Ίσως ότι καλύτερο έχω διαβάσει τα τελευταία τρία χρόνια είναι αυτή η “τριλογία” του Ισπανού συγγραφέα Javier Marias.
Στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα μακροσκελές μυθιστόρημα και όχι για τριλογία, μια ιστορία με πρωταγωνιστή έναν Ισπανό που ζει στο Λονδίνο, όπου κάνει μια περίεργη δουλειά, αναλύοντας ανθρώπινους χαρακτήρες για λογαριασμό κάποιων απροσδιόριστων “τρίτων”.
Ο τίτλος του έργου έχει την προέλευσή της σε έργο του Shakespeare και η δική μου ερμηνεία, που μπορεί να είναι λαθεμένη, είναι ότι έχει να κάνει με την επιθυμία μας, που συνήθως είναι αποτυχημένη, να προβλέψουμε το “πρόσωπο” των άλλων και ιδιαίτερα αυτών που αγαπάμε, στο μέλλον…
Το έργο είναι εμπλουτισμένο με σκηνές και πληροφορίες από τον ισπανικό εμφύλιο, αλλά και από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο και ιδιαίτερα από τη σκοπιά των μεθόδων κατασκοπείας. Όλα αυτά βέβαια δοσμένα μέσα στην αφήγηση της καθημερινότητας, κυρίως μέσα από αναμνήσεις κατά τη διάρκεια συζητήσεων.
Ένα από τα πιο σημαντικά μοτίβα κατά τη γνώμη μου σε όλο το έργο είναι το θέμα της προδοσίας, τόσο σε προσωπικό, ερωτικό ή όχι, όσο και σε “εθνικό” επίπεδο. Τα πραγματικά γεγονότα στη ζωή του πρωταγωνιστή είναι λίγα στην ουσία, αλλά αναπτύσσονται με έναν πολύ ιδιαίτερο και χαρακτηριστικό του συγγραφέα τρόπο, που θυμίζει Proust και Joyce, ιδιαίτερα τον πρώτο, καθώς δεν αφήνει καμιά σκέψη χωρίς να την ξετυλίξει πλήρως και στη συνέχεια να την τυλίξει ξανά και να την αναποδογυρίσει και να την κρεμάσει ψηλά μετά για να δει πως φαίνεται και απο εκείνη τη σκοπιά.
Ο έρωτας, η βία, η εξουσία και η δύναμη, αλλά όπως είπα ήδη η προδοσία και άρα και η δυνατότητα του να είναι κανείς πιστός στις αρχές του είναι σπαρμένα με αριστοτεχνικό τρόπο μέσα στο βιβλίο και αφήνουν τον υπομονετικό αναγνώστη να τα αναζητήσει και να τα βρει με την ησυχία του.
Μέσα από τις σελίδες του, που είναι πολλές, αφού πρόκειται για τρία έργα που χωρίς να αλλάζουν το βασικό τους θέμα έχουν τις δικές τους ενότητες και παραλλαγές, ακριβώς όπως ένα μουσικό έργο, ο συγγραφέας κρατά με επιτυχία και δεν αφήνει να ξεχαστεί το βασικό του μοτίβο, η ευθραυστότητα και ευμεταβλητότητα των ανθρώπινων σχέσεων, το απροσδιόριστο αυριανό τους πρόσωπο…
Δεν είναι καθόλου εύκολη ανάγνωση και σίγουρα έχει μεγάλα διαστήματα “αδράνειας”, που δεν θα ενθουσιάσουν τους αναγνώστες που απαιτούν καταιγιστική δράση. Είναι όμως νομίζω ένα πρωτότυπο έργο, ένα έργο ενός συγγραφέα με το δικό του στίγμα, που προσφέρει άφθονη τροφή για σκέψη και προβληματισμό και που όπως είπα είναι διάσπαρτο με πολλά, μικρά διαμαντάκια…
Οι τίτλοι των τριών μερών του έργου είναι:
- Your Face Tomorrow. Fever and Spear.
- Your Face Tomorrow. Dance and Dream.
- Your Face Tomorrow. Poison, Shadow and Farewell.
Στα ελληνικά γνωρίζω ότι έχει κυκλοφορήσει το πρώτο μέχρι στιγμής με τον τίτλο: Το πρόσωπό σου αύριο. Πυρετός και Λόγχη.
