Τριαντάφυλλα...

 Και πάλι τριαντάφυλλα από τον κήπο μας...Μια μικρή επιλογή!

Τρίτη 2 Δεκεμβρίου 2025

ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΡΡΟΙΑ

Τα ηλεκτρονικά μηνύματα και τα μηνύματα στο κινητό διευκολύνουν τις κοινωνικές επαφές με τον τρόπο που τα υπακτικά διευκολύνουν την κένωση. Αλλά όταν κάποιος παίρνει μια υπερβολική δόση υπακτικού, όπως όλοι γνωρίζουμε, το αποτέλεσμα είναι απλά διάρροια.

Γράφει ο Herman Koch στο μυθιστόρημα “Dear Mr. M.”

 

Δευτέρα 1 Δεκεμβρίου 2025

ΚΑΛΟ ΜΗΝΑ!

ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

Η ΜΟΙΡΑ ΚΑΙ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

«Η μοίρα άσκησε μεγάλη επιρροή σε όλη την ελληνική σκέψη και ίσως ήταν μια από τις πηγές από τις οποίες η επιστήμη άντλησε την πίστη στους νόμους της φύσης.

Έγραψε ο Bertrand Russell στο βιβλίο του “Western Philosophy.”

Η ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΡΩΣΙΑ ΣΤΑ ΜΑΤΙΑ (Η ΜΑΛΛΟΝ ΣΤΟ ΜΥΑΛΟ) ΤΩΝ ΕΠΙΣΚΕΠΤΩΝ

Η Σοβιετική Ρωσία δεν ήταν απλά μια χώρα. Ήταν μια άδεια οθόνη πάνω στην οποία οι επισκέπτες πρόβαλαν τις προκαταλήψεις με τις οποίες είχαν προσέλθει.

Γραπτά του Alan Philps στο βιβλίο “The Red Hotel.”

 

ΚΑΙ ΛΟΙΠΟΝ;

ΚΑΙ ΛΟΙΠΟΝ;

Ο ένας μετά τον άλλον αρκετοί αναφερόμενοι στην Ιθάκη του Τσίπρα σπεύδουν να τον διαψεύσουν.

Και λοιπόν, που λέει και ο Γιώργος Βέλτσος.

Η εκδοτική επιτυχία είναι αναμφισβήτητη.

Ίσως απλά, λέω εγώ, αναγκαστούν οι βιβλιοπώλες να μεταφέρουν το βιβλίο από την “non-fiction” section στην “fiction”. 

Παρασκευή 28 Νοεμβρίου 2025

 ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

ΟΤΑΝ ΔΕΝ ΕΙΣΑΙ ΙΚΑΝΟΣ ΟΥΤΕ ΝΑ ΕΝΟΧΛΗΣΕΙΣ

Κατέβασε την ένταση στο γραμμόφωνο-ήταν παιδιάστικο να το έχει βάλει τόσο δυνατά, ειδικά τη στιγμή που δεν έμοιαζε να ενοχλεί κανέναν.

Γράφει ο John Banville στο μυθιστόρημα “The Drowned.”

ΠΩΣ ΦΤΑΝΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΗΓΗ

Ένας αφορισμός του Robert Harris αφορά τη δήλωση του Πολωνού ποιητή Zbigniew Herbert: Για να φτάσεις στην πηγή πρέπει να κολυμπήσεις ενάντια στο ρέυμα. Μόνο τα σκουπίδια ταξιδεύουν με το ρεύμα.

Η αναφορά από το βιβλίο “Novelist as a Vocation” του Haruki Murakami.

«Ζήτω που απέτυχα!»

 Μπαίνω στον περασμό να αναδημοσιεύσω το άρθρο της Ρέας Βιτάλη, από το Protagon.gr

«Ζήτω που απέτυχα!» 

Ρέα Βιτάλη

Υπάρχουν κάτι θεϊκές ελληνικές φράσεις με αδιανόητης σοφίας δοσολογίες. Οπως για παράδειγμα εκείνο το «Ζήτω που καήκαμε!». Ως περιγραφή, τόσο απόλυτης απελπισίας, που το φτάνεις μέχρι «γλέντι» αποτυχίας. Ένα, «Χέσε κι άσ’ τα!».  Ο Αλέξης Τσίπρας, με το βιβλίο του «Ιθάκη», εισάγει έναν καινούργιο όρο ασοφίας. Το «Ζήτω που παταγωδώς απέτυχα!». Τόσο χαρά που το κάνει! Τόση γλέντι, τόσο ενθουσιασμό, για τόσο βροντώδες Απέτυχα (με Α κεφαλαίο) δεν έχει ξαναματαγίνει. Συνεπώς, είναι πάντα ο γνωστός Αλέξης Τσίπρας, που όχι μόνο δεν έχει συναίσθηση της ντροπής, του ρεζιλικιού, αλλά που μεταστρέφει την δραματικότερη για άνθρωπο αναπηρία, της μη ντροπής, σε καμάρι. Δράμα που με τα χρόνια χειροτερεύει και θα χειροτερεύει. Οπως συμβαίνει με οποιονδήποτε που, όχι μόνο δεν περνάει για πληρωμή από το «Ταμείο» της αποτυχίας, αλλά με τη βοήθεια αναξιοπρεπών συντρόφων λαμβάνει και επευφημίες «Σωτήρα!». Η απόλυτη μεταστροφή της πραγματικότητας. Η απόλυτη μέθη. Σκυταλοδρομία αποτυχίας. Δεν άφησε σύντροφο για σύντροφο που να μην τον ξεμπροστιάσει ως ακατάλληλο. Ποιος; Αυτός που τους επέλεξε. Αυτός που περνούσε μερόνυχτα παρέα. Και δηλώνει έκπληκτος, λες και οι σύντροφοι εισήλθαν στην εξουσία με τρόπο «Είδα φως και μπήκα». Εχει το θράσος να μιλάει για Μάτι, αυτός, που πήγε κρουαζιέρα με πούρο στο στόμα για να ξεχαρμανιάσει από την κάπνα. Μιλάει αυτός που μας έστησε σε ουρές έξω από τράπεζες και μας χαρτζιλίκωνε τα δικά μας λεφτά. Μιλάει αυτός που παρακολουθούσε τον συνεργάτη Καμμένο να ξερνάει «Στα τέσσερα εσείς!» προς πολιτικούς αντιπάλους ψηφισμένους από τον λαό να τον εκπροσωπούν. Μιλάει αυτός που μας εξευτέλιζε σε κάθε διεθνή συνάντηση με κρεσέντο αυτή με τον Κλίντον. Μιλάει αυτός που έστησε την φαρσοκωμωδία Novartis, κατ’ ουσίαν αθωώνοντας αφερέγγυους γιατρούς. Μιλάει αυτός που ψήφιζε, στο παρά ένα του κλεισίματος της Βουλής, αποφυλακίσεις σωρηδόν. Μιλάει αυτός που καμαρώναμε τον Κουφοντίνα να κόβει βόλτες στο κέντρο της Αθήνας. Που μας έφερε τη Θάνου να καταγραφεί ως η πρώτη γυναίκα Πρωθυπουργός. Που δεν έβρισκε αίθουσα για τη δίκη της Χρυσής Αυγής. Που έλιωνε συντάξεις και κεκτημένα χωρίς ούτε καν αμηχανία. Που καμάρωνε για τη σχέση με τη Μέρκελ και δεν αντιλαμβανόταν ότι αυτό που του «θαύμαζε» ήταν το πόσο δεξιοτεχνικά μπορούσε να κοροϊδεύει τον λαό και να τον «παίζει στα δάκτυλα». Τι να λέμε; Ο άχαστος. Ο υπερόπτης. Είναι τόσο κοντινά όλα! Δεν μου κάνει εντύπωση ο Αλέξης Τσίπρας αλλά διαχρονικά η ρηχή μνήμη πολιτών. Τα συντρόφια του, που κολλάνε στη σόλα του παπουτσιού του σαν τσίχλα που δεν ξεκολλάει προκειμένου ατομικά να διασωθούν. Το χειρότερο όμως όλων, ιδίως και μέσα από τη διαδικασία συγγραφής βιβλίου, είναι η αλλαγή θέσης. Ως ακραία κουτοπονηριά. Ενώ είναι εξουσία, διεισδύει στην κερκίδα, κάθεται ανάμεσα στο πλήθος, σηκώνει και το ένα ποδάρι επάνω στο άλλο, άνετος, όπως στα καφενεία και διηγείται, χασκογελάει, κουτσομπολεύει, ένα φρικώδες «Μπου χα χα!» μαντράχαλου, για όσα τραγικά ζήσαμε μεταλλαγμένα σε ρομάντζο «Ιθάκη». Τσαλαπατώντας ακόμα και στον Καβάφη. Προσέξτε σημειολογία. «Και ποιος είναι, δηλαδή, ο Καβάφης;». Εν τέλει, μετράει εισπράξεις. «Ζήτω που καήκαμε!» λέει ο λαός. «Ζήτω επιτυχώς απέτυχα!» μοιάζει να διαλαλεί. Είναι ο Αλέξης Τσίπρας και είναι καλά! Πηγή: Protagon.gr

Τετάρτη 26 Νοεμβρίου 2025

 ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

ΤΙ ΔΕΝ ΣΥΝΙΣΤΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗ

Όπως το διατύπωσε ο Γάλλος πολυμαθής Henri Poincaré, “Η επιστήμη αποτελείται από δεδομένα, όπως ένα σπίτι αποτελείται από πέτρες. Αλλά η (απλή) συσσώρευση δεδομένων δεν είναι περισσότερο επιστήμη, από ότι ένας σωρός από πέτρες είναι ένα σπίτι”. 

Γράφει ο Michael Muthukrishna στο βιβλίο "A Theory of Everyone.”

Παραφράζοντας τον Poincaré υπάρχει και η διατύπωση: Η επιστήμη είναι αφοσιωμένη στο να φτιάχνει τούβλα, αλλά λίγοι επιστήμονες χτίζουν σπίτια.

Αυτό από το βιβλίο “The Art-Science Symbiosis” του Marcelo Velasco.

Τρίτη 25 Νοεμβρίου 2025

Η ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΚΕΝΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΓΩ

Στη μοντέρνα ψηφιακή εποχή, αποκρύπτουμε τη γυμνότητα-την απουσία νοήματος στη ζωή μας- δημοσιεύοντας, κάνοντας like και κοινοποιώντας συνεχώς. Ο θόρυβος της επικοινωνίας και της πληροφορίας υποτίθεται ότι διασφαλίζει ότι το τρομακτικό κενό της ζωής παραμένει κρυμμένο. Η σημερινή κρίση δεν εκφράζεται με την επιλογή “ζώ ή μιλώ”, αλλά με την επιλογή “ζώ ή δημοσιεύω”. Ο λόγος που οι άνθρωποι βγάζουν ψυχαναγκαστικά σέλφις δεν είναι ο ναρκισσισμός. Είναι μάλλον η εσωτερική κενότητα. Δεν υπάρχει νόημα ώστε να σταθεροποιεί το εγώ. Αντιμετωπίζοντας αυτή την εσωτερική κενότητα, το εγώ συνεχώς παράγει τον εαυτό του. Οι σέλφις αναπαράγουν τον εαυτό στην άδεια του μορφή.

Γραπτά του Byung-Chul Han από το βιβλίο “The Crisis of Narration.”

 

Δευτέρα 24 Νοεμβρίου 2025

 ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

Η ΠΙΣΤΗ ΣΤΟ ΘΕΟ

Κανένας δεν πιστεύει στον Θεό επειδή έχει κάποιες αποδείξεις γι’ αυτό, αλλά επειδή γνωρίζει ότι κανείς δεν έχει κάποια απόδειξη ώστε να του πει ότι έχει άδικο.

Η Leila Mottley στο μυθιστόρημα “Nightcrawling.”

ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΜΑΣ ΚΑΘΟΡΙΖΕΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΜΑΣ

Οι κοινωνίες των ανθρώπων, έγραψε ο Mauss*, ζουν δανειζόμενες η μία από την άλλη, αλλά καθορίζονται περισσότερο από εκείνα που αρνούνται να δανειστούν παρά από εκείνα που αποδέχονται.

• Γάλλος ανθρωπολόγος

Από το βιβλίο "The Dawn of Everything” του David Graeber.

Παρασκευή 21 Νοεμβρίου 2025

 ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

ΑΞΙΟΜΝΗΜΟΝΕΥΤΑ

* Το πρωταρχικό ανθρώπινο πάθος δεν είναι η αγάπη για την εξουσία, αλλά ο φόβος.

Ισχυρίζεται ο John Gray στο “The New Leviathans.”

* Το γράψιμο είναι μια πέτρα ριγμένη σε ένα βαθύ πηγάδι.

Άποψη της Clarice Lispector στο βιβλίο “A Breath of Life.”

* Η πλειοψηφία των καλλιτεχνών έχει τρία πράγματα να πει. Όταν αυτό συμβεί το καλύτερο που θα κάνουν είναι να αλλάξουν επάγγελμα.

Λέει η Virginie Despentes στο “Cher connard.”

Πέμπτη 20 Νοεμβρίου 2025

ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

ΑΞΙΟΜΝΗΜΟΝΕΥΤΑ

* Στην πολιτική, η διαφθορά είναι κατά κύριο λόγο υποπροϊόν της ευκαιρίας.

Από το “Postwar” του Tony Judt.

* Οι ερωτήσεις (που κάνει) είναι το πραγματικό μέτρο (της αξίας) ενός ανθρώπου.

Απόσπασμα από το “The Maniac” του Benjamín Labatut.

• Η δυτική θρησκεία, η φιλοσοφία και η τέχνη εκφράζουν μιαν ασυνήθιστη γοητεία για τη σύγκρουση, τον πόνο και τον γενικό “τρόμο για το τυχαίο ενδεχόμενο”, δηλαδή για το φαινομενικά παράλογο χάος και την αβεβαιότητα του κόσμου.

* Η Ελληνική τραγωδία, τα πάθη του Χριστού και η κλασσική συμφωνία: αυτό που  έχουν ως κοινό χαρακτηριστικό είναι ότι ασπάζονται τη δυσαρμονία και στη συνέχεια την εξηγούν.

Αυτά τα δύο αποσπάσματα από το “The Musical Human” του Michael Spitzer..

Τριαντάφυλλα και άλλα...σημερινά!

 

Τετάρτη 19 Νοεμβρίου 2025

 ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

ΑΞΙΟΜΝΗΜΟΝΕΥΤΑ

* Μου αρέσουν οι άνθρωποι που έχουν τον καιρό στο αίμα τους.

Γράφει ο Henry Miller στο μυθιστόρημα “The Colossus of Maroussi.”

* Σκέφτηκε το αδιαφανές αλλά παράξενα πειστικό σχόλιο του Λακάν: “ Η γυναίκα δεν υπάρχει, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να είναι το αντικείμενο του πόθου”.

Από το μυθιστόρημα του Edward St. Aubyn “Lost for Words.”

* Στο Δουβλίνο υπάρχουν μόνο δύο ειδών ανέκδοτα- εκείνα που κάποτε ήταν αστεία και εκείνα που ποτέ δεν ήταν αστεία.

Γράφει ο Declan Kiberd στο βιβλίο “Ulysses and Us.”

* Η περισσότερη ζωή είναι ένας ατμός υποσυνείδητων συσχετισμών, που ποτέ δεν έρχονται στο φως.

Από το μυθιστόρημα “All Fours” της Miranda July.

Τρίτη 18 Νοεμβρίου 2025

 ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

ΠΩΣ ΠΡΟΕΚΥΨΕ Η ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ;

Ένας από τους στόχους του Σχεδίου Μάρσαλ ήταν να ενθαρρύνει την προσφυγή στο πετρέλαιο, προκειμένου να αποδυναμώσει τους ανθρακωρύχους και τα συνδικάτα τους και, ως εκ τούτου, να συνδέσει άρρηκτα τις ευρωπαϊκές χώρες με το δυτικό μπλοκ.

Όταν η ιστορική σύνδεση ανάμεσα στο κάρβουνο και την πρόοδο της δημοκρατίας στα τέλη του 19ου αιώνα μπει στην εξίσωση, η εξάρτηση από το πετρέλαιο της Αμερικής και μετά της Ευρώπης αποκτά μια νέα πολιτική σημασία.

Γράφει ο Christophe Bonneuil στο βιβλίο “The Shock of the Anthropocene: The Earth, History and Us.”

Δευτέρα 17 Νοεμβρίου 2025

 ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

Η ΥΒΡΙΣ ΤΗΣ ΑΕΝΑΗΣ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Βλέπουμε αυτή την ύβρη στην πίστη μας ότι η καλή υγεία είναι απλά θέμα ισχυρής βούλησης. Δεν φταίει ο καπιταλισμός που η παχυσαρκία καλπάζει και οι ασθένειες που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής αυξάνονται. Είναι η ανθρώπινη φύση που ευθύνεται. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι μόνο να αντιστρέψουμε εκατομμύρια χρόνια εξέλιξης και να αλλάξουμε τις συνδέσεις στον εγκέφαλό μας. Ας διορθώσουμε πρώτα αυτό πριν τα βάλουμε με τον καπιταλισμό. Πόσο δύσκολο πρέπει να είναι; Το βλέπουμε επίσης στην αψήφηση των θερμοδυναμικών ορίων της χωρίς όρια οικονομικής ανάπτυξης. Ποιός νοιάζεται για το τίμημα που πληρώνουμε στην εντροπία με την αδιάκοπη ανάπτυξη; Μπορούμε ακόμη να διατηρήσουμε την τάξη στην δική μας καθαρή γωνιά του κόσμου, όσο ακόμη είναι δυνατό να κάνουμε εξαγωγή του χάους κάπου αλλού. Και να ελπίζουμε ότι δεν θα επιστρέψει ποτέ για να μας στοιχειώσει.

Σκέψεις του Tim Jackson από το βιβλίο του “Post Growth.”