθορισμού του μέγιστου συνεχόμενου χρόνου εργασίας των γιατρών. Είναι γεγονός, ότι η υπερβολική κόπωση από την συνεχή εργασία και την έλλειψη ύπνου, μπορεί να οδηγήσουν σε ιατρικά σφάλματα. Είναι όμως επίσης γεγονός ότι το ιατρικό λειτούργημα δεν μπορεί να ασκηθεί όπως περίπου η αλλαγή βάρδιας στο ταμείο του σουπερμάρκετ. Ο ιατρικός όρκος επιβάλλει στο γιατρό να κάνει το καλύτερο δυνατό για τον ασθενή που έχει αναλάβει και επομένως δεν νοείται να αφήσει τη θέση του σε κάποιον άλλο συνάδελφο αν δεν έχει προηγουμένως εξασφαλίσει τη συνέχιση της ορθής νοσηλείας για όλους τους ασθενείς που είχε υπό την επίβλεψή του. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να γίνει πλήρης και ουσιαστική ενημέρωση για όλα τα προβλήματα όλων των ασθενών, και αυτό για να γίνει σωστά ΠΑΙΡΝΕΙ ΧΡΟΝΟ! Χρόνο που αν θέλουμε να είμαστε αντικειμενικοί σημαίνει πρακτικά παραμονή και για το επόμενο ωράριο! Η εμπειρία μου από ένα μεγάλο ελληνικό δημόσιο νοσοκομείο είναι ότι η εφαρμογή του μέτρου έχει δημιουργήσει προβλήματα στη νοσηλεία των ασθενών. Ο γιατρός που παραδίδει μετά την υπηρεσία του αναχωρεί για να ξεκουραστεί. Οι υπηρετούντες όμως γιατροί στα ελληνικά δημόσια νοσοκομεία είναι στα περισσότερα τμήματα, ιδιαίτερα της επαρχίας, πολύ λιγότεροι από ότι πρέπει. Ποιός λοιπόν αντικαθιστά το γιατρό που φεύγει; Στην ουσία υποχρεώνονται οι υπόλοιποι ήδη ανεπαρκείς σε αριθμό συνάδελφοί του να κάνουν και τη δουλειά του αποχωρήσαντος. Και αν τυχόν υπάρχει εκείνη τη μέρα εκπαιδευτικό μάθημα ο γιατρός που έφυγε να ξεκουραστεί δεν θα το παρακολουθήσει, έστω και αν μπορεί κάποιος την επομένη να σχολιάσει ότι τον είδε την ίδια ώρα στην τράπεζα ή στη λαϊκή.
Αυτή είναι η αδιάψευστη ελληνική πραγματικότητα. Οι άλλες χώρες αντιμετώπισαν το γεγονός του ρεπό των γιατρών μετά την εφημερία με προσλήψεις. Εδώ όχι μόνο δεν έγιναν προσλήψεις, αλλά ακριβώς η αδιαφορία και αδυναμία της πολιτείας οδήγησε σε μακροχρόνιες επισχέσεις εργασίας των γιατρών (αυτό το καταπληκτικό σύστημα κατά το οποίο κοιμάσαι στο σπίτι σου και πληρώνεσαι κανονικά-ελληνικότατο με πατέντα όπως η φέτα!).
Η κατάσταση στα δημόσια νοσοκομεία είναι τραγική και ΜΗ ΑΝΑΣΤΡΕΨΙΜΗ. Αν το καταλάβουμε γρήγορα και κάνουμε έναν έντιμο διάλογο με όλα τα χαρτιά στο τραπέζι, μπορεί κάτι να βελτιωθεί. Αλλιώτικα θα εξακολουθήσουν να ανακυκλώνονται τα σημερινά αδιέξοδα, που είναι σε βάρος ασθενών, γιατρών αλλά και του υπόλοιπου προσωπικού των πολύπαθων ελληνικών δημόσιων νοσοκομείων-ΚΥΡΙΩΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ. Αφού το πελατειακό σύστημα έχει επιτρέψει στην Αθήνα να διατηρεί καλύτερες αριθμητικές σχέσεις γιατρών-ασθενών.

"Αποφάσεις", "ελεύθερη βούληση" και κυβερνητικός εκπρόσωπος

Να λοιπόν, που καινούργιες μελέτες δείχνουν ότι ο προσδιορισμός στόχων, η εκτίμηση του αναμενόμενου κέρδους και η προετοιμασία για την επιτυχία των στόχων αυτών, μπορεί να γίνουν σε μεγάλο ποσοστό χωρίς να το συνειδητοποιούμε! Οι επιστήμονες που ασχολούνται με το θέμα πιστεύουν ότι οι λειτουργίες του εγκεφάλου που θεωρούμε "υποσυνείδητες" χρησιμοποιούν ίδιους ουσιαστικά μηχανισμούς με τις συνειδητές λειτουργίες, κάνουν εκτίμηση δυνατοτήτων και πιθανού οφέλους, αλλά και δίνουν οδηγίες "πράξης".
Αυτές οι εκτιμήσεις έχουν εξαιρετικά μεγάλη σημασία, όχι μόνο για την κατανόηση της λειτουργίας του εγκεφάλου, του τι είναι συνείδηση κλπ, αλλά έχουν και προεκτάσεις σε ότι αφορά την ύπαρξη ή όχι της περίφημης "ελεύθερης θέλησης" του ανθρώπου. Μπορούμε να πούμε, λοιπόν, και να κατανοήσουμε, πχ όσοι από μας έχουμε συνδέσει κάποιες συγκεκριμένες και καθοριστικές στιγμές της ζωής μας με μεγάλες αποφάσεις, ότι στην πραγματικότητα οι αποφάσεις είχαν ήδη παρθεί σε άλλο, μη συνειδητό επίπεδο και η ελεύθερη θέλησή μας είναι κάτι σαν τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, που τις ανακοινώνει. Βέβαια οι σχετικές έρευνες πάνε πιο πέρα και αναζητούν το πως γίνονται όλα αυτά. Και εδώ μπαίνει τώρα το θέμα των εξωτερικών επιδράσεων, που με τρόπο "διακριτικό" και "μη συνειδητό" επηρεάζουν αυτές τις "αποφάσεις".

Εργασιακό status, stress και υγεία

Μιά πολύ μεγάλη και μακροχρόνια μελέτη σε βρεττανούς δημόσιους υπαλλήλους έδειξε κάτι αναμενόμενο ίσως, ότι το stress κατά την εργασία είναι επιζήμιο για την υγεία. Περισσότερο, όμως, σημαντικό για τις επιπτώσεις στην υγεία ήταν το status, δηλαδή η ιεραρχία των εργαζομένων. Οι υψηλότερα ιστάμενοι, αν και περιγράφουν τη δουλειά τους ως πολύ "στρεσσογόνο" είναι γενικά υγιέστεροι και ζουν πρισσότερο!
Το συμπέρασμα που βγαίνει είναι ότι περισσότερο ρόλο από το stress στην εργασία παίζει η δυνατότητα που έχουμε να αντιδρούμε σε αυτό και-κυρίως- να ελέγχουμε εμείς αυτές τις αντιδράσεις!

Η σημασία της προσχολικής εκπαίδευσης

Μια πρόσφατη μελέτη στις ΗΠΑ έδειξε ότι η προσχολική εκπαίδευση αν και οδηγεί σε προσωρινή μόνο αύξηση του δείκτη IQ (άλλη μια απόδειξη ότι αυτός ο δείκτης είναι κυρίως γενετικά καθορισμένος), αντίθετα έχει πολύ ευνοϊκά μακροχρόνια αποτελέσματα σε ότι αφορά άλλες ιδιότητες, όπως ο αυτο-έλεγχος, η επιμονή και η συνέπεια.

Ιογενής αιτιολογία στο σύνδρομο χρόνιας κόπωσης;

Μεγάλη διαμάχη έχει ξεσπάσει στους επιστημονικούς κύκλους σχετικά με την συσχέτιση του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης (για μερικούς σύνδρομο-φάντασμα, δηλαδή ανύπαρκτο) και τον ιό XMRV, ο οποίος έχει σημειωτέον συσχετιστεί και με τον καρκίνο του προστάτη. Μετά την πρώτη ανακοίνωση που ανέφερε συσχέτιση ακολούθησαν τρεις αρνητικές δημοσιεύσεις, ενώ πολύ πρόσφατα έχουν τελειώσει δύο μελέτες στις ΗΠΑ, από δύο εθνικά εργαστήρια, το NIH και το CDC, με διαφορετικά, αντίθετα αποτελέσματα. Αντιλαμβάνεται κανείς τις επιπτώσεις. Οι πάσχοντες επιθυμούν βέβαια να βρεθεί αιτία, μερικοί προτείνουν ότι πρέπει να αρχίσουν θεραπεία με αντι-ιικά φάρμακα (υπάρχουν ήδη μελέτες αποτελεσματικότητας!), ενώ άλλοι θεωρούν την όλη ιστορία όχι σοβαρή. Σε αυτά πρέπει να προστεθεί και μια πρόσφατη εξέλιξη, δηλαδή τις επιφυλάξεις που έχουν διατυπωθεί για το αν πρέπει οι πάσχοντες από σύνδρομο χρόνιας κόπωσης να δίνουν εθελοντικά αίμα, μέχρι να επιβεβαιωθεί ή όχι η σχέση με τον ιό XMRV. Κάτι ακόμη για να απασχολεί τη διεθνή ιατρική κοινότητα και όχι μόνο.

Ο Zizek και μια νέα άποψη για την οικολογία!

Γρηγορείτε και προσεύχεστε!

Μια πρόσφατη δημοσκόπηση στις ΗΠΑ έδειξε ότι 41% των Αμερικανών πιστεύουν ότι ο Ιησούς Χριστός οπωσδήποτε (23%) ή πιθανότατα (18%) θα επιστρέψει στη Γη μέχρι το 2050.

Επαγώγιμα αρχέγονα κύτταρα: διατηρούν την μνήμη της προέλευσής τους

Δυό πολύ σημαντικές μελέτες έδειξαν ότι τα επαγώγιμα αρχέγονα κύτταρα (induced progenitor cells, iPS) διατηρούν τη μνήμη των κυττάρων από τα οποία προήλθαν, δηλαδή αυτά που χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία τους. Αυτό σημαίνει α) ότι τα επαγώγιμα αρχέγονα κύτταρα δεν είναι ίδια με τα εμβρυονικά αρχέγονα κύτταρα, τα οποία πρέπει να συνεχίσουν να θεωρούνται κύτταρα αναφοράς και β) ότι σε κάποιες ιδιαίτερες ερευνητικές κατευθύνσεις, πχ στη μελέτη της παθογένειας νοσημάτων, αυτή η ιδιότητα μπορεί να είναι ευεργετική.

Το τέλος των Scienceblogs?

Έγραψα και προηγουμένως για την κρίση που δημιουργήθηκε στην κοινότητα των Science bloggers, μετά την απόφαση των διαχειριστών της συγκεκριμένης μπλογκόσφαιρας να δώσει forum στην Pepsico. Και ναι μεν η απόφαση ανακλήθηκε, αλλά το μεγάλο κακό έγινε. Πολλοί και μάλιστα οι πιο γνωστοί science bloggers εγκατέλειψαν τα Scienceblogs! Προς το παρόν δεν ακολούθησαν όλοι την ίδια πορεία, αλλά η ουσία είναι ότι από δω και πέρα όποιος θέλει να παρακολουθεί αυτή την πολύ ενδιαφέρουσα κοινότητα θα πρέπει να έχει τον νου το σε περισσότερα sites.

Η αυθεντία, η γελοιοποίηση και η ταπεινότητα

Διάβασα στο Neurologica Blog κάποιες πολύ σωστές επισημάνσεις σχετικά με καταξιωμένους επιστήμονες, που μετά μια εξαιρετική καριέρα, που έφτασε και μέχρι βραβείο Nobel, στρέφονται προς κατευθύνσεις άλλες, μακριά από την επιστήμη τους συνήθως και προτείνουν θεωρίες, που όχι μόνο δεν στηρίζονται επιστημονικά, αλλά εγγίζουν τα όρια του γελοίου.
Αυτό είναι αλήθεια συμβαίνει περισσότερο σε ηλικιωμένους επιστήμονες και τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι: Αρχίζουν να το "χάνουν" , κατά τα λαϊκά λεγόμενα; Θεωρούν ότι η αίγλη τους δεν είναι αρκετή ή ίσως αναπολούν τις μέρες που ήταν στραμμένη πάνω τους η προσοχή του κόσμου και θεωρούν ότι πρέπει να κλείσουν την καριέρα τους με κάτι πολύ θεαματικό; Ίσως πιστεύουν ότι αλλάζοντας πεδίο μελέτης ικανοποιούν τις κρύφιες τους επιθυμίες, αφού πρώτα έκαναν το καθήκον τους με την συμβατική επιστήμη; Ή μήπως η μεγάλη επιτυχία τους κάνει να πιστεύουν ότι μπορούν να απαντήσουν σε οποιοδήποτε ερώτημα, άσχετα αν είναι το δικό τους πεδίο γνώσης και ότι βέβαια μπορούν να το απαντήσουν πολύ καλύτερα από τους επιστήμονες του συγκεκριμένου πεδίου;
Είναι σε κάθε περίπτωση λυπηρό να βλέπεις ένα σεβαστό από όλους επιστήμονα να καταστρέφει τη φήμη του με την κατάδυσή του στη ανοησία. Και δυστυχώς μερικές φορές καταφέρνουν να τους θυμούνται περισσότερο για την ενασχόλησή τους με αυτά τα "ατυχή" θέματα, παρά για την πραγματικά αξιοζήλευτη προσφορά τους.
Το συμπέρασμα είναι ότι δεν πρέπει να ξεχνάμε τα όριά μας και ότι αυτό που λέγεται σεμνότητα και ταπεινότητα είναι απαραίτητα ακόμη και στους πιο προικισμένους.

Ο ορισμός της μεγαλοφυίας κατά Baudelaire

Μεγαλοφυία δεν είναι τίποτα περισσότερο ή τίποτα λιγότερο, από το να αποκαλύπτεις κατά βούλησιν την παιδική σου ηλικία.

Kurt Vonnegut από το Mother Night

"Που βρίσκεται το κακό στον κόσμο; Είναι αυτό το μεγάλο μέρος σε κάθε άνθρωπο, που θέλει να μισεί χωρίς όρια, που θέλει να μισεί έχοντας το Θεό με το μέρος του."

"Τεχνητό" αίμα. Ένα σημαντικό βήμα.

Να λοιπόν, που μια Εταιρεία στις ΗΠΑ, χρηματοδοτούμενη από το Πεντάγωνο, παρασκεύασε τεχνητό αιμα (ερυθρά αιμοσφαίρια) από κύτταρα ομφαλίου λώρου. Μπορούν να παραγάγουν 20 μονάδες από κάθε ομφάλιο λώρο, που δεν είναι ευκαταφρόνητο. Προς το παρόν, όμως, το κόστος είναι σχεδόν απαγορευτικό (5000$η μονάδα), αλλά ελπίζεται να πέσει κάτω από 1000$ (πάλι θα είναι βέβαια ακριβό).

Σκέψεις για τη μουσική

Δεν υπάρχει εγγύηση ότι όλες οι μορφές της μουσικής του ανθρώπου περιέχουν ένα πυρήνα κοινών ιδιοτήτων, που έχουν μείνει αναλλοίωτες από τότε που εμφανίστηκε η μουσική (Jean Molino)

Άγχος και τάση προς θρησκευτικό φανατισμό

Η απογοήτευση και το άγχος μπορεί να οδηγήσουν τους ανθρώπους προς τον θρησκευτικό φανατισμό. Όχι, όμως, όλους, αλλά εκείνους που νοιώθουν πιο "αδύναμοι". Αυτό έδειξε μια μελέτη που έγινε σε προπτυχιακούς φοιτητές στο York University στο Toronto του Καναδά.

Αμερικάνικο χιούμορ σχετικά με πρόταση για την αξιοποίηση της δωρεάς της BP, μετά τη ρύπανση, στο τοπικό Πανεπιστήμιο

Title: Soul Detection in BP Executives
Abstract: BP Executives at all company levels will be weighed three times daily using a highly accurate vibrational microbalance. When BP executives die, thrice-daily weighing will continue for one week after death. Weight charts will be compared with similar experiments carried out on random members of the general public who are not involved in the oil industry. Via careful statistical modeling and advanced ANOVA, this project aims to determine the weight of the soul as it leaves the human body, and to demonstrate that BP executives actually have souls like most normal humans do.
(Απόσπασμα από το blog The World's Fair) . 

Στίχοι του Μανόλη Πρατικάκη για το Χρήστο Αρδίζογλου

Μανόλης Πρατικάκης (για τον Χρήστο Αρδίζογλου): 

Θα υμνήσω, γιατί το παιδί αυτό...

εκράτησεν ενός λεπτού στα μυστικά σιγή

για όσους βετεράνους δεν επέτυχαν το γκολ

σε κρίσιμη στιγμή...

Science Blogs συνέχεια

Τελικά η έντονη αντίδραση των bloggers στο Scienceblogs στην απόφαση των διαχειριστών τους να δώσουν forum στην Pepsico, έφερε αποτέλεσμα. Το blog Food Frontiers της Pepsico αποσύρθηκε!
Αυτά στις ΗΠΑ.

Πολιτικά πιστεύω και εμπιστοσύνη στην επιστήμη

Έγινε πρόσφατα μια ενδιαφέρουσα δημοσκόπηση στις ΗΠΑ, από το Smithsonian/Pew, που είχε ως βασικό θέμα την πρόβλεψη που κάνει ο μέσος πολίτης για τη ζωή μετά 40 χρόνια. Εκεί υπάρχει αρκετή αισιοδοξία σε ότι αφορά την πρόοδο της επιστήμης, αλλά και τους κοινωνικούς θεσμούς στο σύνολό τους.
Εδώ, όμως, θέλω να εστιάσω σε ένα συγκεκριμένο στοιχείο: στην ερώτηση αν προβλέπουν υπερθέρμανση του πλανήτη, θετικά απάντησαν 66%, ενώ στην ίδια ερώτηση το 1999 είχε απαντήσει θετικά το 76%. Αυτό σημαίνει ότι αυξήθηκαν αυτοί που ΔΕΝ πιστεύουν ότι ο πλανήτης υπερθερμαίνεται! Αλλά το ακόμα πιο ενδιαφέρον στοιχείο της ανάλυσης είναι ότι αυτή η μείωση του ποσοστού αφορά σχεδόν αποκλειστικά εκείνους που δηλώνουν ότι ανήκουν ή τείνουν προς το Ρεπουμπλικάνικο Κόμμα!!
Συμπέρασμα: η άποψή μας για θέματα που έχουν σχέση με επιστημονικά δεδομένα (που σε ότι αφορά την υπερθέρμανση του πλανήτη είναι αδιαφιλονίκητα) επηρεάζεται από τις πολιτικές μας απόψεις και τάσεις. Απρόσμενο; Μάλλον όχι!

Πρόβλεψη για την πορεία της ρύπανσης του διαφυγόντος πετρελαίου

Σε μια εξομοίωση σε υπολογιστή, που έκαναν ειδικοί επιστήμονες, υπολογίζουν ότι η πετρελαιορύπανση από τον Κόλπο του Μεξικού θα έχει μεταφερθεί στις ανατολικές ακτές των ΗΠΑ μέχρι τον Οκτώβριο του 2010, ενώ στη συνέχεια υπάρχει μεγάλη πιθανότητα μέσω των ρευμάτων του Ατλαντικού να έλθει την επόμενη χρονιά μέχρι την Ευρώπη, αρκετά όμως εξασθενημένο σε ότι αφορά την πυκνότητά της.

Science Blogs

Είμαι φανατικός αναγνώστης των Science Blogs, όπου πολλοί σημαντικοί αλλά και όχι τόσο σημαντικοί επιστήμονες από τις Ηνωμένες Πολιτείες, προερχόμενοι από διαφορετικούς κλάδους και από όλες τις ομάδες ηλικιών σχολιάζουν τα επιστημονικά επιτεύγματα, αστειεύονται και γκρινιάζουν για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητά τους, αλλά κυρίως κατακρίνουν και πολεμούν εκείνες τις ιδέες και τις αντιλήψεις που αντιμάχονται τα ευρήματα της επιστήμης. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη διαμάχη ανάμεσα στο δαρβινισμό και τη θεωρία της εξέλιξης και τους υπέρμαχους του δόγματος της δημιουργίας του κόσμου από ένα υπέρτατο ον. Άλλα πολύ σημαντικά πεδία συζήτησης αφορούν τις διαμάχες με τους αρνητές της υπερθέρμανσης του πλανήτη, αλλά και εκείνους που αντιτίθενται στους εμβολιασμούς, με το επιχείρημα ότι προκαλούν αυτισμό. Και πολλά άλλα, όπως την παραιατρική, που στις ΗΠΑ και αλλού θριαμβεύει.
Τον τελευταίο καιρό έχει προκύψει, λοιπόν, ένα θέμα που έχει αναστατώσει τους Science bloggers. Ο οργανισμός που επιβλέπει και χρηματοδοτεί τα blogs, ¨νοίκιασε" χώρο σε αυτά σε μια θυγατρική της Pepsi Cola, με σκοπό υποτίθεται να παρουσιαστεί η έρευνα που κάνει η συγκεκριμένη εταιρεία σε θέματα διατροφής. Είναι η πρώτη φορά, που μια εταιρεία μπαίνει τόσο φανερά σε αυτό το κατά τα άλλα ανεξάρτητο forum. Πολλοί απειλούν με αποχώρηση, κάποιοι διέκοψαν τις αναρτήσεις μέχρι να λυθεί το θέμα και κάποιοι λένε πως πρώτα πρέπει να δει κανείς πως ακριβώς θα χρησιμοποιηθεί το blog από την Pepsico.
Σε κάθε περίπτωση έχει ενδιαφέρον και θα παρακολουθήσω τη συνέχεια, οπότε και θα σας ενημερώσω και πάλι.

Όνειρο και χρόνος

Το μακρόν όνειρο προ του βραχέος χρόνου τι κάνει οξύνεται η περισπάται;

Κική Δημουλά, 1994

Η σκοτωμένη μας ζωή

Πόλεμος κυρήχτηκε;

Όχι κύριε, τη σκοτωμένη μας ζωή ψάχνει να βρει η αστυνομία.

Μάνος Ελευθερίου

Λόγια της Αρβελέρ για τη διαφορά ανάμεσα στους Αρχαίους Έλληνες και τους Βυζαντινούς

Οι Αρχαίοι Έλληνες είχαν δημιουργήσει μια κοινότητα πολιτισμού, και έξω απ' αυτήν ήταν οι βάρβαροι. Οι Βυζαντινοί είχαν δημιουργήσει μια κοινότητα πίστης και εξω απ' αυτήν ήταν οι ετερόδοξοι (Αρβελέρ).

Αμερικάνικα "αστειάκια" για τη διαρροή της BP στον κόλπο του Μεξικού

“Scientists say they have developed a car that can run on water. The only catch is, the water has to come from the Gulf of Mexico.” — Jay Leno

“This oil spill in the Gulf is affecting everybody. In fact, when I went to lunch this weekend and ordered the sea bass, they asked if I wanted it regular or unleaded.” —David Letterman

Γειά σε όλους. Από αυτή τη θέση θα σχολιάζω την επικαιρότητα, ιδιαίτερα την επιστημονική. Περισσότερο τα θέματα υγείας και εκπαίδευσης.