Don DeLillo

Ανυπομονώ να διαβάσω το νέο βιβλίο του Don DeLillo “Zero K”, που πρόσφατα εκδόθηκε. Προς το παρόν όμως πρέπει να τελειώσω το “Libra”, που είναι η κατά DeLillo εξιστόρηση της συνωμοσίας για τη δολοφονία του Προέδρου Κένεντι. 

Το νέο του βιβλίο βρίσκεται ασυνήθιστα για εκείνον στα χωράφια της επιστημονικής φαντασίας και της τεχνολογίας.

Η τεχνολογία, βέβαια, τον έχει απασχολήσει και στο παρελθόν, αν και ο ίδιος δεν είναι φανατικός της ακόλουθος. Σκεφτείτε ότι γράφει σε γραφομηχανή!

“Η τεχνολογία, να ποιο είναι το χαρακτηριστικό της. Από τη μια μεριά μας δημιουργεί μια όρεξη για αιώνια ζωή. Από την άλλη μας απειλεί με καθολικό αφανισμό”. 

Αυτά λέει ένας χαρακτήρας στο βιβλίο “White Noise” του DeLillo. 

Θέματα που ξανάρχονται όπως φαίνεται στο προσκήνιο στο νέο του βιβλίο.

Μοναξιά και μοναχικότητα ( και ολίγος Edward Hopper)

Μοναξιά και μοναχικότητα, έννοιες συγγενικές, αλλά όχι ταυτόσημες. Η πρώτη μπορούμε να πούμε ότι σου επιβάλλεται, τη δεύτερη την επιλέγεις. 

Στο βιβλίο “The Lonely City” γράφει η Olivia Laing : “Τη μοναξιά τη νιώθουμε σαν μια τόσο ντροπιαστική εμπειρία, τόσο αντίθετη με τον τρόπο που υποτίθεται ότι πρέπει να ζούμε, ώστε ολοένα και περισσότερο δυσκολευόμαστε να την παραδεχτούμε, μια κατάσταση ταμπού, της οποίας η παραδοχή και μόνο κάνει τους άλλους να απομακρύνονται”.

Φαύλος κύκλος δηλαδή. Μένεις για κάποιο λόγο ή συγκυρία μόνος και αυτό με τη σειρά του σε κάνει περισσότερο απομονωμένο, αφού η μοναξιά σου κάνει τους άλλους να σε αποφεύγουν εξ αιτίας της!

Κατ’ εξοχήν ζωγράφος της μοναξιάς και της αποξένωσης θεωρείται ο  Edward Hopper, ένας ιδιόρρυθμος και πολύ μοναχικός άνθρωπος. Τα έργα του απεικονίζουν με συγκλονιστικό τρόπο την αποξένωση που νιώθει κανείς ιδιαίτερα στις μεγαλουπόλεις. Εκεί που ισχύει ο εφιαλτικός συνδυασμός της μοναξιάς με την έλλειψη  πραγματικού ιδιωτικού χώρου.

Χαρακτηριστικός είναι ο πίνακας Nighthawks. Η άδεια πόλη, η μοναξιά της επίπλαστης συντροφικότητας και η απόλυτη έκθεση στα μάτια όλου του κόσμου. Με χρώματα που καθηλώνουν, υπηρετώντας με άψογο τρόπο την πρόθεση του δημιουργού.

Ταξίδια κλπ (συνέχεια από χθες)

Αυτό για τα ταξίδια μου θυμίζει τον εθνικά συγγενή του Humbolt, τον Thomas Bernhard και τον αμίμητο εκείνον ήρωά του, που ταλαντεύεται ανάμεσα στο να ταξιδέψει, επειδή αλλιώς θα τρελαθεί και στο να μείνει κλεισμένος για πάντα στο σπίτι του στην εξοχή, αφού τα ταξίδια έχουν τις παρενέργειές τους, μια από αυτές η ανάγκη να κουβαλήσει μαζί του ένα σωρό βιβλία, αφού δεν μπορεί να μην αρχίσει να γράφει εκείνο το περίφημο δοκίμιο για ένα σημαντικό συνθέτη, με την ιδέα της συγγραφής του οποίου ασχολείται χρόνια ολόκληρα, άσχετα αν δεν έχει γράψει ούτε μία γραμμή. 

Να μια ιδέα, αυτό το κουβάλημα τόμων ολόκληρων, που στην εποχή μας με την τεράστια σε μέγεθος ηλεκτρονική βιβλιοθήκη που μπορεί κανείς να κουβαλά στο κινητό του αρχίζει να φαντάζει οπισθοδρομική και που για τα δισέγγονά μας θα είναι απλά ακατανόητη. Αμφιβάλλετε μήπως ότι στο απώτερο μέλλον θα επισκέπτονται οι απόγονοί μας “Μουσειακές Βιβλιοθήκες”; Έτσι για να κατανοήσουν έννοιες που θα συναντούν στο ατομικό τους κυβερνοχώρο, όπως “βιβλίο” και “διάβασμα”.

Ίσως η σύγκριση να φανεί παράδοξη, ίσως και ενοχλητική, σε μερικούς, αλλά το γράψιμο του Thomas Bernhard, ιδιαίτερα στο Concrete, μου θυμίζει εκείνο του Salinger στο Catcher in the Rye. Όχι μόνο συνεχής μονόλογος, αυτό πια το έχουν χρησιμοποιήσει πολλοί, αλλά και η ποιότητα του χιούμορ που αναδεικνύεται και στων δύο το κείμενο. Μια τάση προς την υπερβολή εννοιών και συναισθημάτων, ένα τέντωμα που συμβάλλει στην αναγνωστική απόλαυση.

Η φωνή του λαού

Ένα καλό άρθρο του Ανδρέα Ζαμπούκα από το Protagon.gr


http://www.protagon.gr/apopseis/editorial/oi-psifoforoi-pou-den-kseroun-ti-theloun-44341171852

Συγκρίσεις και επιρροές

Υπάρχει μια επιγραφή σε ένα μουσείο στο Σάλτσμπουργκ, όπου αναφέρεται ότι η Νάπολη, το Σάλτσμπουργκ και η Κωνσταντινούπολη θεωρούνται τα τρία ομορφότερα σημεία του πλανήτη.Πόσοι από μας θα συμφωνούσαν με αυτή τη διαπίστωση; Και πόση “αντικειμενικότητα” προσδίδει η ύπαρξη αυτής της επιγραφής; 

Επηρεαζόμαστε από κάτι που ακούμε ή διαβάζουμε; Σε ποιες περιπτώσεις και πόσο πολύ άραγε; Η επιστήμη, δηλαδή μελέτες που έχουν γίνει πάνω στο θέμα, λέει ότι έχουμε την τάση να επηρεαζόμαστε περισσότερο εάν τα λεγόμενα ταιριάζουν με τις ήδη διαμορφωμένες μας πεποιθήσεις, ενώ απορρίπτουμε ευκολότερα εκείνα που έρχονται σε αντίθεση με αυτές. Μάλιστα τα “θετικά” ως προς τις απόψεις μας τείνουμε να τα θυμόμαστε, ενώ η λήθη επιφυλάσσεται για όλα εκείνα που θεωρούμε “αρνητικά”. 

Θεωρώ ότι αυτό το ήξεραν αυτοί που έγραψαν την επιγραφή στο Σάλτσμπουργκ. Και για να αποκαταστήσω την αλήθεια θα πρέπει εδώ να προσθέσω ότι η επιγραφή μεταφέρει την άποψη που έχει εκφράσει γραπτώς ο Alexander von Humboldt, ο οποίος εκτός από φιλόσοφος ήταν και μεγάλος εξερευνητής και είχε κάνει πάμπολλα ταξίδια, εκεί στις αρχές του 19ου αιώνα. 

Η γνώμη του Πρώσσου διανοητή έχει την όποια σημασία της -ας θυμηθούμε ξανά τον Νίτσε- αλλά η χρησιμοποίησή της από τους υπεύθυνους του μουσείου, εκτός από την αυτονόητη τοπικιστική περηφάνια, εξυπηρετεί και μιαν άλλη σκοπιμότητα και συγκεκριμένα έχοντας τοποθετηθεί κοντά στην είσοδο του καταστήματος ενθυμίων του μουσείου, θα μπορεί να συνομιλεί με το θυμικό των επισκεπτών και να τους οδηγεί να αγοράσουν τα απαραίτητα ενθύμια, εκείνα που θα δείχνουν σε γνωστούς και φίλους, όταν θα περιγράφουν τις εντυπώσεις τους από την επίσκεψη σε ένα από τα τρία ομορφότερα σημεία του κόσμου.

Νοσταλγική συνέχεια (του χθεσινού)

Ένα βασικό ανθρώπινο χαρακτηριστικό είναι η νοσταλγία για το παρελθόν, που ιδιαίτερα στα χρόνια των γηρατειών, φαντάζει ονειρεμένο και αψεγάδιαστο. Όλοι ξέρουμε ότι δεν ήταν έτσι, αλλά δεν αυτό διόλου δεν ελαττώνει τη νοσταλγία και τις μαγικές εικόνες της. Η απλή αλήθεια είναι ότι πίσω από αυτή την ωραιοποίηση του παρελθόντος βρίσκεται ακριβώς η επίγνωση της ασχήμιας του μέλλοντος και ακόμη περισσότερο εκείνης της ύστατης στιγμής του τέλους.

Αυτή μάλιστα η εξιδανίκευση των καιρών που πέρασαν δεν περιορίζεται στου καθενός μας τη ματιά, αλλά χαρακτηρίζει και την επίσημη ιστοριογραφία. Δεν υπάρχει ιστορικός από τους πρώτους του είδους μέχρι σήμερα, που να μην θεωρεί ότι πριν τα πράγματα ήταν καλύτερα, αν όχι από άποψη κοινωνική και οικονομική, αλλά σίγουρα από την άποψη των ανθρώπινων σχέσεων και των ηθών. Ακόμη και στον Ησίοδο και τον Όμηρο είναι διάχυτη η νοσταλγία των ηρωικών εποχών, που προηγήθηκαν. 

Η 'ομορφιά" του θανάτου

Γιατί ο άνθρωπος ψάχνει να βρει παντού την ομορφιά, ακόμη και εκεί που δεν υπάρχει;

Διάβαζα τις προάλλες ότι μια πολύ γνωστή συγγραφέας λίγο πριν η ίδια πεθάνει έγραψε ένα βιβλίο, όπου την απασχολούν οι τελευταίες στιγμές γνωστών λογοτεχνών. Το βιβλίο φαίνεται ενδιαφέρον, αφού περιέχει και σημαντικές ανέκδοτες πληροφορίες για τους δημιουργούς αυτούς, αλλά προβάλλει τον ισχυρισμό ότι ο θάνατος μπορεί και να είναι ένα ωραίο πράγμα, ιδιαίτερα όταν αφορά υποκείμενα υψηλής νοημοσύνης και με καλλιτεχνικές τάσεις.

Είμαι γιατρός και έχω δει πολλούς θανάτους. κανένας δεν ήταν όμορφος! Και δεν νομίζω ότι η οποιαδήποτε καλλιτεχνική ή άλλη ψυχοσύνθεση μπορεί να αλλάξει τα πράγματα.

Προσωπικές απόψεις θα πείτε, αλλά είναι έτσι; Ο Νίτσε βέβαια είπε ότι τα πάντα είναι προσωπικές απόψεις και ότι δεν υπάρχουν αντικειμενικές και απόλυτες αλήθειες. Οπότε θα μου πείτε ότι και αυτό που είπε ο Νίτσε μοιραία εμπίπτει στην ίδια αυτή αρχή.

Λουλούδια και ...αναγνωριστικές κινήσεις της Μάρσα με τον Νίντζα

Μουσική Πρόταση: Μαραβέγιας - Komasusu

Κάθε ομοιότητα με γνωστό πρόσωπο της πολιτικής είναι σαφώς τυχαία!

Βαφτίσια....

Χθες στα Σελλά κοντά στην Πάτρα τα βαφτίσια του Νικόλα και της Άννας. Αργήσαμε λίγο να τα κάνουμε, αλλά το αποτέλεσμα ήταν αντάξιο της αναμονής.