Να τι θα συμβεί όταν λιγοστέψουν τα δέντρα

Οι βρεττανικές περιπέτειες του Jonathan Franzen

Ο Jonathan Franzen, του οποίου το πολυδιαφημισμένο βιβλίο Freedom μόλις κυκλοφόρησε είχε κάποιες όχι ευχάριστες περιπέτειες κατά την παραμονή του στο Λονδίνο, όπου πήγε για να παρουσιάσει το βιβλίο.
Πρώτα, διαπίστωσε με έκπληξη, ότι η αγγλική έκδοση των 70.000 αντιτύπων δεν βασίστηκε στην τελευταία παραλλαγή, που είχε παραδώσει στον εκδοτικό οίκο, αλλά σε μια παλαιότερη. Ο εκδοτικός οίκος τυπώνει τώρα εντατικά τα νέα, σωστά αντίτυπα, αλλά περιέργως τα προηγούμενα δεν έχουν αποσυρθεί από τα ράφια των βιβλιοπωλείων!
Και σαν να μην έφτανε αυτό, κατά τη διάρκεια της επίσημης τελετής για την παρουσίαση του βιβλίου, τον πλησίασαν δύο νεαροί και του έκλεψαν τα γυαλιά του, που καθώς φαίνεται ήταν ειδικά σχεδιασμένα και πανάκριβα. Λέγεται, μάλιστα, ότι άφησαν και σημείωμα, στο οποίο ζητούσαν λύτρα 100.000 λίρες, για να επιστρέψουν! Τελικά ο ίδιος προτίμησε να ζητήσει να του στείλουν το εφεδρικό του ζευγάρι από τις ΗΠΑ! *
Σημεία των καιρών;

* Υπάρχει και μια άλλη εκδοχή, σύμφωνα με την οποία βρέθηκαν οι κλέφτες και τα γυαλιά επιστράφηκαν. Μάλιστα ο ίδιος δεν θέλησε να κάνει μήνυση!

Νανοτεχνολογία: το μέλλον της χημειοθεραπείας

Επιστήμονες από το Νοσοκομείο Brigham and Women’s της Βοστώνης και το MIT κατάφεραν να χρησιμοποιήσουν ένα νανοσωματίδιο το οποίο μπορεί να μεταφέρει εκλεκτικά σε προστατικά καρκινικά κύτταρα το συνδυασμό των φαρμάκων cisplatin και docetaxel.
Η εργασία που δημοσιεύτηκε στο Proceedings of the National Academy of Sciences είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της χρήσης νανοτεχνολογίας στη χημειοθεραπεία του καρκίνου. Η εφαρμογή αυτή έχει πολύ προφανή πλεονεκτήματα, καθώς χρησιμοποιούνται μικρές δόσεις φαρμάκων που δρουν μόνο στα καρκινικά κύτταρα, με αποτέλεσμα μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα με τις ελάχιστες δυνατές παρενέργειες.
Όταν πριν δέκα χρόνια άρχισε η επανάσταση της νανοτεχνολογίας, ένας από τους τομείς που η νέα αυτή τεχνολογία έδινε υποσχέσεις ήταν ακριβώς η δυνατότητα χορήγησης φαρμάκων απ' ευθείας στους πάσχοντες ιστούς. Φαίνεται ότι οι υποσχέσεις, που οδήγησαν σε μια κολοσσιαία χρηματοδότηση στις ΗΠΑ, το περίφημο Νational Νanotechnology Ιnitiative, που άρχισε το 1999, άρχισαν να υλοποιούνται. Δεν έχουν βέβαια λυθεί όλα τα προβλήματα - η παρούσα εργασία ξεπέρασε ένα μεγάλο πρόβλημα, που ήταν η ταυτόχρονη χορήγηση φαρμάκων με διαφορετικές χημικές ιδιότητες- και ένα από τα μεγαλύτερα είναι το θέμα της ασφάλειας, αφού η είσοδος νανοσωματιδίων στο κύτταρο έχει επιπτώσεις, που δεν έχουν ακόμη πλήρως διευκρινισθεί.

Οπτική ανοσοποίηση

Παρατηρήθηκε σε υγιείς εθελοντές ότι απλά βλέποντας διαφάνειες εμφανώς ασθενών ατόμων παρουσίασαν σημαντική αύξηση των επιπέδων ιντελευκίνης 6, κυτταροκίνης που παράγεται σε στρεσσογόνες καταστάσεις και που μπορεί να οδηγήσει σε διέγερση του ανοσολογικού συστήματος. Η έκθεση σε διαφάνειες, όπου τους σημάδευαν με όπλα, δεν παρουσίασε αντίστοιχα αυξημένη παραγωγή ιντερλευκίνης 6.
Η ¨εξελικτική" ερμηνεία είναι ότι σε περιόδους μεγάλων επιδημιών, όπου υπήρχε συχνή οπτική έκθεση σε ασθενείς, η ενεργοποίηση του ανοσολογικού συστήματος μπορεί να είχε σαφώς ευεργετικό χαρακτήρα με πλεονέκτημα επιβίωσης.
Και ο μηχανισμός; Η περιβόητη σχέση εγκεφάλου και ανοσολογικού συστήματος.

Η έρευνα και οι νέοι άνθρωποι

Οι νέοι σήμερα δεν ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για την έρευνα. Μήπως ένα βίντεο θα βοηθούσε;

Απρόσμενα ευρήματα απεικονιστικών εξετάσεων σε εθελοντές

Εντυπωσιακό! Σχεδόν 40% των εθελοντών, δηλαδή ανθρώπων που δεν είχαν κανένα ενόχλημα και υποβλήθηκαν σε ακτινολογικές εξετάσεις στα πλαίσια μελετών, βρέθηκε να έχουν κάποια ανωμαλία και 6% από αυτούς χρειάστηκε στη συνέχεια να υποβληθούν σε περαιτέρω ιατρικό έλεγχο!
Ειδικότερα, 60% των αξονικών τομογραφιών κοιλιάς και πυέλου έδειξαν κάποια "ανωμαλία", τις περισσότερες φορές όχι σημαντική ή ανησυχητική, αλλά 9% των περιπτώσεων χρειάστηκε να μελετηθούν περισσότερο. Στις μαγνητικές τομογραφίες εγκεφάλου βρέθηκαν ανωμαλίες στο 40% των περιπτώσεων και σε 2% ο έλεγχος προχώρησε.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στις ιατρικές ενέργειες που χρειάστηκαν μετά την τυχαία ανακάλυψη ανωμαλιών περιλαμβάνονται και χειρουργικές επεμβάσεις.
Μετά από αυτά πρέπει να αναρωτηθεί κανείς: να προσφέρεται για εθελοντική διερεύνηση ή θα μπει σε μπελάδες; Ή μήπως έτσι μπορεί να προλάβει κάτι; Εξαρτάται πως θα το δει κανείς.

Μια ιστορική συζήτηση

Πρόκειται για μια ραδιοφωνική συζήτηση που έγινε το 1938 μεταξύ του Orson Welles και του περίφημου Άγγλου συγγραφέα H.G. Wells, συγγραφέα μεταξύ άλλων του The War of The Worlds. Θυμίζω ότι ο Orson Welles είχε χρησιμοποιήσει την ιδέα του βιβλίου σε μια πολύ γνωστή εκπομπή από το ραδιόφωνο, όπου παρουσίασε μια εισβολή από τον Άρη με τόσο πειστικό τρόπο, ώστε προκάλεσε πανικό στις ΗΠΑ. Συζητούν πολύ ενδιαφέροντα θέματα λίγο πριν ξεσπάσει ο 2ος Παγκόσμιος πόλεμος.

Εχθρικό για την επιστήμη κλίμα στις ΗΠΑ

Όπως επισημαίνει στο κύριο άρθρο του το περιοδικό Nature, έχει δημιουργηθεί τον τελευταίο καιρό ένα κλίμα εξαιρετικά εχθρικό για την επιστήμη στις ΗΠΑ. Πρωτεργάτες σε αυτή την κίνηση είναι ακροδεξιοί πολιτικοί και σχολιαστές μέσων μαζικής ενημέρωσης με σημαντική επιρροή. Σε ισχυρότατο αντιεπιστημονικό πόλο τείνει να εξελιχτεί μάλιστα το νέο ακροδεξιό κίνημα, το λεγόμενο Κόμμα του Τσαγιού (Tea Party), που εξέχοντα στελέχη του είναι ο σχολιαστής Glenn Beck και η πρώην υποψηφία Αντιπρόεδρος Sara Palin.
Αυτή η τάση, σε συνδυασμό με μια πρόσφατη δικαστική απόφαση, που απαγορεύει πλήρως τη δημόσια χρηματοδότηση ερευνών για αρχέγονα κύτταρα (stem cells) στις ΗΠΑ, έχει εύλογα δημιουργήσει ένα έντονο κύμα ανησυχίας σε όλο τον επιστημονικό κόσμο- και όχι μόνο στις ΗΠΑ.

Επιστημονική απάτη. Υπάρχει θεραπεία;

Ένα σημαντικό πρόβλημα που υπάρχει στην επιστημονική κοινότητα είναι η απάτη κατά τη δημοσίευση ερευνητικών αποτελεσμάτων. Υπάρχουν συνέχεια αναφορές τέτοιων περιπτώσεων στα περιοδικά αλλά και στις ειδήσεις. Το φαινόμενο δεν έχει εξαιρέσεις και αφορά τόσο μεταπτυχιακούς φοιτητές, όσο και καταξιωμένους επιστήμονες. Άλλωστε συχνά απαιτείται συνεργασία περισσότερων ερευνητών για μια "επιτυχημένη" απάτη.
Μια πρόσφατη πρόταση για την αντιμετώπιση του προβλήματος, τουλάχιστον στις ΗΠΑ, είναι η σύνδεση της εν γένει συμπεριφοράς των ερευνητικών ιδρυμάτων στον τομέα της πρόληψης και αντιμετώπισης της επιστημονικής απάτης με τη δυνατότητα έξτρα χρηματοδότησης. Πιστεύουν, δηλαδή, ότι μόνο με την εφαρμογή οικονομικών κινήτρων θα κάνουν τα ιδρύματα σοβαρή προσπάθεια προς την κατεύθυνση αυτή. Βασικό στοιχείο του προγράμματος πρέπει να είναι η καθιέρωση μαθημάτων για την υπεύθυνη ενασχόληση με την έρευνα, που θα απευθύνονται προς όλο το ερευνητικό προσωπικό,νέο και παλαιό.
Μένει να δούμε αν η πρόταση θα γίνει δεκτή και -κυρίως- αν θα έχει αποτελέσματα.

Αν θέλετε, τώρα, τη γνώμη μου για τα καθ΄ημάς δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το φαινόμενοι της επιστημονικής απάτης ανθεί και εδώ, μόνο που οι μηχανισμοί αναζήτησης και τιμωρίας είναι κυριολεκτικά ανύπαρκτοι.

Αναγεννητική θεραπεία νωτιαίου μυελού. Μια πρόοδος.

Μια επιστημονική πρόοδος που αξίζει να επισημανθεί: ερευνητές από διάφορα κέντρα των ΗΠΑ επέτυχαν σημαντική αύξηση της αναγεννητικής ικανότητας νευρώνων του νωτιαίου μυελού μετά τραυματική βλάβη σε ποντίκια. Το πέτυχαν με την καταστολή της δράσης μιας πρωτεϊνης, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα να ενεργοποιηθεί ο αναγεννητικός μηχανισμός σε κύτταρα, που φυσιολογικά τον είχαν απωλέσει λόγω διαφοροποίησης. Η μελέτη αυτή χαιρετίστηκε από πάρα πολλούς, επειδή φαίνεται ότι αποτελεί ένα πολύ σημαντικό βήμα στην προσπάθεια να θεραπευθούν τέτοιου είδους βλάβες του νωτιαίου μυελού, που ιδιαίτερα μετά από τραυματισμούς αποτελούν αίτιο αναπηρίας σε πολλούς νέους σε πλειοψηφία ανθρώπους. Η μελέτη είναι σε ποντίκια και είναι πράγματι πρόωρο να μιλά κανείς για θεραπεία, αλλά δεν παύει να γεννά αισιοδοξία!

Έμποροι της Αμφιβολίας!

Τα τελευταία χρόνια παίζεται ένα πολύ επικίνδυνο παιχνίδι ενάντια στο μέλλον του πλανήτη μας. Μια ομάδα επιστημόνων με διασυνδέσεις με μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, ιδίως με εταιρείες πετρελαιοειδών, έχουν βάλει ένα πολύ συγκεκριμένο στόχο: προσπαθούν με κάθε τρόπο να διασπείρουν την αβεβαιότητα γύρω από τα πολύ σοβαρά και αδιάψευστα στοιχεία που υπάρχουν για την επικίνδυνη υπερθέρμανση του πλανήτη. Και αυτό το κάνουν με διάφορους τρόπους: διαστρεβλώνοντας τα επιστημονικά ευρήματα, προκαλώντας αμφιβολίες για την ηθική ακεραιότητα των επιστημόνων που πρωτοστατούν στη μάχη για τη σωτηρία της Γης, εκμεταλλευόμενοι ακόμη και μερικά λάθη, που αναπόφευκτα γίνονται από την επιστημονική κοινότητα. Τελευταίο τους όπλο ήταν η περίφημη "διαρροή" ηλεκτρονικών μηνυμάτων ανάμεσα από κλιματολόγους και άλλους επιστήμονες, όπου υποτίθεται αποδεικνύονταν ότι γίνεται χαλκίδευση στοιχείων. Μπορεί αυτά βέβαια να διαψεύστηκαν από επιτροπές που αναζήτησαν την αλήθεια, αλλά οι βρώμικες διαδόσεις είναι γνωστό ότι δεν φεύγουν εύκολα!
Η ίδια τακτική ακολουθήθηκε από επιστήμονες, που είχαν διασυνδέσεις με τις καπνοβιομηχανίες πριν 40 χρόνια, τακτική που καθυστέρησε σημαντικά τη λήψη μέτρων για τον περιορισμό του καπνίσματος, με εγκληματικές συνέπειες.
Πρέπει όλοι οι πολίτες του κόσμου να γίνουν κοινωνοί του μεγάλου εγκλήματος που γίνεται σήμερα με την υπερβολική άθροιση CO2 στην ατμόσφαιρα και να μπουν μπροστά, ώστε να αναγκάσουν τις κυβερνήσεις να πάρουν σοβαρά μέτρα!

Ποιος θέλει να μάθει για τη ζωή της Virginia Woolf? (Τρία εξαιρετικά videos. Αναζητήστε τα άλλα δύο videos στο YouTube)

Χρόνος εργασίας γιατρών και ποιότητα περίθαλψης

Ένα πολύ σοβαρό θέμα, που έχει προκύψει τα τελευταία χρόνια είναι η ανάγκη καθορισμού του μέγιστου συνεχόμενου χρόνου εργασίας των γιατρών. Είναι γεγονός, ότι η υπερβολική κόπωση από την συνεχή εργασία και την έλλειψη ύπνου, μπορεί να οδηγήσουν σε ιατρικά σφάλματα. Είναι όμως επίσης γεγονός ότι το ιατρικό λειτούργημα δεν μπορεί να ασκηθεί όπως περίπου η αλλαγή βάρδιας στο ταμείο του σουπερμάρκετ. Ο ιατρικός όρκος επιβάλλει στο γιατρό να κάνει το καλύτερο δυνατό για τον ασθενή που έχει αναλάβει και επομένως δεν νοείται να αφήσει τη θέση του σε κάποιον άλλο συνάδελφο αν δεν έχει προηγουμένως εξασφαλίσει τη συνέχιση της ορθής νοσηλείας για όλους τους ασθενείς που είχε υπό την επίβλεψή του. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να γίνει πλήρης και ουσιαστική ενημέρωση για όλα τα προβλήματα όλων των ασθενών, και αυτό για να γίνει σωστά ΠΑΙΡΝΕΙ ΧΡΟΝΟ! Χρόνο που αν θέλουμε να είμαστε αντικειμενικοί σημαίνει πρακτικά παραμονή και για το επόμενο ωράριο! Η εμπειρία μου από ένα μεγάλο ελληνικό δημόσιο νοσοκομείο είναι ότι η εφαρμογή του μέτρου έχει δημιουργήσει προβλήματα στη νοσηλεία των ασθενών. Ο γιατρός που παραδίδει μετά την υπηρεσία του αναχωρεί για να ξεκουραστεί. Οι υπηρετούντες όμως γιατροί στα ελληνικά δημόσια νοσοκομεία είναι στα περισσότερα τμήματα, ιδιαίτερα της επαρχίας, πολύ λιγότεροι από ότι πρέπει. Ποιός λοιπόν αντικαθιστά το γιατρό που φεύγει; Στην ουσία υποχρεώνονται οι υπόλοιποι ήδη ανεπαρκείς σε αριθμό συνάδελφοί του να κάνουν και τη δουλειά του αποχωρήσαντος. Και αν τυχόν υπάρχει εκείνη τη μέρα εκπαιδευτικό μάθημα ο γιατρός που έφυγε να ξεκουραστεί δεν θα το παρακολουθήσει, έστω και αν μπορεί κάποιος την επομένη να σχολιάσει ότι τον είδε την ίδια ώρα στην τράπεζα ή στη λαϊκή.
Αυτή είναι η αδιάψευστη ελληνική πραγματικότητα. Οι άλλες χώρες αντιμετώπισαν το γεγονός του ρεπό των γιατρών μετά την εφημερία με προσλήψεις. Εδώ όχι μόνο δεν έγιναν προσλήψεις, αλλά ακριβώς η αδιαφορία και αδυναμία της πολιτείας οδήγησε σε μακροχρόνιες επισχέσεις εργασίας των γιατρών (αυτό το καταπληκτικό σύστημα κατά το οποίο κοιμάσαι στο σπίτι σου και πληρώνεσαι κανονικά-ελληνικότατο με πατέντα όπως η φέτα!).
Η κατάσταση στα δημόσια νοσοκομεία είναι τραγική και ΜΗ ΑΝΑΣΤΡΕΨΙΜΗ. Αν το καταλάβουμε γρήγορα και κάνουμε έναν έντιμο διάλογο με όλα τα χαρτιά στο τραπέζι, μπορεί κάτι να βελτιωθεί. Αλλιώτικα θα εξακολουθήσουν να ανακυκλώνονται τα σημερινά αδιέξοδα, που είναι σε βάρος ασθενών, γιατρών αλλά και του υπόλοιπου προσωπικού των πολύπαθων ελληνικών δημόσιων νοσοκομείων-ΚΥΡΙΩΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ. Αφού το πελατειακό σύστημα έχει επιτρέψει στην Αθήνα να διατηρεί καλύτερες αριθμητικές σχέσεις γιατρών-ασθενών.

"Αποφάσεις", "ελεύθερη βούληση" και κυβερνητικός εκπρόσωπος

Να λοιπόν, που καινούργιες μελέτες δείχνουν ότι ο προσδιορισμός στόχων, η εκτίμηση του αναμενόμενου κέρδους και η προετοιμασία για την επιτυχία των στόχων αυτών, μπορεί να γίνουν σε μεγάλο ποσοστό χωρίς να το συνειδητοποιούμε! Οι επιστήμονες που ασχολούνται με το θέμα πιστεύουν ότι οι λειτουργίες του εγκεφάλου που θεωρούμε "υποσυνείδητες" χρησιμοποιούν ίδιους ουσιαστικά μηχανισμούς με τις συνειδητές λειτουργίες, κάνουν εκτίμηση δυνατοτήτων και πιθανού οφέλους, αλλά και δίνουν οδηγίες "πράξης".
Αυτές οι εκτιμήσεις έχουν εξαιρετικά μεγάλη σημασία, όχι μόνο για την κατανόηση της λειτουργίας του εγκεφάλου, του τι είναι συνείδηση κλπ, αλλά έχουν και προεκτάσεις σε ότι αφορά την ύπαρξη ή όχι της περίφημης "ελεύθερης θέλησης" του ανθρώπου. Μπορούμε να πούμε, λοιπόν, και να κατανοήσουμε, πχ όσοι από μας έχουμε συνδέσει κάποιες συγκεκριμένες και καθοριστικές στιγμές της ζωής μας με μεγάλες αποφάσεις, ότι στην πραγματικότητα οι αποφάσεις είχαν ήδη παρθεί σε άλλο, μη συνειδητό επίπεδο και η ελεύθερη θέλησή μας είναι κάτι σαν τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, που τις ανακοινώνει. Βέβαια οι σχετικές έρευνες πάνε πιο πέρα και αναζητούν το πως γίνονται όλα αυτά. Και εδώ μπαίνει τώρα το θέμα των εξωτερικών επιδράσεων, που με τρόπο "διακριτικό" και "μη συνειδητό" επηρεάζουν αυτές τις "αποφάσεις".

Εργασιακό status, stress και υγεία

Μιά πολύ μεγάλη και μακροχρόνια μελέτη σε βρεττανούς δημόσιους υπαλλήλους έδειξε κάτι αναμενόμενο ίσως, ότι το stress κατά την εργασία είναι επιζήμιο για την υγεία. Περισσότερο, όμως, σημαντικό για τις επιπτώσεις στην υγεία ήταν το status, δηλαδή η ιεραρχία των εργαζομένων. Οι υψηλότερα ιστάμενοι, αν και περιγράφουν τη δουλειά τους ως πολύ "στρεσσογόνο" είναι γενικά υγιέστεροι και ζουν πρισσότερο!
Το συμπέρασμα που βγαίνει είναι ότι περισσότερο ρόλο από το stress στην εργασία παίζει η δυνατότητα που έχουμε να αντιδρούμε σε αυτό και-κυρίως- να ελέγχουμε εμείς αυτές τις αντιδράσεις!

Η σημασία της προσχολικής εκπαίδευσης

Μια πρόσφατη μελέτη στις ΗΠΑ έδειξε ότι η προσχολική εκπαίδευση αν και οδηγεί σε προσωρινή μόνο αύξηση του δείκτη IQ (άλλη μια απόδειξη ότι αυτός ο δείκτης είναι κυρίως γενετικά καθορισμένος), αντίθετα έχει πολύ ευνοϊκά μακροχρόνια αποτελέσματα σε ότι αφορά άλλες ιδιότητες, όπως ο αυτο-έλεγχος, η επιμονή και η συνέπεια.

Ιογενής αιτιολογία στο σύνδρομο χρόνιας κόπωσης;

Μεγάλη διαμάχη έχει ξεσπάσει στους επιστημονικούς κύκλους σχετικά με την συσχέτιση του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης (για μερικούς σύνδρομο-φάντασμα, δηλαδή ανύπαρκτο) και τον ιό XMRV, ο οποίος έχει σημειωτέον συσχετιστεί και με τον καρκίνο του προστάτη. Μετά την πρώτη ανακοίνωση που ανέφερε συσχέτιση ακολούθησαν τρεις αρνητικές δημοσιεύσεις, ενώ πολύ πρόσφατα έχουν τελειώσει δύο μελέτες στις ΗΠΑ, από δύο εθνικά εργαστήρια, το NIH και το CDC, με διαφορετικά, αντίθετα αποτελέσματα. Αντιλαμβάνεται κανείς τις επιπτώσεις. Οι πάσχοντες επιθυμούν βέβαια να βρεθεί αιτία, μερικοί προτείνουν ότι πρέπει να αρχίσουν θεραπεία με αντι-ιικά φάρμακα (υπάρχουν ήδη μελέτες αποτελεσματικότητας!), ενώ άλλοι θεωρούν την όλη ιστορία όχι σοβαρή. Σε αυτά πρέπει να προστεθεί και μια πρόσφατη εξέλιξη, δηλαδή τις επιφυλάξεις που έχουν διατυπωθεί για το αν πρέπει οι πάσχοντες από σύνδρομο χρόνιας κόπωσης να δίνουν εθελοντικά αίμα, μέχρι να επιβεβαιωθεί ή όχι η σχέση με τον ιό XMRV. Κάτι ακόμη για να απασχολεί τη διεθνή ιατρική κοινότητα και όχι μόνο.

Ο Zizek και μια νέα άποψη για την οικολογία!

Γρηγορείτε και προσεύχεστε!

Μια πρόσφατη δημοσκόπηση στις ΗΠΑ έδειξε ότι 41% των Αμερικανών πιστεύουν ότι ο Ιησούς Χριστός οπωσδήποτε (23%) ή πιθανότατα (18%) θα επιστρέψει στη Γη μέχρι το 2050.

Επαγώγιμα αρχέγονα κύτταρα: διατηρούν την μνήμη της προέλευσής τους

Δυό πολύ σημαντικές μελέτες έδειξαν ότι τα επαγώγιμα αρχέγονα κύτταρα (induced progenitor cells, iPS) διατηρούν τη μνήμη των κυττάρων από τα οποία προήλθαν, δηλαδή αυτά που χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία τους. Αυτό σημαίνει α) ότι τα επαγώγιμα αρχέγονα κύτταρα δεν είναι ίδια με τα εμβρυονικά αρχέγονα κύτταρα, τα οποία πρέπει να συνεχίσουν να θεωρούνται κύτταρα αναφοράς και β) ότι σε κάποιες ιδιαίτερες ερευνητικές κατευθύνσεις, πχ στη μελέτη της παθογένειας νοσημάτων, αυτή η ιδιότητα μπορεί να είναι ευεργετική.