Το τελευταίο βιβλίο του Thomas Pynchon, που θεωρείται ίσως ο μεγαλύτερος εν ζωή συγγραφέας των Η.Π.Α. κυκλοφόρησε τον Σεπτέμβριο του 2013.
Ένα έργο που σίγουρα θα ενθουσιάσει τους φανατικούς του αναγνώστες, αλλά είμαι βέβαιος ότι θα προβληματίσει όλους εκείνους που θα προσπαθήσουν να τον διαβάσουν για πρώτη φορά.
Ο συγγραφέας του Gravity's Rainbow και του Against the Day επανέρχεται με ένα βιβλίο στο οποίο επιδιώκει να συνδυάσει όλα όσα χαρακτηρίζουν την αμερικάνικη ή για να είμαι πιο σωστός τη νεοϋορκέζικη “κουλτούρα” μέσα από μια ντεντεκτιβίστικη ιστορία με πρωταγωνίστρια μια γυναίκα και με ένα σημαντικό αριθμό δευτεραγωνιστών, που κάποιος πρέπει να προσπαθήσει αρκετά για να κρατήσει λογαριασμό για το ρόλο τους στην ιστορία. Όλα αυτά με φόντο την τρομοκρατική επίθεση της 11ης του Σεπτέμβρη του 2001 και με μια ισχυρή δόση θεωριών συνωμοσίας και του ρόλου της επίσημης και ανεπίσημης ηγεσίας των Η.Π.Α. στο γεγονός.
Πράκτορες, σκοτεινοί και αδίστακτοι επιχειρηματίες, κατάσκοποι, πειρατές του κυβερνοχώρου, ακτιβιστές και άλλοι πολλοί παρελαύνουν, ενώ οι αναφορές σε καλλιτέχνες, μουσικές επιτυχίες, κινηματογραφικά έργα και τηλεοπτικές σειρές είναι ατέλειωτες και προκαλούν δέος σε όποιον δεν είναι γνώστης των αμερικάνικων -και όχι μόνο- καλλιτεχνικών δρωμένων της τελευταίας πεντηκονταετίας.
Και βέβαια πρέπει να επισημανθεί, αφού παίζει καταλυτικό ρόλο στη δραματουργία του συγγραφέα, η καθοριστική παρουσία του διαδικτύου, όχι απλά αυτού που όλοι γνωρίζουμε, αλλά ενός βαθιά κρυμμένου και προστατευμένου κυβερνοχώρου, που είναι μόνο για τους “παρανοϊκούς” ειδήμονες και όπου η έννοια του χώρου και ιδιαίτερα του χρόνου είναι απόλυτα σχετικά και οι συνομιλίες ζώντων και πεθαμένων είναι όχι απλά επιθυμητή, αλλά επιβεβλημένη.
Είναι ένα βιβλίο που για να κατανοηθεί και επομένως για να αγαπηθεί πρέπει να διαβαστεί με τη βοήθεια της σύγχρονης τεχνολογίας, με συνεχή αναζήτηση των με κρυπτικό τρόπο ερριμένων εδώθε και εκείσε αναφορών.
Θα μου πείτε: είναι αυτό η απόλαυση του διαβάσματος, αυτό που επιζητεί κανείς όταν ανοίγει ένα μυθιστόρημα;
Η άποψή μου είναι ότι αυτή ακριβώς είναι η κληρονομιά που άφησε ο James Joyce και που από τότε έχει βρει αξιόλογους μιμητές, ένας από τους οποίους είναι και ο Pynchon (όπως και ο DeLillo κατ’ εξοχήν και λιγότερο ο Franzen). Είναι απλά ένα άλλο είδος αναγνωστικής απόλαυσης, που απαιτεί πολύ μεγαλύτερη συμμετοχή του αναγνώστη, που θα τη χαρακτήριζα ότι στοχεύει περισσότερο σε μια διανοητική και όχι τόσο αισθητική ικανοποίηση.
Και τι μας αφήνει στο τέλος η ανάγνωση του Bleeding Edge*; Που καταλήγει αυτή η τόσο πολυπλόκαμη ιστορία; Ας μην πω περισσότερα, για να μην αποθαρρύνω όσους θα επιθυμούσαν να μπουν στον κόσμο της Νέας Υόρκης του Pynchon.
Και ας ρυθμίσουν ανάλογα το μέγεθος του καλαθιού τους σύμφωνα με τις εξαιρετικά άλλωστε υπερτιμημένες απαιτήσεις της νεοϋορκέζικης αγοράς.
* Η έκφραση “Bleeding Edge” χαρακτηρίζει, όπως εγώ τουλάχιστο το εξέλαβα, την τεχνολογία αιχμής, που εξελίσσεται με πολύ γοργό ρυθμό και επομένως ενέχει κινδύνους (οικονομικούς κυρίως αλλά όχι μόνο) για όσους την ενστερνίζονται.
Ο Thomas Pynchon γεννήθηκε το 1937 και ελάχιστα πράγματα είναι γνωστά για την ιδιωτική ζωή του, αφού κάνει μεγάλη προσπάθεια να μένει μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Δεν έχει καμιά επαφή με τα μίντια για 40 χρόνια περίπου. Οι μόνες φωτογραφίες του που κυκλοφορούν είναι από τα σχολικά του χρόνια και ο τόπος διαμονής του παραμένει άγνωστος.
