Τι είναι αλήθεια ο ρεαλισμός; Κια γιατί θεωρείται αρετή να τον έχει ενας πολιτικός, αλλά και ο κάθε απλός άνθρωπος;
Ο επικρατέστερος ορισμός είναι θαρρώ η ικανότητα της βέλτιστης αντίδρασης στην υφιστάμενη πραγματικότητα, δηλαδή με άλλα λόγια να προσαρμόζεις τις ενέργειές σου έτσι ώστε να έχουν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα στις συνθήκες που ισχύουν τη δεδομένη στιγμή.
Δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι είναι μια ικανότητα που δεν την έχουν όλοι, αφού τα παραδείγματα ανθρώπων που προτείνουν εξωπραγματικές λύσεις στα προβλήματα που απασχολούν την κοινωνία είναι άπειρα.
Είναι όμως πραγματικό πλεονέκτημα; Ας πάρουμε το παράδειγμα της Ελλάδας σήμερα. Είναι πιθανό ότι η σημερινή κυβέρνηση ακολουθεί μια ρεαλιστική πολιτική στη συγκεκριμένη συγκυρία, αφού με βάση την υφιστάμενη πραγματικότητα είναι ο μόνος τρόπος να βρει τα απαιτούμενα κεφάλαια για να συνεχίσει να λειτουργεί στοιχειωδώς η χώρα. Ρεαλισμός, όμως, σύμφωνα με τον παραπάνω ορισμό, είναι επιπλέον και η ικανότητα να είσαι σε θέση να κατανοείς τις πραγματικές δυνατότητες που έχεις ως χώρα, ώστε να εκπληρώσεις αυτά που υπόσχεσαι. Στο σημείο αυτό, όμως, δεν είμαι καθόλου βέβαιος ότι οι κυβερνώντες έδειξαν ρεαλισμό. Και ο πρώτος ρεαλισμός χωρίς τον δεύτερο είναι μάλλον άχρηστος.
Αλλά δεν είναι αυτό το κύριο σημείο του παρόντος σημειώματος. Επανέρχομαι στο ερώτημα. Είναι τελικά χρήσιμος ο ρεαλισμός; Μήπως στην ουσία προϋποθέτει κάποια "μοιρολατρεία", κάποιο είδος ενδοτισμού; Δηλαδή, με άλλα λόγια μήπως η παραδοχή ότι "κάνουμε ότι είναι δυνατό μέσα στις παρούσες συνθήκες" εμπεριέχει ακριβώς το μέγιστο λάθος; Μήπως αφήνει απ' έξω τη λύση εκείνη, που μπορεί να στοχεύσει εκεί που πρέπει; Δηλαδή στην ανατροπή των συνθηκών που επικρατούν σήμερα;
Αυτό βέβαια σημαίνει είτε ότι η παραπάνω έννοια του ρεαλισμού δεν είναι σωστή, είτε ότι ο ρεαλισμός δεν είναι στην ουσία ένα σημαντικό πλεονέκτημα. Απλά υπονοεί την πολιτική εκείνη, που εξυπηρετεί το υφιστάμενο σύστημα, και μάλιστα το κάνει με τον πιο αποτελεσματικό -για το σύστημα- τρόπο.
Θα ήθελα τις σκέψεις σας πάνω στον παραπάνω προβληματισμό
