These are the days-Van Morrison

Μια αγαπημένη μουσική πρόταση σήμερα

Καιρός να αλλάξουμε τα πράγματα

Δύο μεγάλοι λογοτέχνες είπαν έστω και με διαφορετικό τρόπο και με διαφορά εκατό ετών τα ίδια πράγματα. Και πως να μην είναι έτσι, αφού με τον τρόπο αυτό εκφράζουν ένα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του ανθρώπινου είδους, που για πολλούς αποτέλεσε και την αιτία της οποιασδήποτε προόδου: την τεράστια ανάγκη για αλλαγή της κατάστασής του!

Η ζωή είναι ένα νοσοκομείο, όπου ο κάθε ασθενής βασανίζεται από την έμμονη ιδέα να αλλάξει κρεββάτι. Ο ένας θάθελε πολύ να υποφέρει δίπλα στη σόμπα, ένας άλλος είναι σίγουρος ότι θα γίνει καλά αν είναι δίπλα στο παράθυρο.

Charles Baudelaire (Οπουδήποτε έξω από τον Κόσμο, 1868).

Βλέπω στους συμπολίτες μου μια φλογερή επιθυμία να προχωρήσουν, να πάνε αλλού, οπουδήποτε, φτάνει να βρεθούν αλλού από το οποιοδήποτε "εδώ". 

John Steinbeck (Ταξίδια με τον Τσάρλυ, 1962)

The Marriage Plot (Σενάριο Γάμου) του Jeffrey Eugenides

Ένα καλογραμμένο και ενδιαφέρον μυθιστόρημα από τον ελληνικής καταγωγής συγγραφέα των Virgin Suicides και Middlesex. Το νέο του έργο, που η πλοκή του αφορά τις σχέσεις τριών νέων ανθρώπων, που ετοιμάζονται να αποφοιτήσουν από το Πανεπιστήμιο στις αρχές της δεκαετίας του 80, έχει ήδη πάρει αρκετές καλές κριτικές. Στο επίκεντρο η Madeleine και οι δύο άνθρωποι που διεκδικούν την καρδιά της ο χαρισματικός και ευμετάβλητος Leonard και ο επίμονος αλλά και διστακτικός Mitchell. Τα θέματα, που τον απασχολούν είναι οι δυσκολίες των διαπροσωπικών σχέσεων, οι επιπτώσεις των σοβαρών οικογενειακών προβλημάτων όταν βιώνονται στην τρυφερή παιδική ηλικία, η αλληλεπίδραση της θεματολογίας των σπουδών μας με την καθημερινότητα, η πολυπλοκότητα των σχέσεων των παιδιών με τους γονείς τους όσο πλησιάζει ο απογαλακτισμός, η πορεία προς την αναζήτηση μιας ανώτερης δύναμης και άλλα πολλά. Ιδιαίτερη θέση όμως θαρρώ ότι έχουν στην ιστορία δύο στοιχεία. Το ένα αφορά τους δρόμους που μπορεί να πάρει η ζωή ενός ανθρώπου, όταν οι πνευματικές του αναζητήσεις τροφοδοτούνται από τη διάθεση φυγής από την πραγματικότητα ενός έμμονου μεν ανεκπλήρωτου δε έρωτα και το δεύτερο -αρκετά επαναλαμβανόμενο στη λογοτεχνία θέμα- η αβεβαιότητα και μεταβλητότητα της ψυχικής διάθεσης εκείνου που καταδυναστεύεται από τη μανιοκατάθλιψη. 

Η ιστορία έχει αρκετά καλή ροή, αν και έχω την εντύπωση ότι υστερεί κάπως στο χτίσιμο των κύριων χαρακτήρων, ιδιάιτερα της Madeleine, αλλά και του Mitchell. Ίσως αυτό οφείλεται στο ότι δεν πάσχουν όπως ο Leonard από κάποιο καθοριστικό για την περιγραφή της προσωπικότητάς τους νόσημα, οπότε μένουν κάπως "ατελείς" και "αβέβαιοι" ως προς τις διαθέσεις και τις προοπτικές τους. Ο συγγραφέας θυμάται και "ενσωματώνει" στον MItchell την καταγωγή του, προσθέτει μάλιστα και μερικές σελίδες "ελληνικής" περιπέτειας, μάλλον με συμβατικό πάντως τρόπο και χωρίς να αποφεύγει τα στερεότυπα. 

Αν όχι κάτι καταπληκτικό, πάντως μια ευχάριστη ανάγνωση, από ένα συγγραφέα που εμφανίζει σημαντικές ομοιότητες με τον Jonathan Franzen, καθώς πλην της θεματολογικής ομοιότητας, προσπαθεί να να εμβαθύνει με "επιστημονικό" τρόπο στα θέματά του (πχ η έρευνα του Leonard για τον καρκίνο μέσω της μελέτης των μυκήτων, ο Ντεριντά και η σχολή της αποδόμησης στις σπουδές της Madeleine, ο χριστιανικός αποκρυφισμός στις αναζητήσεις του Mitchell κλπ). Όπως είναι φυσικό δεν τα καταφέρνει σε όλα τα πεδία με την ίδια επιτυχία. 

Αυτό που θέλω να προσθέσω είναι ότι οι ήρωες του βιβλίου φτάνουν στο τέλος της ιστορίας το ίδιο "μπερδεμένοι" όπως και στην αρχή της, αλλά μας μένει μια καλή γεύση ενός σίγουρα ευρηματικού "κλεισίματος".

Διακοπή λόγω ....γάμου

Ναι η μεγάλη μου απουσία από την ιστοσελίδα οφείλεται στο γάμο του μεσαίου από τους τρεις γιους μας. Το "μυστήριο" τελέστηκε σε ένα γραφικό εκκλησάκι στο Δρέπανο της Πάτρας, εν μέσω καύσωνα, αλλά κάτω από τα πλατάνια και με ένα ευεργετικό αεράκι. Μια δυό εικόνες των νεόνυμφων προς απόδειξιν....

Η Κοινωνική Ψυχολογία της Σκυταλοδρομίας

Να πάλι κάτι ενδιαφέρον, αυτή τη φορά σε σχέση με τον αθλητισμό και τις επιδόσεις των αθλητών στις σκυταλοδρομίες στίβου ή κολυμβησης. Όπως είναι φυσικό στις περιπτώσεις αυτές συνυπάρχουν αθλητές με διαφορετικές επιδόσεις στα αντίστοιχα ατομικά αγωνίσματα. Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Michigan έκαναν μια ανάλυση των επιδόσεων των αθλητών στις σκυταλοδρομίες και τα αντίστοιχα ατομικά αγωνίσματα. 

Το αποτέλεσμα έχει ενδιαφέρον. Οι αθλητές με τους χειρότερους χρόνους στα ατομικά αγωνίσματα έτειναν να πετυχαίνουν καλύτερους χρόνους στη σκυταλοδρομία, ενώ αντίθετα εκείνοι που ήταν καλύτεροι στα ατομικά αγωνίσματα έτειναν να πετυχαίνουν τους ίδιους περίπου ή και κατώτερους χρόνους. Υπήρχε δηλαδή μια τάση προς εξισορρόπηση των χρόνων, ως οι αντικειμενικά κατώτεροι να υπερβάλουν εαυτόν, ώστε να έχουν ισότιμη συμμετοχή στο ομαδικό αγώνισμα, ενώ οι στάρ της ομάδας στην καλύτερη περίπτωση απλά έπιαναν τις ατομικές τους επιδόσεις.

Οι ερευνητές δίνουν μια "κοινωνική" εξήγηση στο φαινόμενο, με την έννοια ότι η προσπάθεια των αθλητών τέινει προς μια ασυνείδητη ίσως εξισορρόπηση των διαφορών, ώστε η ομάδα να μην εμφανίζει σημαντικές διαφοροποιήσεις και η όποια επιτυχία να έχει σχετικά ισότιμη συνεισφορά.  

Άλλη μια ενδιαφέρουσα αλληλεπίδραση στο πολύπλοκο παιχνίδι μυαλού και σώματος.

Η θεραπεία της ήπιας υπέρτασης

Μια καινούργια μελέτη τείνει να ανατρέψει ένα ισχυρό ιατρικό δόγμα. Μια ομάδα ανεξάρτητων γιατρών-ειδικών ανέφερε ότι η χρήση φαρμάκων για την αντιμετώπιση ήπιες περιπτώσεις υπέρτασης* δεν έχει αποδειχτεί ότι ελαττώνει τις περιπτώσεις καρδιακών ή εγκεφαλικών επεισοδίων ή τους θανάτους συνολικά.

Η μελέτη διενεργήθηκε από την Cochrαne Collaboration, η οποία χαίρει εκτίμησης, επειδή κάνει "ανεξάρτητες" αναλύσεις ιατρικών δεδομένων. Αυτό σημαίνει ότι οι συμμετέχοντες επιστήμονες δεν πληρώνονται από φαρμακευτικές εταιρείες.

Επειδή πολλοί γιατροί, αλλά και επιστημονικές εταιρείες προτείνουν από δεκαετίες την αντιμετώπιση της ήπιας υπέρτασης με φάρμακα, είναι εύλογο να ρωτήσει κανείς για πιο λόγο η συγκεκριμένη μελέτη έγινε μόλις πρόσφατα. Υπάρχουν προφανώς πολλοί λόγοι, αλλά το γεγονός είναι ότι οι ερευνητές μέχρι σήμερα δεν είχαν απαντήσει στο ερώτημα: Η θεραπεία της ήπιας υπέρτασης βοηθά ή βλάπτει στους ασθενείς; Αντί γι' αυτό όλοι οι αρμόδιοι απλά υπέθεταν ότι η θεραπεία βοηθά, βασιζόμενοι στο γεγονός ότι η θεραπεία για τη σοβαρή υπέρταση έχει αποδειχτεί ότι είναι ευεργετική. Στις περισσότερες μελέτες όλοι οι ασθενείς με υπέρταση, ανεξάρτητα βαθμού, αποτελούσαν μια ενιαία ομάδα. 

Οι αναλυτές της Cochrane απομόνωσαν τα δεδομένα από όλες τις προηγούμενες κλινικές μελέτες, που είχαν συμπεριλάβει ασθενείς με ήπια υπέρταση. Συνολικά ανέλυσαν τα δεδομένα περίπου 9000 ασθενών με ήπια υπέρταση. Πρέπει να σημειωθεί ότι ο αριθμός αυτός δεν θεωρείται πάρα πολύ μεγάλος για τέτοιου είδους μετα-αναλύσεις και δεν αποκλείεται μια μεγαλύτερη μελέτη να δείξει κάποια μικρό όφελος. Σε κάθε περίπτωση, αναφέρουν οι ερευνητές, το όποιο πιθανό όφελος σίγουρα θα είναι μικρό, ενώ οι πιθανές δυσμενείς επιπτώσεις- όλα τα χρησιμοποιούμενα φάρμακα έχουν παρενέργειες- μάλλον το αναιρούν.

Επισημαίνω ότι με τα δεδομένα αυτά δεν αμφισβητείται το όφελος από την αντιμετώπιση της σοβαρής υπέρτασης, το οποίο έχει αποδειχτεί πέραν αμφιβολίας. 

*Να σημειωθεί ότι ο ορισμός της ήπιας υπέρτασης, σύμφωνα με τη μελέτη, αφορά συστολική πίεση από 140-159 και διαστολική από 90-99. 

Η αντιπροσωπευτικότητα του εκλογικού συστήματος και η αποτελεσματικότητα της διακυβέρνησης. Μήπως ένας ανέφικτος στόχος;

Στο βιβλίο του David Deutsch "The Beginning of Infinity", που διαβάζω αυτή την εποχή, υπάρχουν πολλές ενδιαφέρουσες απόψεις για πολλά και ετερόκλητα θέματα, αν και ο κύριος στόχος του βιβλίου είναι να υποστηρίξει την άποψη, ότι οι μόνες αξιόπιστες επιστημονικές θεωρίες είναι εκείνες, οι οποίες στηρίζονται πρωτίστως σε σωστές εξηγήσεις των φαινομένων. Δεν πιστεύει δηλαδή στην επαγωγική μέθοδο της επιστήμης, αλλά σε εκείνη, που μπορεί να εξηγήσει καλύτερα από ότι άλλο είχε προταθεί μέχρι τώρα τα φαινόμενα. Πρώτα έρχεται η καλή, επαρκής εξήγηση και μετά η απόδειξη, κατά τον Deutsch. Και μόνο τέτοιες θεωρίες μπορεί αν έχουν εκείνη την "καθολικότητα", που μπορεί να οδηγήσει στην "απεραντωσύνη" του τίτλου του.

Σήμερα θέλω, όμως, να θίξω ένα θέμα, που αναπτύσσει εκτενώς και αυτό είναι η αξιολόγηση των πολιτικών συστημάτων. Ο συγγραφέας πιστεύει, λοιπόν, ότι η αντιπροσωπευτικού τύπου δημοκρατία, που έχει επικρατήσει στις περισσότερες χώρες, είναι ένα κακό σύστημα. Κακό επειδή δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να εξασφαλίσει πραγματική αντιπροσωπευτικότητα (και αποδεικνύει με ισχυρά επιχειρήματα του λόγου του το αληθές), αλλά κυρίως επειδή πιστεύει ότι το ισχυρότερο κίνητρο μιας ευνομούμενης πολιτείας δεν πρέπει να είναι η εξασφάλιση μιας αμφισβητούμενης "αντιπροσωπευτικότητας", αλλά η δυνατότητα να απαλλάσσεται κανείς με σχετική ευκολία από τυχόν κακούς κυβερνήτες και να μπορούν να εφαρμοστούν αποτελεσματικές πολιτικές. Οι λεγόμενες αντιπροσωπευτικές δημοκρατίες με τον τρόπο που λειτουργούν σήμερα μόνο τη βούληση του πολίτη δεν εξυπηρετούν, αφού η προσπάθεια για δίκαια εκπροσώπηση των πολιτών συχνά οδηγεί σε κυβερνήσεις συνεργασίας, με το τρίτο κόμμα συνήθως να αποκτά δυσανάλογη ισχύ, σε πλήρη αναντιστοιχία με την ψηφοφορία. Επίσης τα κυβερνητικά προγράμματα είναι αποτέλεσμα συμβιβασμού, οπότε αυτά που εφαρμόζονται σε καμιά περίπτωση δεν είναι αυτά που ψήφισε ο λαός, ενώ και οι κυβερνητικοί εταίροι έχουν το άλλοθι ότι τελικά δεν φταίνε αυτοί, αφού εκ των πραγμάτων δεν μπορούν να εφαρμόσουν αυτοτελώς το προεκλογικό τους πρόγραμμα!

Ένα άλλο μειονέκτημα αυτού του συστήματος είναι ότι για να αλλάξουν οι τυχόν κακές πολιτικές πρέπει να γίνει μεγάλη μεταστροφή του εκλογικού σώματος, δηλαδή τα συστήματα αυτά δεν επιτρέπουν μεγάλες ανατροπές από εκλογή σε εκλογή.

Ποια είναι, λοιπόν, η λύση; Ο Deutsch προτείνει ένα πλειοψηφικό σύστημα, περίπου σαν αυτό που ισχύει στη Μ. Βρετανία, αλλά ακόμη πιο ενισχυμένο, με το οποίο επικρατούν συνήθως τα ισχυρά κόμματα και έτσι αποφεύγονται οι κυβερνήσεις συμβιβασμού. Επίσης σε ένα τέτοιο σύστημα αρκεί μικρή μετατόπιση του εκλογικού σώματος για να αλλάξει η κυβέρνηση και έτσι είναι πιο εύκολο να απαλλαγεί κανείς από κακούς κυβερνήτες. Με τον τρόπο αυτό ακόμη συνήθως τα ισχυρά κόμματα δεν διασπώνται και έτσι είναι δύσκολο να υπάρξουν εκβιασμοί από ομάδες βουλευτών.

Δεν μπορώ να πω ότι έχω μελετήσει σε βάθος το προτεινόμενο σύστημα και άρα δεν μπορώ να το επικροτήσω. Αυτό που μπορώ να πω, ιδιαίτερα μετά την περιπέτεια που περνά η χώρα μας, που είναι κατά κύριο λόγο πολιτική,  είναι ότι συμφωνώ μαζί του ότι υπάρχει πραγματικά μεγάλη ανάγκη να βρεθεί ένας τρόπος εφαρμογής πιο αποτελεσματικών πολιτικών. Και βέβαια αναφέρω την άποψή του, επειδή πάει κόντρα στα συνήθως ισχύοντα σήμερα και την επιχειρούμενη  "θεοποίηση" των κυβερνήσεων συνεργασίας. 

Το πάγιο αίτημα όλων των αριστερών κομμάτων είναι η απαίτηση για απλή αναλογική, δηλαδή για την όσο πιο ακριβή αντιστοίχιση της βούλησης του λαού με τις έδρες των κομμάτων. Αυτό βέβαια ισχύει όταν τα κόμματα αυτά είναι μακριά από την εξουσία. Ακούτε σήμερα τον ΣΥΡΙΖΑ να το ζητάει; Σύμφωνα με την άποψη του Deutsch αυτή είναι μια κακή πρακτική, που οδηγεί σε συμβιβασμούς και υπεκφυγές και εν τέλει σε κακές πολιτικές.

Τα φιλαράκια του Αυγούστου

Ώρα 4.35 πμ. Μια ξενυχτοπαρέα "καταλαμβάνει" τις ηχητικές εγκαταστάσεις του γειτονικού μας νυχτερινού κέντρου και μια ανδρική φωνή με τη συνοδεία κιθάρας αποδίδει τον "Αύγουστο" του Νίκου Παπάζογλου. Στη συνέχεια δύο γυναικείες φωνές, πάντα με τη συνοδεία της κιθάρας, εκτελούν το "Φιλαράκι" της Σοφίας Βώσσου. Όλοι οι αφυπνισθέντες στον μικρό παραθαλάσσιο οικισμό του Παγασητικού περιμένουν τη συνέχεια, αλλά κάπου εκεί η συναυλία τελειώνει. Άγνωστο αν παρενέβησαν κάποιοι ή απλά η παρέα πήγε για ύπνο.

Δεκαπενταύγουστος, στην Ελλάδα της κρίσης και του μνημονίου. 

Παρατήρηση: Τα παραπάνω αναφέρονται όχι ως παράπονο, αλλά με παράπονο...

Έχει 40 βαθμούς και κρυώνεις; Μάλλον ψηφίζεις συντηρητικά.

Μια μελέτη που έγινε πρόσφατα έδειξε ότι οι άνθρωποι νοιώθουν τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος διαφορετικά, ανάλογα με τις πολιτικές τους πεποιθήσεις. Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Οκλαχόμα ρώτησαν τους κατοίκους μιας περιοχής, όπου εκείνη τη στιγμή είχε υψηλές θερμοκρασίες, εάν και πόσο τους ενοχλεί η ζέστη. Στη συνέχεια τους ζήτησαν να καθορίσουν τις πολιτικές τους πεποιθήσεις, δηλαδή άν ψηφίζουν τους Ρεπουμπλικάνους ή τους Δημοκρατικούς ή αν αυτοπροσδιρίζονται ως φιλελέυθεροι, προοδευτικοί, συντηρητικοί κλπ. Οι εξεταζόμενοι ήξεραν ότι η μελέτη είχε σχέση με τη συζήτηση που γίνεται σχετικά με την υπερθέρμανση της Γης ως συνέπεια του ανθρώπινου παράγοντα. Είναι γνωστό ότι η πλέον συντηρητική μερίδα πολιτών και πολιτικών αμφισβητεί τόσο την υπερθέρμανση του περιβάλλοντος, όσο και την συμμετοχή της ανθρώπινης δραστηριότητας -κυρίως με την χρήση των πετρελαιοειδών- σε αυτή. Το αντίθετο συμβαίνει με αυτούς που αυτοπροσδιορίζονται ως "προοδευτικοί". 

Το εντυπωσιακό εύρημα της μελέτης ήταν ότι οι συμμετέχοντες συνητηρητικοί ψηφοφόροι ανέχονταν κατά μέσο όρο καλύτερα την υψηλή θερμοκρασία, δηλώνοντας ότι δεν τους ενοχλεί ιδιαίτερα, σε αντίθεση με τους προοδευτικούς.

Συμπέρασμα: Πες μου τι ψηφίζεις να σου πω αν ζεσταίνεσαι!

Ο Θεός και η Νίκη

Διάβασα ένα ενδιαφέρον άρθρο του David Katz, MD, σχετικά με την επίκληση του θείου από τους νικητές των αθλητικών αγώνων και εν προκειμένω των Ολυμπιακών.

Το κύριο επιχείρημά του είναι ότι η επίκληση του Θεού από τους νικητές ("με βοήθησε ο Θεός", "ευχαριστώ το Θεό" κλπ) είναι ατυχής και τουλάχιστον προσβλητική για τους χαμένους, αλλά και για τους ίδιους. Για τους ίδιους, επειδή έτσι η δική τους μεγάλη προσπάθεια, η ατέλειωτη και σκληρή προετοιμασία υποβαθμίζονται και μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα. Με τον τρόπο αυτό δεν δίνεται το σωστό μήνυμα για τους επίδοξους πρωταθλητές, τους νέους που τώρα ετοιμάζονται για να πετύχουν διακρίσεις στο μέλλον, όταν η άνωθεν βοήθεια ανάγεται στον κυριότερο παράγοντα της επιτυχίας.

Επίσης οι χαμένοι συλλήβδην θεωρούνται με τον τρόπο αυτόν ως "μη εκλεκτοί" από το Θεό, αφού δεν τους έδωσε τη χαρά της νίκης. 

Ο σχολιαστής, όμως, το πηγαίνει και πιο πέρα. Αν δεχτούμε τη θεϊκή βοήθεια, αυτό σημαίνει ότι αποδεχόμαστε ένα γενικότερο εκ Θεού εκπορευόμενο πλάνο, σε ότι αφορά τα αποτελέσματα των αγώνων. Αυτό αυτόματα οδηγεί σε απαξίωση του τελικού αποτελέσματος, αφού ήταν προσχεδιασμένο. Αν δεχτούμε τη θεϊκή βοήθεια πρέπει να πάψουμε να δίνουμε μετάλλια στους νικητές! 

Ας το ξανασκεφτούν, λοιπόν, όσοι μετά τη νίκη τους εκδηλώνουν με οποιοδήποτε τρόπο την ευγνωμοσύνη τους προς το Θεό! Ίσως εν τέλει μάλιστα να τον προσβάλουν και να τον χαρακτηρίζουν ως μεροληπτικό, αφού διακηρύσσουν έτσι δημόσια ότι δεν βοήθησε όλους εκείνους που έχασαν!

Το ασημένιο μετάλλιο είναι καλύτερο από το χάλκινο. Ή μήπως όχι;

Να ένα ακόμη "περίεργο" φαινόμενο, που δείχνει πόσο σχετικά είναι όλα τα πράγματα στη ζωή.

Έγινε μια μελέτη, που "μετρήθηκε" το πόσο ευτυχείς έδειχναν οι αθλητές σε μεγάλους αγώνες μετά την κατάκτηση μεταλλίων. Ιδιαίτερα έγινε στόχευση σε εκείνους που πήραν το ασημένιο και το χάλκινο μετάλλιο. Το εντυπωσιακό εύρημα ήταν ότι εκείνοι που κέρδιζαν το χάλκινο μετάλλιο έδειχναν σαφώς ευτυχέστεροι από εκείνους που κέρδιζαν το ασημένιο, δηλαδή οι τρίτοι ήταν πιο ικανοποιημένοι από τους δεύτερους!

Συγκεκριμένα και χρησιμοποιώντας μια κλίμακα "βαθμού ευτυχίας" αμέσως μετά το τέλος του αγώνα οι δεύτεροι έπαιρναν βαθμό 4.8 και οι τρίτοι 7.1. Αργότερα, κατά την απονομή των μεταλλίων η διαφορά μίκραινε κάπως και οι ασημένιοι νικητές έπαιρναν 4.3 και οι χάλκινοι 5.7. 

Η εξήγηση που έδωσαν οι ερευνητές για τα ευρήματα αυτά ήταν ότι ο δεύτερος δεν μπορεί παρά να σκέφτεται ότι ήθελε πολύ λίγο ακόμη για να είναι πρώτος και αυτό δεν τον αφήνει να χαρεί πάρα πολύ. Αντίθετα ο τρίτος και χάλκινος νικητής σκέφτεται ότι κάλλιστα θα μπορούσε να έλθει τέταρτος και να μην πάρει μετάλλιο, άρα το χαίρεται περισσότερο!

Η Συνέπεια...αυτοπροσώπως

Ακριβώς όπως τα είχαμε υποσχεθεί προεκλογικά!
Η επιλογή κόμματος είναι τυχαία...(επιμένω σε αυτό!)
Θα μας έκανε οποιοδήποτε. Αυτό έτυχε να βρεθεί.

Το Ελληνικό Πείραμα και το ρίσκο

Είναι άποψη πολλών ότι η σημερινή περιπέτεια της χώρας μας αποτελεί ένα πείραμα των πραγματικών κυβερνητών του κόσμου. Έπρεπε να γίνει μια προσπάθεια εφαρμογής της συνταγής του ΔΝΤ στην Ευρώπη και η Ελλάδα θεωρήθηκε πολύ καλή περίπτωση. Πρώτον η χώρα ως οικονομικό μέγεθος είναι μικρή και επομένως η αποτυχία του πειράματος δεν θα οδηγούσε σε τεράστιες περιπέτειες. Από την άλλη ο λαός μας θεωρείται "δύσκολος", απειθάρχητος και απρόβλεπτος και άρα η επιτυχία του πειράματος θα ήταν ένα καλό τεστ για τη μελλοντική του εφαρμογή σε άλλους πιο προσιτούς από την άποψη αυτή λαούς.

Το ελληνικό πείραμα λοιπόν επελέγη επειδή ως λαός είμαστε υψηλού ρίσκου και ως χώρα χαμηλού ρίσκου. Άρα τα όποια αποτελέσματα αναμένονται από όλους με αγωνία.

Η σιωπηλή πλειοψηφία των αχαμνών

Οι πιο πολλοί από μας γενικά δεν μιλάμε για τα δημόσια πράγματα. Η μάλλον μιλάμε με ένα τρόπο που εξασφαλίζει ότι δεν ακουγόμαστε. Δεν ακουγόμαστε από τους πολλούς και κυρίως από αυτούς από τους οποίους πρέπει να ακουγόμαστε. 

Είμαστε η λεγόμενη "σιωπηλή πλειοψηφία", το τέλειο άλλοθι για τους αποφασίζοντες και τους κυβερνώντες (που δεν είναι πάντοτε οι ίδιοι, οπότε οι δεύτεροι χρήζουν "παρένθεσης").

Παίρνουν κάποια μέτρα, ξεσηκώνονται κάποιοι "εύθικτοι θιγόμενοι" ή σκέτα εύθικτοι ή απλά αυτοδιορισμένοι "εκφραστές της κοινής γνώμης" και τελεία. Τέλεια για τους κυβερνώντες δηλαδή, αφού μπορεί να μετρήσει τους αντιδρώντες και να τους φέρει σε αντιπαράθεση με τον υπόλοιπο πληθυσμό της χώρας, με την απίθανα βολική "σιωπηλή πλειοψηφία". 

Δεν μιλάς, άρα θεωρώ ότι ουσιαστικά δεν διαφωνείς. Και προχωρώ. Και σε χρησιμοποιώ ως άλλοθι, ως σύμμαχο, ως συμπολεμιστή. Έστω και αν στην πραγματικότητα σου κουρσεύω το σπίτι και σε ληστεύω ανενδοίαστα. Εσένα το σύμμαχο, τον συμπολεμιστή, τον μόνιμα σιωπηλό. Το μόνιμο θύμα μου.

Αυτοί είμαστε αγαπητοί μου φίλοι. Η σιωπηλή πλειοψηφία, που στο όνομα μερικές φορές μιας δειλής αξιοπρέπειας, πολλές φορές μιας ανιστόρητης αδιαφορίας, άλλοτε με την απατηλή ελπίδα της επέμβασης του "από μηχανής θεού" και πολύ συχνότερα με την περίτεχνα καλλιεργημένη ιδέα της ματαιότητας της αντίδρασης, εξακολουθούμε να στηρίζουμε αυτή την ανίκανη και αργυρώνητη κάστα των πολιτικών ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΑΡΑΤΑΞΕΩΝ που δεν είναι τυχαίο ότι ολοένα και λιγότερο περιλαμβάνει στους κόλπους της υγιώς σκεπτόμενους και οραματιστές.

Υπάρχει όπως ξέρετε πληθώρα αποφθεγμάτων για τα πλεονεκτήματα της σιωπής. Ένα από αυτά όμως, από τον de Marignac, λέει: 

"Η σιωπή είναι μια αρετή που μπορεί κάποτε να αποβεί εγκληματική".

Απλά Μαθήματα Ιστορίας

Όταν κάποτε ο Ρωμαίος Ύπατος Γάϊος Μάριος, πολύ γνωστός για τις μεγάλες του νίκες στο πεδίο της μάχης, αλλά και για την παροιμιώδη του αντοχή στις κακουχίες και τη σκληρότητά του πήγε στη χώρα του Μιθριδάτη, του βασιλιά του Πόντου, που τότε αμφισβητούσε την κυριαρχία των Ρωμαίων και τις λύσεις που θέλαν να επιβάλουν στα ζητήματα της χώρας του, του είπε:

"Βασιλιά ή προσπάθησε να γίνεις ισχυρότερος από τους Ρωμαίους ή υπάκουε τις διαταγές τους χωρίς συζήτηση!"

Σας θυμίζει τίποτα;

Το φεγγάρι στη Γατζέα...

Διαταραχές του ύπνου και νόσηση

Να λοιπόν μια ακόμη μελέτη, που δείχνει ότι ο κακός ύπνος και η διαταραχή του κιρκαδικού ρυθμού που προκαλείται εξ αιτίας αυτού έχουν σχέση με πολύ σοβαρά νοσήματα, όπως ο διαβήτης, η παχυσαρκία και ο καρκίνος. 

Ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα στις διαταραχές του ύπνου και των νοσημάτων είναι η παραγωγή μορίων που προκαλούν χρόνια φλεγμονή, όπως η IL-6 και ο TNFα. 

Δεν είναι η πρώτη φορά που η χρόνια φλεγμονώδης διάθεση συσχετίζεται με τα λεγόμενα "νοσήματα της φθοράς". Αυτό που είναι καινούργιο είναι το εύρημα ότι οι διαταραχές του ύπνου και του κιρκαδικού ρυθμού οδηγούν σε φλεγμονώδεις καταστάσεις. Αυτοί που είναι περισσότερο επιρρεπείς είναι αυτοί που κοιμούνται λίγες ώρες, αλλά και αυτοί που λόγω επαγγέλματος κυρίως (πχ βραδυνά ωράρια εργασίας) έχουν αναστρέψει τους ημερήσιους (κιρκαδικούς) ρυθμούς τους.

American Psycho του Bret Easton Ellis (Αμερικανική Ψύχωση)

Τι βιβλίο κι αυτό! Όταν κυκλοφόρησε το 1991 έγινε best-seller. Δέκα χρόνια μετά έγινε μια επιτυχημένη ταινία. 

Η ιστορία αφορά την περιγραφή της καθημερινότητας ενός νέου υψηλόβαθμου τραπεζικού στελέχους της Wall Street στο Μανχάτταν. Υπάρχουν εκτενείς περιγραφές και λεπτομέρειες για το ντύσιμο ανδρών και γυναικών, καθώς και για τις εδεσματολογικές τους προτιμήσεις. Περισσότερο από το τι τρώνε βέβαια έχει σημασία το που το τρώνε, και οι πιο σημαντικές συζητήσεις της παρέας είναι για το που θα κάνουν κράτηση για το φαγητό ή το ποτό τους. Αυτά όπως και το εύκολο (και όσο γίνεται πιο ανώμαλο) σεξ, τα ναρκωτικά και τα νεότερα μουσικά δρώμενα είναι ο κόσμος τους, που τον ζουν με ένα τρόπο που αποπνέει, παρ' όλη τη φαινομενική λάμψη, ανία και κατάθλιψη. Αυτά όλα (ντύσιμο, φαγητό, γυμναστική, ερωτικές σχέσεις κλπ) περιγράφονται με τόση λεπτομέρεια, που καταλήγουν να μην έχουν καμιά σημασία, αφού και οι ιδιότητες των προσώπων συνεχώς συγχέονται. Ολα παίζουν και όλα μπερδεύονται. Πασχίζω να ξεχωρίσω και στο τέλος με περνούν για άλλον, είναι σαν να λέει ο πρωταγωνιστής!

Αλλά υπάρχει και μια άλλη παράμετρος. Ο πρωταγωνιστής είναι ένας ψυχοπαθής κατά συρροήν δολοφόνος. Που όσο προχωράει το έργο γίνεται και πιο αδίστακτος. Διαμελίζει τα θύματά του, κυρίως νέες γυναίκες που έχει προηγούμενα κάνει σεξ μαζί τους, αλλά και έναν συνάδελφό του, και οι περιγραφές είναι ανατριχιαστικές και θάλεγα αηδιαστικές! Με την πάροδο του χρόνου αρχίζει να σκοτώνει και δημοσίως, πχ τους άστεγους των δρόμων ή ταξιτζήδες, αλλά παραμένει ασύλληπτος μέσα στην αδιαφορία της κοινωνίας. Αρχίζει μάλιστα να ομολογεί στην παρέα του αυτά που κάνει, αλλά τον θεωρούν απλά διασκεδαστικό. Φτάνει σε σημείο να στείλει ένα μήνυμα στον δικηγόρο του με πλήρη ομολογία και όταν εκείνος τον συναντά τον συγχαίρει για το επιτυχημένο αστείο!

Ο συγγραφέας βέβαια φροντίζει να μας δώσει και αρκετά στοιχεία για μια πιθανή "ψευδομανία" του πρωταγωνιστή, αφήνοντας αμφιβολίες για την πραγματικότητα των δολοφονικών του ενασχολήσεων. Όλα είναι πιθανά και όλα είναι το ίδιο μονότονα και βαρετά μέσα στη συνεχή τους εναλλαγή!

Δεν υπάρχει λοιπόν διέξοδος για τον νεαρό μας μανιακό. Η ιστορία τελειώνει, όπως άρχισε, και όπως κυλά στο μεγαλύτερο μέρος της, μέσα σε ένα από τα πολύ ΙΝ μπαρ της Νέας Υόρκης. Οι τελευταίες λέξεις του βιβλίου είναι: ...και πάνω από μια από τις πόρτες, που είναι καλυμμένες με βελούδινη επένδυση στου Harry's υπάρχει μια επιγραφή με γράμματα που το χρώμα τους είναι ταιριαστό με εκείνα του βελούδου και που λένε: ΑΥΤΗ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΞΟΔΟΣ.

Δεν μπορώ να πω ότι με ενθουσίασε το βιβλίο. Είναι γεγονός ότι όταν γράφτηκε έφερε κάτι καινούργιο και έκανε κάποιους να σκεφτούν το που οδηγεί ο τρόπος ζωής μιας μεγάλης κατηγορίας νέων ανθρώπων στην Αμερική. Είχε αρκετά στοιχεία πρωτοτυπίας, όπως πχ την παρεμβολή ολόκληρων κεφαλαίων με σχολαστική και σοβαρή κριτική σημαντικών μουσικών συγκροτημάτων της δεκαετίας του 80, που φαντάζουν βέβαια κάπως παράταιρα, ανάμεσα στους φόνους και τις ανούσιες συζητήσεις των πρωταγωνιστών. Επίσης δεν ξέρω αν υπάρχουν κάποιοι που "τη βρίσκουν" με τις εξεζητημένες περιγραφές των ρούχων που φορούν οι πρωταγωνιστές ή των φαγητών που τρώνε και που είναι βέβαια διαφορετικά κάθε φορά. Όσο για τις περιγραφές των φόνων, είπα ήδη τη γνώμη μου.

Ο ίδος συγγραφέας έχει γράψει και ένα άλλο έργο που έχω διαβάσει το Glamorama (1998) με εξαιρετικά παρόμοια θεματολογία. 

Αυγουστιάτικο Εωθινό Φεγγάρι