Παρασκευή 25 Ιουλίου 2025

 ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

ΤΟ ΚΡΥΦΟ ΤΑΛΕΝΤΟ

Αλλά η μηχανή της φήμης έχει δίκιο να τον αναγνωρίζει σαν ταλέντο, σαν το ταλέντο να μπορεί να υπάρχει ως δυνατότητα, χωρίς κάποιο σοβαρό επίτευγμα. Ναι, μπορεί.

Υποστηρίζει ο Clive James στο “Cultural Amnesia.”

ΧΩΡΕΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ

Ανάμεσα στις 14 μεγαλύτερες πλούσιες δημοκρατίες σήμερα, η Ιαπωνία είναι εκείνη με την περισσότερο ισότιμη κατανομή του πλούτου, και εκείνη με αναλογικά τους λιγότερους δισεκατομμυριούχους στον πληθυσμό της. Οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται μακριά προς το αντίθετο άκρο και στις δύο παραπάνω κατηγορίες.

Γράφει ο Jared Diamond στο βιβλίο του “Upheaval.”

Πέμπτη 24 Ιουλίου 2025

ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΑΥΘΕΝΤΙΚΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ;

Ήταν ο Dr. Attendu, που ανέτρεψε μια παμπάλαια προκατάληψη και διαβεβαίωσε ότι ο ηλίθιος είναι το πρωταρχικό ανθρώπινο πρότυπο, του οποίου είμαστε απλά η διεφθαρμένη παραλλαγή, υποκείμενοι για το λόγο αυτό σε διαταραχές, πάθη και μη φυσιολογικά βίτσια, τα οποία όμως δεν επηρεάζουν τον αυθεντικό, καθαρό κρετίνο.

Και αυτό από τον Enrique Vila-Matas στο "Montano's Malady.”

Η ΖΩΗ ΠΟΥ ΣΚΟΤΩΝΕΙ…

Με κάνετε να σκεφτώ εκείνο το νέο κορίτσι, ένα νέο κορίτσι αξιαγάπητο που συνάντησα μπροστά στην πόρτα ενός μικρού ξενοδοχείου, στην οδό Montparnasse-που μου είπε: “ Α, εμένα, το να ζώ, αυτό είναι που με σκοτώνει…”

Γράφει η Simone de Beauvoir στο βιβλίο “Les Mandarins.”

Τετάρτη 23 Ιουλίου 2025

 ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΤΑΞΙΔΙΟΥ

Το ημερολόγιο του Montaigne μας επιτρέπει να γίνουμε μάρτυρες του πειράματος ή των τολμηρών δοκιμίων στο θέμα της υποκειμενικότητας στο κείμενο που ο συγγραφέας έγραψε με τόσο προηγμένο τρόπο, ένας έφιππος ταξιδιώτης μέσα στην Ευρώπη του δέκατου έκτου αιώνα, ένας ταξιδιώτης που όταν τον ρωτούσαν για το ποιό ήταν το κίνητρό του για να φύγει από το Bordeaux, τον τόπο που γεννήθηκε, απαντούσε κάπως έτσι: “ Σε αυτούς που με ρωτάνε το λόγο που ταξιδεύω, έχω την τάση να απαντώ: Ξέρω πολύ καλά από τι φεύγω, αλλά όχι τι αναζητώ. Σε κάθε περίπτωση είναι καλύτερο να αντικαθιστάς μια κακή κατάσταση με μια αβέβαιη.

Η αναφορά από το βιβλίο “Montano's Malady” του Enrique Vila-Matas.

Τρίτη 22 Ιουλίου 2025

ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

ΚΑΝΕΙΣ ΑΛΗΘΙΝΟΣ ΣΚΩΤΣΕΖΟΣ

Όλα αυτά είναι εξαιρετικά παραδείγματα αυτού που ο Antony Flew* ονόμασε “Κανείς αληθινός Σκωτσέζος” τύπο επειχειρήματος (που είναι γνωστό στους ειδικούς ως ad hoc rescue** διαδικασία). Για εκείνους που δεν την γνωρίζουν, πηγαίνει ως εξής:

Φαντάσου τον Hamish McDonald, ένα Σκωτσέζο, να κάθεται με την Glasgow Morning Herald στα χέρια του και να βλέπει ένα άρθρο για τον “Μανιακό του σεξ του Brighton*** που χτύπησε πάλι”. Ο Hamish σοκάρεται και δηλώνει ότι “Κανένας Σκωτσέζος δεν θα έκανε κάτι τέτοιο”. Την επόμενη μέρα κάθεται πάλι να διαβάσει την Glasgow Morning Herald και αυτή τη φορά βρίσκει ένα άρθρο για έναν κάτοικο του Aberdeen**** που οι βίαιες πράξεις του κάνουν τον μανιακό του σεξ του Brighton να μοιάζει σχεδόν τζέντλεμαν. Αυτό το γεγονός αποδεικνύει ότι ο Hamish είχε άδικο στην άποψή του, αλλά πρόκειται να παραδεχτεί κάτι τέτοιο; Μάλλον απίθανο. Αυτή τη φορά λέει: “Κανένας αληθινός Σκωτσέζος δεν θα έκανε κάτι τέτοιο”.*****

• Άγγλος φιλόσοφος

** Επί τούτου

*** Πόλη της Αγγλίας

**** Πόλη της Σκωτίας

***** Πρόσέξτε ότι ο Hamish ζει στη Γλασκώβη, ενώ ο δράστης είναι από Aberdeen

Από το βιβλίο “The Dawn of Everything” του David Graeber.

Δευτέρα 21 Ιουλίου 2025

ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

ΟΔΥΝΗΡΕΣ ΣΥΓΚΡΙΣΕΙΣ…

Ο Max Brod πρέπει να γνώριζε τον αντίκτυπο που θα είχε ο Kafka στο δικό του έργο. Ένα σκληρό ανέκδοτο έχει επιζήσει: Ο Brod δακρυσμένος, σε μια βροχερή νύχτα, βρίσκεται στο δρόμο των χρυσοχόων και αλχημιστών κάτω από το Κάστρο της Πράγας. Συναντά έναν γνωστό βιβλιοπώλη: “Γιατί κλαις Max”; “ Μόλις έμαθα ότι ο Kafka πέθανε”. “Ω, λυπάμαι. Γνωρίζω πόσο εκτιμούσες τον νεαρό άντρα”. “ Δεν καταλαβαίνεις. Μου ανέθεσε να κάψω τα χειρόγραφά του”. “ Τότε είναι θέμα τιμής να τα κάνεις”. “ Δεν καταλαβαίνεις. Ο Franz ήταν ένας από τους μεγαλύτερους συγγραφείς στη γερμανική γλώσσα”. Μιας στιγμής σιωπή: “ Max, έχω τη λύση. Γιατί δεν καις τότε τα δικά σου βιβλία”;

Το αναφέρει στο βιβλίο του “Lessons of the Masters” ο George Steiner.

Ποίηση: Αναμονή

 Αναμονή

Θα σε περιμένω είχα πει

Στο τέρμα της διαδρομής

Εκεί που οι άλλοι θάχουν ξεχάσει

Ή θάχουν ξεχαστεί…

Θα είμ’ εκεί,

μετά των σειρήνων το τραγούδι

και των κολάκων το νανούρισμα,

κρατώντας την πυξίδα.

Και τότε θε να βρούμε το δρόμο μας.

Δεν θάν’ η λεωφόρος, που έλπιζες,

μήτε η δημοσιά και το ξάγναντο,

ένα μονοπάτι μας έλαχε,

ανάμεσα στις ξερολιθιές και τα ρείκια,

που τερματίζει αδιαπραγμάτευτα

και δίχως παράκαμψη καμιά

στο μικρό κοιμητήρι που αγναντεύαμε μαζί.

Από την ποιητική μου συλλογή "Αμφιδρομές"

Μπορείτε να παραγγείλετε το βιβλίο από εδώ: https://mediterrabooks.com/s/?book_id=1331989

Άμεση διαθεσιμότητα για αναγνώστες και βιβλιοπωλεία: 

Βιβλιοπωλείο «Παρ' ημίν», Χαριλάου Τρικούπη 11Α, Αθήνα, τηλ.: 2103811201

Παρασκευή 18 Ιουλίου 2025

ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

ΟΙ ΜΑΡΞΙΣΤΕΣ ΚΡΙΤΙΚΟΙ

“Μια κουλτούρα καθολικής πρόσβασης”, προτείνεται από τους μετά τον Marx ιδεαλιστές ωσάν η λύση στην “κρίση”, αλλά πως μπορούν το Paradise Lost ή ο Faust να οδηγήσουν σε καθολική πρόσβαση; Η καλύτερη ποίηση είναι διανοητικά και φαντασιακά πολύ δύσκολη ώστε να διαβαστεί σε βάθος από περισσότερους από σχετικά λίγους από κάθε κοινωνική τάξη, γένος, φυλή ή εθνική προέλευση.

Αυτοί είναι οι ισχυρισμοί του Harold Bloom στο βιβλίο του “The Western Canon.”

Και πιο κάτω συμπληρώνει την άποψή του για τους Μαρξιστές κριτικούς:

Είμαι εγώ ο γνήσιος Μαρξιστής κριτικός, που ακολουθώ τον Groucho και όχι τον Karl, και που έχω σαν σύνθημα την εξαιρετική προειδοποίηση του Groucho: Οτιδήποτε κι αν είναι, είμαι εναντίον.

Μουσική Πρόταση: All This Remains-Hope Sandoval

 

Τετάρτη 16 Ιουλίου 2025

ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Δεν έχω σκοπό να σας πω τι να διαβάσετε ούτε πως να το διαβάσετε, μονάχα θα πω τι έχω διαβάσει και θεώρησα άξιο για να το ξαναδιαβάσω, κάτι που είναι η μόνη πραγματική δοκιμασία για εκείνο που αξίζει να γίνει μέρος του Κανόνα*.

*Ο όρος "κανόνας" στη λογοτεχνία αναφέρεται στο σύνολο των έργων, συγγραφέων και θεμάτων που αναγνωρίζονται ως σημαντικά και επιδραστικά μέσα σε μια συγκεκριμένη λογοτεχνική παράδοση ή πολιτισμό.

Αυτή είναι η πρόταση του Harold Bloom στο βιβλίο του “The Western Canon.”

Δευτέρα 14 Ιουλίου 2025

 ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

Ο ΛΕΝΙΝ, Ο ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ

Σύμφωνα με μια ερμηνεία μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι ο Lenin ήταν πιθανόν ο πιο σημαντικός προαγωγός του καπιταλισμού στην ιστορία, επειδή η ιδέα του να συνδυάσει τη μάχη των προλετάριων στη Δύση με τα κινήματα για εθνική απελευθέρωση στην Αφρική και την Ασία από τη μια μεριά απείχε από τον ορθόδοξο Δυτικό Μαρξισμό και από την άλλη απελευθέρωσε εκείνες τις δυνάμεις που πενήντα ή εξήντα χρόνια αργότερα έφεραν τον αυτόχθονο καπιταλισμό σε χώρες τόσο διαφορετικές όσο το Βιετνάμ, η Κίνα, η Ανγκόλα και η Αλγερία. Χωρίς την απόφαση αυτή δεν θα υπήρχε διάχυση του καπιταλισμού σε παγκόμσια κλίμακα ή θα είχε συντελεστεί πολύ πιο αργά.

Και πιο κάτω:

Το πρώτο πράγμα που πρέπει να αντιληφθεί κανείς είναι ότι δεν υπάρχει ένα σύστημα, που να είναι ο προφανής διάδοχος του καπιταλισμού. Η δική μου εξήγηση για τον πραγματικό ρόλο του κομμουνισμού κάνει σαφές ότι ο ρόλος του έχει τελειώσει. Ο κομμουνισμός εκπλήρωσε την αποστολή του και είναι απίθανο να παίξει κάποιο ρόλο στο μέλλον της ιστορίας του ανθρώπου. Δεν είναι ένα σύστημα του μάλλοντος, αλλά ένα σύστημα του παρελθόντος.

Από το βιβλίο του Branko Milanovic “Capitalism, Alone.”

Παρασκευή 11 Ιουλίου 2025

 ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

Η ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ Η ΡΩΜΗ

Ο Οράτιος το παραδέχτηκε περίφημα: Η σκλαβωμένη Ελλάδα σκλάβωσε τον σφοδρό της κατακτητή και εισήγαγε τις τέχνες της στο άξεστο Λάτιουμ.

Το αναφέρει ο Roderick Beaton στο βιβλίο του “The Greeks.”

ΠΕΡΙ ΑΡΙΣΤΟΚΡΑΤΙΑΣ

Η αριστοκρατία έχει τρεις διαδοχικές εποχές: την εποχή της υπεροχής (των υπερτέρων ικανοτήτων), την εποχή των προνομίων, την εποχή των ματαιοτήτων. Βγαίνοντας από την πρώτη, εκφυλίζεται στη δεύτερη και σβήνει στην τελευταία.

Λόγια του Chateaubriand, που αναφέρονται από τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο στο βιβλίο του «Ιστορία του Ευρωπαϊκού Πνεύματος».

Πέμπτη 10 Ιουλίου 2025

 ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

Ο ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΦΟΒΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗΤΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ

Ναι πρόκειται για ενοχή. Είναι μια φαντασία εκδίκησης. Ντρεπόμαστε τόσο πολύ για αυτό που έχουμε κάνει ως είδος ώστε κατασκευάσαμε ένα τέρας για να αυτοκαταστραφούμε. Δεν φοβούμαστε ότι θα συμβεί, ελπίζουμε να συμβεί. Το περιμένουμε πως και πως. Κάποιος πρέπει να μας κάνει να πληρώσουμε για αυτό που έχουμε κάνει. Κάποιος πρέπει να πάρει αυτόν τον πλανήτη μακριά από μας πριν τον καταστρέψουμε μια και καλή. Κι αν τα ρομπότ δεν ξεσηκωθουν, αν τα δημιουργήματά μας δεν ζωντανέψουν και πάρουν από μας τη δύναμη που έχουμε χρησιμοποιήσει με τόσο κακό τρόπο για τόσο μεγάλο διάστημα, ποιός θα το κάνει; Αυτό που φοβούμαστε δεν είναι ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη θα μας καταστρέψει- φοβούμαστε μήπως δεν το κάνει.Φοβούμαστε ότι θα συνεχίσουμε να υποβαθμίζουμε τη ζωή στον πλανήτη συτόν μέχρι να καταστραφούμε μόνοι μας. Και δεν θα έχουμε κανέναν να κατηγορήσουμε για αυτά που κάναμε παρά τους εαυτούς μας. Έτσι εφηύραμε αυτή την ανοησία για μια Τεχνητή Νοημοσύνη που έχει συνείδηση.

Από το βιβλίο “The Mountain in the Sea” του Ray Nayler

Τετάρτη 9 Ιουλίου 2025

 ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

ΓΑΛΛΙΚΟΣ ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ

Το ιδιαίτερο γνώρισμα του Σατωμπριάν και όλων των μεγάλων ρομαντικών ποιητών και πεζογράφων της Γαλλίας είναι, ότι συμβίβασαν και τους πιο θολούς στοχασμούς, ακόμα και τα πιο άδηλα και άπιαστα περιεχόμενα λογισμών, με μια μεγάλη γλωσσική σαφήνεια, με κλασικό ύφος.

Λόγια του Παναγιώτη Κανελλόπουλου από την “Ιστορία Ευρωπαϊκού Πνεύματος”.

ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΣΕ ΣΚΟΤΩΝΕΙ…

Υπάρχει ένα παλίο απόφθεγμα στους αγώνες ταχύτητας που λέει ότι αυτό που σε σκοτώνει δεν είναι ότι πηγαίνεις γρήγορα αλλά ότι σταματάς γρήγορα.

Γράφει ο Cormac McCarthy στο βιβλίο του “Stella Maris.”

Τρίτη 8 Ιουλίου 2025

 ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

ΚΑΠΟΙΟΣ ΚΑΠΟΥ ΚΑΠΟΤΕ…

Όταν κάποιος διαβάζει αυτές τις παράξενες σελίδες για κάποιον χρόνια χαμένο κάποιος νιώθει ότι κάποιος ταυτίζεται με κάποιον που κάποτε…

Απόπειρα μίμησης του στυλ του Joyce στο βιβλίο “Ulysses and Us” του Declan Kiberd.

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΕΛΙΚΑ Ο ΣΤΑΛΙΝ;

Ο Ιωσήφ Στάλιν, ο οποίος βρισκόταν στο επίκεντρο μιας από τις μεγαλύτερες λατρείες προσωπικοτήτων στην ιστορία, το καταλάβαινε αυτό καλά.Όταν ο προβληματικός γιός του Βασίλι εκμεταλλεύονταν το διάσημο όνομά του για να φοβίσει και να καταπλήξει τους άλλους, ο Στάλιν τον μάλωνε. “Μα είμαι κι εγώ ένας Στάλιν”, διαμαρτύρονταν ο Βασίλι. “Όχι δεν είσαι” απαντούσε ο Στάλιν. Δεν είσαι ο Στάλιν και ούτε εγώ είμαι ο Στάλιν. Ο Στάλιν είναι η δύναμη του Σοβιέτ. Ο Στάλιν είναι αυτό που είναι στις εφημερίδες και τα πορτρέτα, όχι εσύ, όχι-ούτε καν εγώ!”

Αυτά έγραψε ο Simon Sebag Montefiore στο έργο του “Stalin: The Court of the Red Tsar” και το αναφέρει ο Yuval Noah Harari στο βιβλίο του “Nexus.”

Έτσι για να θυμόμαστε!- Διλήμματα του δημοψηφίσματος!

Στις 3 Ιουλίου 2015 παραμονές του πιο σχιζοφρενικού δημοψηφίσματος που έγινε ποτέ, έγραφα σε αυτή την ιστοσελίδα:

Θέλω επειγόντως τη βοήθειά σας!

Την ώρα που πήγαινα για μπάνιο στη θάλασσα με σταμάτησε η κυρα-Ευτυχία, που κρατούσε τις σακούλες με τα σκουπίδια από την ταβέρνα δίπλα, για να τις πετάξει στον κάδο.

-Αχ κυρ-Νίκο μου λέει, εσύ που είσαι σπουδαγμένος θα ξέρεις να βοηθήσεις τον άντρα μου κι εμένα. Βλέπεις εμείς συμφωνούμε με το πρώτο έγγραφο, που λέει «Reforms for the completion of the Current Program and Beyond» (Μεταρρυθμίσεις για την ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος και πέραν αυτού), αλλά διαφωνούμε με το δεύτερο που λέει «Preliminary Debt sustainability analysis» (προκαταρκτική ανάλυση βιωσιμότητας χρέους).

Τι πρέπει να ψηφίσουμε Ναι ή Όχι;

Ομολογώ ότι δεν ξέρω τι να της απαντήσω. Ποιος μπορεί να βοηθήσει;

Θέλω επειγόντως τη βοήθειά σας!

Παρασκευή 4 Ιουλίου 2025

 ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

ΠΡΟΕΚΤΕΙΝΟΝΤΑΣ ΤΗ ΓΝΩΣΗ

Αυτό είναι το δίλημμα της “προέκτασης”: μπορούμε να γεμίσουμε τα κενά της τρέχουσας γνώσης μόνο με την τρέχουσα γνώση. Ο Γάλλος φιλόσοφος του 17ου αιώνα Bernard Le Bovier de Fontenelle θεωρούσε ότι η σύγκρουση ανάμεσα στην περιέργεια και την κοντόφθαλμη προσέγγιση είναι η ουσία της φιλοσοφίας (ή της κάθε αναζήτησης της γνώσης συμπεριλαμβανομένης και της επιστήμης): γνωρίζουμε μόνο αυτό που γνωρίζουμε, αλλά θέλουμε να γνωρίσουμε πρισσότερα. Έτσι τραβάμε μπρος, προχωρώντας σε αχαρτογράφητα εδάφη.

Από το βιβλίο “The Dawn of a Mindful Universe” του Marcelo Gleiser.