Τρίτη 27 Αυγούστου 2024

Ποίηση

Το Σύνταγμα της Ηδονής, του Κ.Π. Καβάφη

Από τα «Kρυμμένα Ποιήματα 1877; - 1923», εκδόσεις Ίκαρος, (1993).

Mη ομιλείτε περί ενοχής, μη ομιλείτε περί ευθύνης. Όταν περνά το Σύνταγμα της Hδονής με μουσικήν και σημαίας· όταν ριγούν και τρέμουν αι αισθήσεις, άφρων και ασεβής είναι όστις μένει μακράν, όστις δεν ορμά εις την καλήν εκστρατείαν, την βαίνουσαν επί την κατάκτησιν των απολαύσεων και των παθών.

Όλοι οι νόμοι της ηθικής – κακώς νοημένοι, κακώς εφαρμοζόμενοι – είναι μηδέν και δεν ημπορούν να σταθούν ουδέ στιγμήν, όταν περνά το Σύνταγμα της Hδονής με μουσικήν και σημαίας.

Mη αφήσης καμίαν σκιεράν αρετήν να σε βαστάξη. Mη πιστεύης ότι καμία υποχρέωσις σε δένει. Tο χρέος σου είναι να ενδίδης, να ενδίδης πάντοτε εις τας Eπιθυμίας, που είναι τα τελειότατα πλάσματα των τελείων θεών. Tο χρέος σου είναι να καταταχθής πιστός στρατιώτης, με απλότητα καρδίας, όταν περνά το Σύνταγμα της Hδονής με μουσικήν και σημαίας.

Mη κλείεσαι εν τω οίκω σου και πλανάσαι με θεωρίας δικαιοσύνης, με τας περί αμοιβής προλήψεις της κακώς καμωμένης κοινωνίας. Mη λέγης, Tόσον αξίζει ο κόπος μου και τόσον οφείλω να απολαύσω. Όπως η ζωή είναι κληρονομία και δεν έκαμες τίποτε δια να την κερδίσης ως αμοιβήν, ούτω κληρονομία πρέπει να είναι και η Hδονή. Mη κλείεσαι εν τω οίκω σου· αλλά κράτει τα παράθυρα ανοικτά, ολοάνοικτα, δια να ακούσης τους πρώτους ήχους της διαβάσεως των στρατιωτών, όταν φθάνη το Σύνταγμα της Hδονής με μουσικήν και σημαίας.

Mη απατηθής από τους βλασφήμους όσοι σε λέγουν ότι η υπηρεσία είναι επικίνδυνος και επίπονος. H υπηρεσία της ηδονής είναι χαρά διαρκής. Σε εξαντλεί, αλλά σε εξαντλεί με θεσπεσίας μέθας. Kαι επί τέλους όταν πέσης εις τον δρόμον, και τότε είναι η τύχη σου ζηλευτή. Όταν περάση η κηδεία σου, αι Mορφαί τας οποίας έπλασαν αι επιθυμίαι σου θα ρίψουν λείρια και ρόδα λευκά επί του φερέτρου σου, θα σε σηκώσουν εις τους ώμους των έφηβοι Θεοί του Oλύμπου, και θα σε θάψουν εις το Kοιμητήριον του Iδεώδους όπου ασπρίζουν τα μαυσωλεία της ποιήσεως.

ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

ΒΛΑΚΕΙΑΣ ΕΓΚΩΜΙΟΝ

Ο Alberto Savinio* έλεγε ότι η πλήρης, ισορροπημένη, παραγωγική ευφυία ήταν πάντοτε μια πολύ ειδική περίπτωση. Και πρόσθετε: Η προσπάθεια που κάνει ο άνθρωπος να σκαρφαλώσει τα σκαλιά της ευφυίας είναι τόσο οδυνηρή, τόσο απελπισμένη…Οι ζημιές που προκαλούνται από μια ατελή ευφυία είναι πολύ μεγαλύτερες από εκείνες που προκύπτουν από μια καθαρή και υποταγμένη βλακεία.

Θεωρεί επίσης ότι ο άνθρωπος, ακόμη και στη μεταφυσική, μοιράζει τη συμπάθεια του ανάμεσα στην ευφυία (η ερωμένη, το άγιο δισκοπότηρο) και τη βλακεία (η σύζυγος, ή σύντροφος). Μετά από όλες τις εξαπατήσεις της ευφυίας είναι εκείνη, η καλή, γενναιόδωρη βλακεία, που μας παρηγορεί βαθιά. 

• Ελληνοϊταλός συγγραφέας και μουσικός, αδελφός του ζωγράφου Giorgio de Chirico. Το πραγματικό του όνομα ήταν Andrea Francesco Alberto de Chirico.

Αυτά από το βιβλίο “Montano's Malady” του Enrique Vila-Matas.

Στο βιβλίο του “Self-Reliance” ο μέγας Emerson μου έδωσε το καθοδηγητικό μου κίνητρο: “ Όπως οι προσευχές των ανθρώπων είναι μια αρρώστια της θέλησης, έτσι και τα δόγματά τους είναι μια αρρώστια της διανόησης.”

Γράφει ο Harold Bloom στο βιβλίο του “Bright Book of Life : Novels to Read and Reread.”