Το Μουσείο της Αθωότητας του Ορχάν Παμούκ

Πρόκειται για ένα πολύ καλό βιβλίο, που το διάβασα με πραγματικά μεγάλη ευχαρίστηση, όπως όλα σχεδόν τα βιβλία του πιο γνωστού σύγχρονου Τούρκου συγγραφέα.

Μια ιστορία ερωτικού πάθους με φόντο την Πόλη και τις γειτονιές της, τα στέκια της, αλλά και τις θάλασσες που την περιβάλλουν και τους ανθρώπους που την κατοικούν.

Μια ωδή στον αδικαίωτο έρωτα, που όμως αυτό ακριβώς ήταν που τον έκανε τόσο έπίμονο και απόλυτο, τόσο μεγάλο, που το περίσσευμά του ήταν τέτοιο, που ο πρωταγωνιστής της ιστορίας ένοιωσε να ξεπερνά τον φυσικό του βίο και για να τον χωρέσει έπρεπε να του αφιερώσει και ένα μουσείο. Ένα μουσείο αναμνήσεων αλλά και αισθημάτων, ένα μουσείο της καθημερινότητας αλλά και της αιωνιότητας συνάμα.

Και βέβαια πολλά συναισθήματα δημιουργούνται στον αναγνώστη για τον πρωταγωνιστή του έργου και σίγουρα αναρωτιέται αν θα υπήρχε ποτέ περίπτωση να βρεθεί ο ίδιος στη θέση του και πως θα έκρινε τη ζωή του στην υποθετική ετούτη συγκυρία.

Η απάντηση σε ότι αφορά τον πρωταγωνιστή του έργου, τον Κεμάλ Μπέη, δίνεται στην τελευταία φράση του βιβλίου. Και ο καθένας μας μοιραία θα αναλογιστεί για πολλοστή ίσως φορά τι είναι τάχα αυτό που μετράει ως ευτυχία στη ζωή μας.

Το συνιστώ ανεπιφύλακτα, αν και είναι γεγονός ότι θα αρέσει περισσότερο σε εκείνους που έχουν ήδη αγαπήσει τον τρόπο γραψίματος του Ορχάν Παμούκ, αφού σε όλα του τα βιβλία υπάρχουν ολόκληρα κεφάλαια, που η υπομονή του αναγνώστη κυριολεκτικά δοκιμάζεται. 

Είναι όμως τέτοια η τεχνική του και ρέει τόσο φυσικά το γράψιμό του, που εγώ προσωπικά τουλάχιστον δεν έκλεισα ποτέ κάποιο του βιβλίο απογοητευμένος. Το αντίθετο μάλιστα!

Παρατήρηση πρώτη: Έχω διαβάσει την αγγλική έκδοση, που ονομάζεται "The Museum of Innocence" και βρήκα τη μετάφραση πολύ καλή. Η ελληνική έκδοση είναι από την Ωκεανίδα, αλλά βέβαια δεν είμαι σε θέση να σχολιάσω την ελληνική μετάφραση.

Παρατήρηση δεύτερη: Ο Ορχάν Παμούκ ίδρυσε ένα πραγματικό μουσείο στη γειτονιά Τσουκούρκουμα του Μπέγιογλου, που αναφέρεται και στο βιβλίο, όπου και   εκτίθεται μια συλλογή που θυμίζει την καθημερινή ζωή και την κουλτούρα της Πόλης κατά την εποχή, που αναφέρεται στο βιβλίο, δηλαδή κυρίως τις δεκαετίες του 1970 και του 1980.

Οι καρμίρηδες και εμείς

του Σταύρου Θεοδωράκη από το Protagon.gr

Η χώρα λοιπόν βρήκε προορισμό. Θα διαλευκάνει τι έγινε με την λίστα Λαγκάρντ. Αυτή την στιγμή καταθέτουν οι υπάλληλοι Παπακωνσταντίνου. Στην συνέχεια θα έχουμε τους υπαλλήλους Βενιζέλου (νομίζω έχει μεγαλύτερο ρόστερ). Μετά τους υπαλλήλους Γιώργου Παπανδρέου και αμέσως μετά τους υπαλλήλους Λουκά Παπαδήμου. Ο Παναγιώτης Πικραμένος προς το παρόν την γλυτώνει. Με τους υπαλλήλους θα βγάλουμε την βαρυχειμωνιά και μετά θα έρθουν οι συγγενείς. Παραλλήλως θα ακροασθούμε τους πρώην και νυν γραμματείς ΣΔΟΕ, φορολογικών και τελωνειακών θεμάτων, πληροφοριακών συστημάτων καθώς και τους διοικητές της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος και της  ΕΥΠ (μην ξεχνάμε άλλωστε ότι η ΕΥΠ έφερε πρώτη το 2010 την «λίστα» στην Ελλάδα).

Προσοχή: η κουβέντα δεν αφορά ποιοι έχουν λεφτά στην HSB (ή είχαν μέχρι το 2007– για να είμαστε ακριβείς) και πόσα από αυτά είναι μαύρα και αφορολόγητα – αυτή είναι κουβέντα που κάνουν οι καρμίρηδες Γερμανοί, Ιταλοί, Ισπανοί, Γάλλοι, Βρετανοί και Αμερικάνοι, που νοιάζονται για διαφυγόντες φόρους -  εδώ εμείς είμαστε πολιτικά ζώα και ως τέτοια συμπεριφερόμαστε. Το θέμα λοιπόν είναι «ποιοι ήξεραν για την λίστα και γιατί δεν την αξιοποίησαν». Αυτό και μόνο αυτό, συζητούν τα κανάλια, οι εφημερίδες, το ίντερνετ, η Βουλή, τα κόμματα, το ΣΔΟΕ, η εισαγγελία.  Το γεγονός ότι σήμερα όλοι ξέρουμε για την λίστα και δεν την αξιοποιούμε παρά μόνο συζητούμε γι' αυτούς που δεν την αξιοποίησαν, είναι μια μικρή λεπτομέρεια που κάποια στιγμή θα προστεθεί στο ιατρικό ιστορικό του έλληνα ασθενή.

Θέλω να κάνουμε μια στάση και να το σκεφθούμε. Ο Χερβέ Φαλτσιάνι υπάλληλος της HSBC Γενεύης υποκλέπτει το 2007 τις καρτέλες δεκάδων χιλιάδων μεγαλοκαταθετών. Προσπαθεί να τις πουλήσει σε λιβανέζικη τράπεζα, μπαίνουν στην μέση όμως οι μυστικές υπηρεσίες του Ισραήλ και αποκτούν τις καρτέλες. Τα «ονόματα» χαρίζονται από τους ισραηλινούς στους Γάλλους – κάποιοι θα σου πουν ότι αγοράζονται από τους Γάλλους – και σύντομα όλοι οι «δυτικοί» υπουργοί Οικονομικών αποκτούν και από μια λίστα πελατών της HSBC Γενεύης (οι Γερμανοί την αγοράζουν δημοσίως και επισήμως). Η Κριστίν Λαγκάρντ αποφασίζει να δωρίσει τις καρτέλες με τα ελληνικά ονόματα στην Ελλάδα (προφανώς για να μας… διχάσει). Τα υπόλοιπα σας είναι γνωστά. Την λίστα την παίρνουμε πρώτη φορά το 2010 (μέσω ΕΥΠ – είπαμε), δεύτερη φορά το 2012 (με τρεις απεσταλμένους του Στουρνάρα), αλλά σε κάθε περίπτωση οι 2062 έλληνες μεγαλοκαταθέτες δεν έχουν κανένα λόγο να ανησυχούν. Αν ήταν Γάλλοι, Ισπανοί, Αμερικανοί, Βρετανοί, Ιταλοί ή Γερμανοί θα είχαν υποχρεωθεί να πληρώσουν τα μισά τους λεφτά στο κράτος (αν δεν μπορούσαν να αποδείξουν ότι είχαν πληρώσει φόρους πριν τα στείλουν στην HSBC) εδώ μπορούν να συνεχίζουν να αλλάζουν κανάλια. Άλλωστε κάποιοι λαοί ενδιαφέρονται για το ταμείο (οι καρμίρηδες – είπαμε), κάποιοι άλλοι για το θέαμα.

Προφανώς συμφωνώ με τη βασική φιλοσοφία του άρθρου, γι' αυτό άλλωστε το αναδημοσιεύω. Θα προσθέσω μόνον ότι κανείς στις χώρες που αναφέρονται παραπάνω -και μάλιστα υπέυθυνος δημόσιος λειτουργός- δεν νομίζω ότι θα σκέφτονταν να "βάλει χέρι" στη λίστα πριν την χρησιμοποιήσει. Και δεν λέω ότι αυτός που το έκανε είναι με απόλυτη βεβαιότητα ο "δακτυλοδεικτούμενος" από όλους.

Η ιστορία ενός εθνικού ύμνου

Όλοι γνωρίζουμε ότι ο εθνικός ύμνος της Γαλλίας είναι η περίφημη "Μασσαλιώτις" (La Marseillese) και οι περισσότεροι επίσης ίσως θυμόμαστε ότι ήταν το τραγούδι, που συνόδεψε την πορεία του τάγματος των Μαρσεγιέζων, που έκαναν τον Ιούλιο του 1792 τη διαδρομή από το νότο της Γαλλίας, και συγκεκριμένα από τη Μασσαλία μέχρι το Παρίσι, και που το τραγούδησαν μετά στους δρόμους του Παρισιού, που ετοιμάζονταν εκείνες τις μέρες να πολεμήσει με τους Αυστογερμανούς και τους Πρώσσους, εναντίον των οποίων είχε κηρύξει τον πόλεμο η επαναστατημένη Γαλλία. Οι Παριζιάνοι λάτρεψαν το τραγούδι αυτό και σε λίγες μέρες όλοι οι κάτοικοι της πρωτεύουσας το τραγουδούσαν, αυτοί ήταν μάλιστα που του έδωσαν το σχετικό όνομα.

Αυτό που δεν είναι πολύ γνωστό, είναι ότι δημιουργός του τραγουδιού είναι ο Claude-Joseph Rouget de Lisle, ένας λοχαγός από το Στρασβούργο, δηλαδή από την άλλη άκρη, τη βόρεια, της Γαλλίας. Εκεί στο Στρασβούργο είχε γράψει τους στίχους και είχε συνθέσει τη μουσική του έργου αυτού μέσα σε μια νύχτα τον Απρίλιο του 1792. Ο συνθέτης μάλιστα είχε πρωτοτραγουδήσει τη σύνθεσή του στο σπίτι του Δημάρχου του Στρασβούργου (από εκεί ο σχετικός πίνακας)

Αποτελεί το μοναδικό του έργο και τον έκανε αθάνατο, αφού βέβαια έγινε στη συνέχεια το μεγάλο πολεμικό εμβατήριο των Γάλλων επαναστατών και τελικά ο εθνικός ύμνος της Γαλλίας. 

Πως όμως πληροφορήθηκαν για τη σύνθεση οι Μαρσεγιέζοι; Φαίνεται ότι σε μια τελετή που έγινε στη Μασσαλία τον Ιούνιο του 1792 συμμετείχε ένας αντιπρόσωπος από το Μονπελιέ, που έτυχε να έχει μαζί του ένα αντίτυπο της σύνθεσης του Lisle και την τραγούδησε προκαλώντας μεγάλο ενθουσιασμό στο ακροατήριο, το οποίο ήταν σε μεγάλο βαθμό ο πυρήνας των μελλοντικών Μαρσεγιέζων εθελοντών, που το έφεραν στο Παρίσι και από εκεί στη Γαλλία και στον κόσμο ολόκληρο.

Μουσική για την πρώτη μέρα του χρόνου

Κάτι πολύ διαφορετικό από τα συνήθη μου ακούσματα.

Ο μοναδικός Geoffery Oryema, αυτός ο πολύ ταλαντούχος μουσικός από την Ουγκάντα, στο κομμάτι του The River.

Να σημειωθεί ότι ήταν γιος ενός υπουργού της κυβέρνησης στα χρόνια της κυριαρχίας του περιβόητου Ιντι Αμιν και μετά τη δολοφονία του πατέρα του φυγαδεύτηκε στο εξωτερικό μέσα στη μπαγαζιέρα ενός αυτοκινήτου.

Ευχές!

Εύχομαι στους λίγους αλλά φανατικούς αναγνώστες της ιστοσελίδας να είναι το 2013 μια

Καλή Χρονιά Με Υγεία και Προκοπή.

Απολογισμός (και απάντηση στο κουίζ)

Νάμαστε, λοιπόν, στην αλλαγή ενός ακόμη χρόνου. Ήταν το 2012 χωρίς αμφιβολία ένας από τους χειρότερους, που έζησε η δική μου γενιά και είμαι σίγουρος, ότι το ίδιο ισχύει και για πολλούς νεότερους. 'Ισως οι μεγαλύτεροι από μένα, που έζησαν τα χρόνια της κατοχής και του εμφύλιου, θα έχουν να προβάλουν κάτι χειρότερο.

Αυτό που σαν καταχνιά σκεπάζει την ατμόσφαιρα των ημερών είναι το απύθμενο βάθος της διαφθοράς, στο οποίο είναι βυθισμένη η χώρα. Διαφθορά σε όλα τα επίπεδα, από τους ηγέτες της μέχρι τους πρόθυμα συμμετέχοντες με τις όποιες δυνατότητές τους απλούς πολίτες. Μια καταχνιά, που αναρωτιέμαι με ποιο τρόπο θα διαλυθεί, καθώς δεν μπορώ να πω ότι διαπιστώνω να υπάρχει βούληση για σοβαρές, καθοριστικές ενέργειες προς την κατεύθυνση αυτή.

Και ναι μεν ακούω αρκετούς "συνειδητοποιημένους" ανθρώπους να δηλώνουν ότι επιθυμούν διακαώς να καταπολεμηθεί η διαφθορά, αλλά σπάνια ή μάλλον ποτέ δεν την εντοπίζουν στο δικό τους άμεσο περιβάλλον. Συνήθως είναι ένα φαινόμενο, που αφορά άλλους, που βρίσκονται μακρύτερα, ψηλότερα, χαμηλότερα, δεξιά μας, αριστερά μας, πάντως κάπου αλλού!! Βολές κατά ριπές με διαφθορά, αλλά εμείς περνάμε ανάμεσά τους άθικτοι και κριτικάροντας. 

Σύμφωνα λοιπόν με γενική ομολογία η διαφθορά υπάρχει παντού στην Ελλάδα, αλλά όχι σε ότι αφορά τον καθένα από μας, όπως αποδεικνύεται περίτρανα από όλες ανά το πανελλήνιο συζητήσεις. Αυτό σημαίνει ότι στην πράξη δεν μπορείς να τη βρεις πουθενά!

Και αυτή είναι η απάντηση στο χθεσινό κουίζ. Μια απάντηση που δείχνει σε όλο της το μεγαλείο ότι καμιά αλλαγή δεν θα έρθει αν δεν συνειδητοποιήσουμε όλοι μας τη μεγάλη, προσωπική μας ευθύνη. Και αν δεν αρχίσουμε αυτή την κρίσιμη ώρα, να παίρνουμε τις πρώτες μας τολμηρές αποφάσεις. 

Καμιά ανοχή από εδώ και πέρα σε όλα αυτά τα φαινόμενα που καταδικάζουμε και παράλληλα συντηρούμε επί δεκαετίες "ως κόριν οφθαλμού".

Ένα πανελλήνιο κίνημα μηδενικής ανοχής στη διαφθορά είναι σήμερα το ζητούμενο και το μεγαλύτερο στοίχημα για το 2013.

Κουίζ για το χρονοβασίλεμα

Ένα πανεύκολο κουίζ θα σας βάλω σήμερα:

Ποιο είναι εκείνο το φρούτο που στην Ελλάδα φυτρώνει παντού αλλά δεν μπορείς να το βρεις πουθενά;

Η απάντηση αύριο.

Μερικά ακόμη ηλιοβασιλέματα

La Strada

Σήμερα λέω να θυμηθούμε μια από τις ωραιότερες ταινίες του κινηματογράφου, από την εποχή που οι ταινίες μπορούσαν ακόμη να συγκινήσουν.

Πρόκειται για το La Strada του Federico Fellini (1954) με την μουσική υπόκρουση του Nino Rota και τους θαυμάσιους Anthony Quinn και (ιδιαίτερα) Gulietta Masina.

Εξαιρετική ταινία, υπέροχη μουσική και λαμπρές εκτελέσεις.

Διανοούμενοι. Παραίτηση ή συμβιβασμός;

Έχει αρκετές φορές τεθεί το ερώτημα: Που είναι οι διανοούμενοι σε περιόδους κρίσης; Γιατί δεν παίζουν έναν ενεργό, ηγετικό ρόλο; 

Κατ' αρχήν θεωρώ το ερώτημα πολύ ασαφές. Προϋποθέτει μια συμφωνία στον ορισμό του διανοούμενου, που αμφιβάλλω αν υπάρχει. Μην ξεχνάμε ότι παντοτινό και ιδανικό πρότυπο αποτελεί ο Εμίλ Ζολά και η θαρραλέα του στάση ("Κατηγορώ"...) στην υπόθεση του άδικα καταδικασμένου Ντρέιφους. Τη δική του δημόσια τοποθέτηση ακολούθησε καταιγισμός θέσεων και αντιθέσεων και όχι μόνο στη Γαλλία, αλλά σε ολόκληρο τον πολιτισμένο κόσμο. Από τότε πολλοί "άνθρωποι του πνεύματος" πήραν θέση σε σοβαρά πολιτικά και κοινωνικά θέματα, με αρκετή ή όχι επιτυχία και απήχηση. 

Η σημερινή έννοια του πνευματικού ανθρώπου δεν είναι τόσο ξεκάθαρη, όσο τότε στα τέλη του 19ου αιώνα. Είναι πχ διανοούμενος ο αρθρογράφος μιας εφημερίδας; 'Ένας πετυχημένος μουσικοσυνθέτης ή τραγουδοποιός ή ηθοποιός; Και γιατί όχι ο Διευθυντής μιας τράπεζας ή μιας Εταιρείας; 

Αλλά ας υποθέσουμε ότι διανοούμενοι είναι όλοι αυτοί, που έχουν το "προνόμιο", με τον ένα ή τον άλλο τρόπο να έχουν το αυτί της κοινής γνώμης, χωρίς να είναι επαγγελματίες της πολιτικής. 

Γιατί δεν μιλούν; Σημαίνει υποταγή και συμβιβασμό; Ή μήπως απλή ανθρώπινη κόπωση; Παραίτηση που οφείλεται στην επίγνωση της αναποτελεσματικότητας και του μάταιου των όποιων προσπαθειών; 

Η απάντηση δεν είναι εύκολη και σίγουρα δεν είναι η ίδια σε όλες τις περιπτώσεις. Άλλωστε έχουν αλλάξει και οι εποχές. 

Και πριν κατηγορήσουμε κάποιους ας αναλογιστούμε την αντίδραση του ίδιου του Ντρέιφους, που αρκετά χρόνια μετά την περιπέτειά του, όταν ήταν πια ελεύθερος και "δικαιωμένος, του ζητήθηκε να υπογράψει μια διακήρυξη για την σωτηρία των καταδικασμένων σε θάνατο στις ΗΠΑ Σάκκο και Βαντσέτι. Αρνήθηκε κατηγορηματικά. 'Ήταν άραγε στην περίπτωση αυτή παραίτηση ή συμβιβασμός; 

Ενδιαφέροντα άρθρα

Δυο πολύ ενδιαφέροντα άρθρα ξεχώρισα χθες στο Protagon.gr

Επειδή είναι μακροσκελή, ιδιαίτερα το πρώτο, σας παραθέτω τους συνδέσμους, για όσους δεν τα είδαν.
Πιστεύω ότι αξίζει να διαβαστούν.

Ένα πολύ καλό άρθρο-ανάλυση  του Γιάννη Βαρουφάκη για το θάνατο της Σοσιαλδημοκρατίας.

http://www.protagon.gr/?i=protagon.el.article&id=20740

Και ένα επίσης καλό άρθρο του Ανδρέα Πετρουλάκη για το λάθος του Στουρνάρα και τους απίθανους Έλληνες δικαστές.

http://www.protagon.gr/?i=protagon.el.article&id=20741

Θα τολμήσουν τώρα;

Δυστυχώς έχω ξαναγράψει για το ίδιο θέμα. Για την άνετη οπλοκατοχή στις ΗΠΑ. Αυτή τη φορά το μακελειό έγινε σε ένα δημοτικό σχολείο με 20 παιδάκια νεκρά! Το σύνολο των θυμάτων είναι τουλάχισοτν 27!

Ο Πρόεδος Ομπάμα αυτή τη φορά "τόλμησε" να πει ότι πρέπει να μιλήσουμε για την οπλοκατοχή.

Κάτι που δεν έθιξε ΚΑΘΟΛΟΥ στην προ των εκλογών περίοδο, με το φόβο της σύγκρουσης με το πανίσχυρο λόμπυ που υποστηρίζει το απαράβατο δικαίωμα του πολίτη να φέρει όπλα. Και που στηρίζεται σε μια εξόχως αμφισβητούμενη φράση στο αμερικάνικο σύνταγμα, που γράφτηκε σε άλλες εποχές και με εντελώς διαφορετικές συνθήκες.

Ο Πρόεδρος αυτή τη φορά αναφέρθηκε στα πανίσχυρα συμφέροντα που στηρίζουν την οπλοκατοχή.

Θα μπορέσει να πάει το θέμα παραπέρα; Αν δεν γίνει κάτι τώρα, πότε θα γίνει;

Εκτός αν ο φόβος της αναμέτρησης με το πανίσχυρο λόμπυ δεν είναι μόνο "πολιτικός", αλλά και "ανθρώπινος".

Με μια πιρόγα- Άλκης Αλκαίος

Πέθανε σήμερα ο Άλκης Αλκαίος ένας μεγάλος ποιητής και στιχουργός.

Ιδιαίτερα σημαντική η συνεργασία του με τον Θάνο Μικρούτσικο.

Εδώ το Ερωτικό (Με μια πιρόγα) με καταπληκτικούς, ανεπανάληπτους στίχους.

Υπάρχουν αρκετές εκτελέσεις πολύ καλές, αλλά προτίμησα την πρώτη του Μανώλη Μητσιά. Λιτή και ουσιαστική.

Οι στίχοι:

Με μια πιρόγα φεύγεις και γυρίζεις

τις ώρες που αγριεύει η βροχή

στη γη των Βησιγότθων αρμενίζεις

και σε κερδίζουν κήποι κρεμαστοί

μα τα φτερά σου σιγοπριονίζεις

Σκέπασε αρμύρα το γυμνό κορμί σου

σου `φερα απ΄ τους Δελφούς γλυκό νερό

στα δύο είπες πως θα κοπεί η ζωή σου

και πριν προλάβω τρις να σ΄ αρνηθώ

σκούριασε το κλειδί του παραδείσου

Το καραβάνι τρέχει μες στη σκόνη

και την τρελή σου κυνηγάει σκιά

πώς να ημερέψει ο νους μ΄ ένα σεντόνι

πώς να δεθεί η Μεσόγειος με σχοινιά

αγάπη που σε λέγαμ΄ Αντιγόνη

Ποια νυχτωδία το φως σου έχει πάρει

και σε ποιο γαλαξία να σε βρω

εδώ είναι Αττική φαιό νταμάρι

κι εγώ ένα πεδίο βολής φτηνό

που ασκούνται βρίζοντας ξένοι φαντάροι

Ουράνιες ζωγραφιές

Πρωινές και εσπερινές όψεις του ουρανού από το δωμάτιό μου στο Μαλάκι...

Παιχνιδίσματα ανάμεσα στο φως του ήλιου, που ανατέλλει ή δύει και τα σύννεφα...

Dave Brubeck-Take Five

Πριν λίγες μέρες στις 5 Δεκεμβρίου πέθανε σε ηλικία 92 ετών ο μεγάλος της τζαζ Dave Brubeck.
Ας θυμηθούμε τη μεγάλη του επιτυχία Take Five. Είναι από ζωντανή εμφάνιση του 1966 στη Γερμανία και ο ίδιος είναι στο πιάνο, ενώ στο σαξόφωνο είναι ο Paul Desmond.
Έτσι για να ξανάρθουν στο νου κάποιες όμορφες στιγμές!

Γιατροί φαιοχίτωνες;

Η Χρυσή Αυγή ξεκινά τη δημιουργία ιατρείων, που θα προσφέρουν υπηρεσίες μόνο σε Έλληνες, τους "Γιατρούς με Σύνορα". Το ΠΑΣΟΚ καταγγέλλει το γεγονός και φαντάζομαι και πολλές άλλες πολιτικές δυνάμεις το καταδικάζουν. 

Δεν μπορεί κανείς να διανοηθεί ότι θα υπάρξει γιατρός, που θα αρνηθεί παροχή υπηρεσιών σε κάποιον συνάνθρωπο λόγω ράτσας.

Κάποιοι μίλησαν ότι ζητούνται "γιατροί με ζουρλομανδύα".

Γιατί άραγε; ¨Ενας φαιός χιτώνας δεν αρκεί;

Τρομοκρατήστε τους τρομοκράτες

Ένα ενδιαφέρον άρθρο από τον Τάκη Μϊχα στο Protagon.gr. Είναι τάχα αυτή η λύση;

Διαβάζω τον τελευταίο καιρό διάφορες αναλύσεις για την δημιουργία «νέου» πόλου, για τις  συγκλίσεις και αποκλίσεις φιλελευθέρων, σοσιαλδημοκρατών, αριστερών, διαβάζω δηλαδή κείμενα  κατά τα άλλα αξιόλογων ατόμων και διερωτώμαι: Πού ζουν αυτοί οι άνθρωποι; Δεν έχουν καταλάβει τίποτα; Δεν έχουν διδαχθεί τίποτα από τις εξελίξεις των τριών τελευταίων ετών; Εξακολουθούν να πιστεύουν ότι η Ελλάδα είναι μία δυτικοευρωπαϊκή χώρα όπου η πολιτική κρίνεται μόνο με βάση τις ιδέες και την δύναμη των επιχειρημάτων;

Όπως είναι φανερό οι δυνάμεις – και οι ηγετίσκοι - πού ευνοήθηκαν από τα γεγονότα των τελευταίων τριών ετών, χρησιμοποίησαν πέρα από λόγια και … πράξεις. Έφτασαν μέχρι του σημείου να ενσωματώσουν μορφές βίας στην στρατηγική τους (λεκτικής ή πραγματικής) τρομοκρατώντας τους «καθώς πρέπει» αντιπάλους τους.  Έτσι κατάφεραν να εμπνεύσουν φόβο στην κοινωνία αλλά και να μονοπωλήσουν σχεδόν όλους τους δημόσιους χώρους, πλατείες, δρόμους και να αφαιρέσουν από τους αντιπάλους τους την δυνατότητα της δημόσιας παρουσίας σε «στρατηγικά σημεία» (π.χ. ΑΕΙ και ΔΕΚΟ).

Και τί έκαναν οι «εκσυγχρονιστές» και «φιλελεύθεροι» πολιτικοί ενώπιον αυτών των εξελίξεων; Αντί να κινητοποιήσουν τους οπαδούς τους και να απαντήσουν με ακριβώς τον ίδιο τρόπο περιορίζονταν στο να βγάζουν θλιβερές ανακοινώσεις τους στιλ «Μπαμπά μας έκαναν ντά!». Είναι σαν να μην θέλουν να τα δουν όλα αυτά και αρκούνται σε συζητήσεις σε κεντρικά βιβλιοπωλεία για το αν μπορεί να υπάρξει σύγκλιση μεταξύ της φιλελεύθερης και της σοσιαλδημοκρατικής  αντίληψης. Δεν θέλουν να δουν ότι σε χώρες όπως η Ελλάδα η σύγκρουση και πολλές φορές η βία, όχι απλά είναι πια συστατικό στοιχείο της πολιτικής διαδικασίας αλλά και  δυστυχώς, αποδίδει πλουσιοπάροχα. Εμμένοντας στις φαντασιώσεις τους όχι απλά αποπροσανατολίζουν ένα μεγάλο αριθμό ανθρώπων αλλά στην ουσία διογκώνουν το κύμα των ανθρώπων πού τρέχει να ζητήσει «προστασία» από τα «νέα αφεντικά».

Αν θέλετε να παίξετε κάποιο ρόλο αγαπητοί «ευρωπαϊστές» -αν και είναι πια αργά- ξεχάστε τον Σεν, την Ροθτσαιλτ, τον Κρούγκμαν κλπ. Ξεχάστε τις συζητήσεις περί «ευτυχίας και κοινωνικής ανισότητας», περί «ευρωπαϊκής προοπτικής» και ανάλογα χαζοχαρούμενα. Αν θέλετε να μελετήσετε κάποιον πηγαίνετε πίσω στον μεγαλύτερο πολιτικό διανοητή στην ιστορία, το συγγραφέα του Λεβίαθαν και αφού τον μελετήσετε (σε συνδυασμό ίσως με τον Μπλανκί) τότε ίσως να καταλήξετε σε ορισμένα σοβαρά συμπεράσματα για τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να οργανωθεί  η πάλη εναντία σε κάθε μορφή τρομοκρατίας. Αλλιώς θα παραμείνετε ένα ενδιαφέρον ελιτίστικο περιθώριο που απλά θα συνεχίσει να αποτελεί το κατ εξοχή αντικείμενο της λοιδορίας από τους νέους Capo.  

Η γλώσσα του σώματος

Η αναγνώριση των διαθέσεων των άλλων απέναντί μας, εάν δηλαδή διάκεινται ευνοϊκά ή όχι έχει τεράστια σημασία και όπως είναι φυσικό έχει υποστεί την επεξργασία του μηχανισμού της εξέλιξης. Είναι ευνόητο ότι η ίδια η επιβίωση, ιδιάιτερα των μακρυνών προγόνων μας, αλλά όχι μόνο, μπορούσε να κινδυνεύσει εάν δεν γίνονταν κατανοητές οι διαθέσεις των άλλων ανθρώπων απέναντί τους έγκαιρα και δεν έπαιρναν τα κατάλληλα μέτρα. 

Για πολλά χρόνια υπήρχε η αντίληψη ότι ο κυριότερος τρόπος για να αντιληφθεί κανείς τη συγκινησιακή κατάσταση των άλλων ήταν η έκφραση του προσώπου και δευτερευόντως οι κινήσεις του, αυτό δηλαδή που λέμε η γλώσσα του σώματος.

Και όμως. Πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι ο ασφαλέστερος τρόπος αναγνώρισης της θετικής ή αρνητικής συγκινησιακής κατάστασης των άλλων είναι ακριβώς η γλώσσα του σώματος! Οι ερευνητές έκαναν ενδιαφέροντα πειράματα, όπου "ανακάτεψαν" θετικές εκφράσεις προσώπου και "αρνητικές" θέσεις των σωμάτων και αντίστροφα και διαπίστωσαν με έκπληξη ότι οι θέσεις των σωμάτων ήταν που έδιναν στους συμμετέχοντας το πείραμα ακριβέστερες πληροφορίες για το αν υπήρχε θετική ή αρνητική συγκινησιακή φόρτιση!

Την επόμενη φορά, λοιπόν, που θα βρεθείτε στην ανάγκη να εκτιμήσετε πως ακριβώς νοιώθει ο συνομιλητής σας να αγνοήσετε το χαμόγελο και να προσέξετε τις κινήσεις χεριών και ποδιών και ιδιάιτερα τη στάση που παίρνει.

Βόλος: Το όνομα

Ποια είναι άραγε η προέλευση του ονόματος της πόλης του Βόλου; Αρκετά έχουν ήδη γραφεί και δεν προτίθεμαι να κάνω λεπτομερή ανάλυση.

Απλά αναφέρω κάτι που διάβασα πρόσφατα και που νομίζω ότι έχει κάποια βάση. 

Επειδή για την ονομασία "Γόλος" φαίνεται ότι υπάρχει ανάφορά από τον 14ο αιώνα, πρέπει κανείς μάλλον να αγνοήσει όλες εκείνες τις εκδοχές για "βώλους" και άλλα συναφή. 

Οι δύο επικρατέστερες εκδοχές για την παλαιότερη, λοιπόν, ονομασία, δηλαδή την "Γόλος" είναι:

α) Το σλαβικό golo, που θα πει γυμνός, άδενδρος. Αυτό βέβαια δεν χαρακτηρίζει την ευρύτερη περιοχή, αλλά όντως η κυρίως πόλη και ο λόφος του Σαρακηνού πάνω της είναι σχετικά "γυμνές" από βλάστηση και θα μπορούσε να δώσουν αυτό το όνομα, ίσως και σε αντιδιαστολή με την πέριξ περιοχή, που έχει αρκετά πυκνή βλάστηση. Αυτή την εκδοχή προτείνει ο Χατζιδάκις.

β) Η τουρκική λέξη "Yolkaz", μπορεί να προέρχεται από την λέξη "Ιωλκός" και θα μπορούσε να μετατραπεί σε "Γόλος". Αυτή είναι η εκδοχή του Μπαμπινιώτη.

Εναντίον της δεύτερης αυτής εκδοχής είναι ότι η λέξη Yolkaz δεν αναφέρεται συχνά, αλλά και το ότι η αναφορά της λέξης "Γόλος" πιθανότατα προηγείται της τουρκικής κατάκτησης της περιοχής.

Αναρωτιέμαι όμως: αν υπήρχε, που υπήρχε, η αρχαία ονομασία Ιωλκός, γιατί χρειαζόμαστε την ενδιάμεση τουρκική λέξη; Δεν μπορεί με τη χρήση και την πάροδο του χρόνου το Ιωλκός να μετατράπηκε σε "Γιολκός" και τελικά σε  "Γόλος"; 

Μετά βέβαια έχουμε και το επόμενο στάδιο τη μετατροπή του "Γόλος" σε "Βόλος", πιθανώς ως πιο εύηχο.

Γνωρίζω ότι υπάρχουν και άλλες εκδοχές για την ονομασία της πόλης που ζούμε, αλλά όπως είπα δεν σκοπεύω να κάνω πλήρη ανάλυση. Καταθέτω αυτά τα λίγα για προβληματισμό.

Ο Λευκός Τίγρης (The White Tiger)

Ένα ωραίο μυθιστόρημα, από τον πρωτοεμφανιζόμενο Ινδό συγγραφέα Aravind Adiga, που κέρδισε το 2008 το σημαντικό βραβείο Man Booker.

Είναι γραμμένο με πολύ χιούμορ και με τη μορφή μιας επιστολής προς τον Κινέζο πρωθυπουργό, που πρόκειται να επισκεφτεί την Ινδία. Συγγραφέας της επιστολής είναι ένας αυτοδημιούργητος επιχειρηματίας, που ξεκίνησε από μια πάμπτωχη περιοχή, το Σκοτάδι, όπως την αναφέρει χαρακτηριστικά. Στην αρχή έγινε οδηγός σε μια πλούσια οικογένεια γαιοκτημόνων στο Δελχί και στη συνέχεια μετά από μια σειρά γεγονότων, όπου πήρε την τύχη στα χέρια του μιμούμενος τις μεθόδους των "αφεντικών", έγινε ο ίδιος ένας επιτυχημένος επιχειρηματίας στο Bangalore.

Δε είναι όμως η ιστορία αυτή καθ' εαυτή το ισχυρό ατού του βιβλίου. Τα θέματα που υφίστανται τη διορατική κριτική και τον κοφτερό σαρκασμό του συγγραφέα, αφορούν πολλές πτυχές της ινδικής κονωνίας, τη θρησκεία, τις κάστες, την απέραντη φτώχεια της συντριπτικής πλειοψηφίας, που συνυπάρχει με προκλητικό πλούτο των ελάχιστων, το εκλογικό σύστημα, που είναι βουτηγμένο στη διαφθορά και την εκμετάλλευση, το θεσμό του γάμου και τις οικογενειακές σχέσεις, αλλά και την ιδιότυπη σχέση αφοσίωσης που νοιώθει ο υπηρέτης για το αφεντικό του, ενώ εκείνο τον εκμεταλλεύεται ασύστολα και όχι μόνο του φέρεται με την εσχάτη περιφρόνηση, αλλά θεωρεί και απόλυτα φυσικό να του φορτώνει και τα δικά του εγκλήματα.

Ένα πραγματικά απολαυστικό βιβλίο. Που παίρνει τον τίτλο από ένα λευκό τίγρη, που είδε κάποτε ο αφηγητής σε ένα τσίρκο, και που θεώρησε ότι παρά τον περιορισμό της ελευθερίας του δεν είχε χάσει κάτι από το μεγαλείο του, ενώ αντίθετα περιγράφει όλους τους φτωχούς συμπατριώτες του, όπως και τον εαυτό του, ως τρόφιμους ενός "κοτετσιού". Τότε είναι που βάζει στόχο να βγει από αυτό το κοτέτσι και στο τέλος το καταφέρνει ή έτσι τουλάχιστο νομίζει.