Πέμπτη 20 Νοεμβρίου 2025

ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

ΑΞΙΟΜΝΗΜΟΝΕΥΤΑ

* Στην πολιτική, η διαφθορά είναι κατά κύριο λόγο υποπροϊόν της ευκαιρίας.

Από το “Postwar” του Tony Judt.

* Οι ερωτήσεις (που κάνει) είναι το πραγματικό μέτρο (της αξίας) ενός ανθρώπου.

Απόσπασμα από το “The Maniac” του Benjamín Labatut.

• Η δυτική θρησκεία, η φιλοσοφία και η τέχνη εκφράζουν μιαν ασυνήθιστη γοητεία για τη σύγκρουση, τον πόνο και τον γενικό “τρόμο για το τυχαίο ενδεχόμενο”, δηλαδή για το φαινομενικά παράλογο χάος και την αβεβαιότητα του κόσμου.

* Η Ελληνική τραγωδία, τα πάθη του Χριστού και η κλασσική συμφωνία: αυτό που  έχουν ως κοινό χαρακτηριστικό είναι ότι ασπάζονται τη δυσαρμονία και στη συνέχεια την εξηγούν.

Αυτά τα δύο αποσπάσματα από το “The Musical Human” του Michael Spitzer..

Τριαντάφυλλα και άλλα...σημερινά!

 

Τετάρτη 19 Νοεμβρίου 2025

 ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

ΑΞΙΟΜΝΗΜΟΝΕΥΤΑ

* Μου αρέσουν οι άνθρωποι που έχουν τον καιρό στο αίμα τους.

Γράφει ο Henry Miller στο μυθιστόρημα “The Colossus of Maroussi.”

* Σκέφτηκε το αδιαφανές αλλά παράξενα πειστικό σχόλιο του Λακάν: “ Η γυναίκα δεν υπάρχει, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να είναι το αντικείμενο του πόθου”.

Από το μυθιστόρημα του Edward St. Aubyn “Lost for Words.”

* Στο Δουβλίνο υπάρχουν μόνο δύο ειδών ανέκδοτα- εκείνα που κάποτε ήταν αστεία και εκείνα που ποτέ δεν ήταν αστεία.

Γράφει ο Declan Kiberd στο βιβλίο “Ulysses and Us.”

* Η περισσότερη ζωή είναι ένας ατμός υποσυνείδητων συσχετισμών, που ποτέ δεν έρχονται στο φως.

Από το μυθιστόρημα “All Fours” της Miranda July.

Τρίτη 18 Νοεμβρίου 2025

 ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

ΠΩΣ ΠΡΟΕΚΥΨΕ Η ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ;

Ένας από τους στόχους του Σχεδίου Μάρσαλ ήταν να ενθαρρύνει την προσφυγή στο πετρέλαιο, προκειμένου να αποδυναμώσει τους ανθρακωρύχους και τα συνδικάτα τους και, ως εκ τούτου, να συνδέσει άρρηκτα τις ευρωπαϊκές χώρες με το δυτικό μπλοκ.

Όταν η ιστορική σύνδεση ανάμεσα στο κάρβουνο και την πρόοδο της δημοκρατίας στα τέλη του 19ου αιώνα μπει στην εξίσωση, η εξάρτηση από το πετρέλαιο της Αμερικής και μετά της Ευρώπης αποκτά μια νέα πολιτική σημασία.

Γράφει ο Christophe Bonneuil στο βιβλίο “The Shock of the Anthropocene: The Earth, History and Us.”

Δευτέρα 17 Νοεμβρίου 2025

 ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

Η ΥΒΡΙΣ ΤΗΣ ΑΕΝΑΗΣ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Βλέπουμε αυτή την ύβρη στην πίστη μας ότι η καλή υγεία είναι απλά θέμα ισχυρής βούλησης. Δεν φταίει ο καπιταλισμός που η παχυσαρκία καλπάζει και οι ασθένειες που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής αυξάνονται. Είναι η ανθρώπινη φύση που ευθύνεται. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι μόνο να αντιστρέψουμε εκατομμύρια χρόνια εξέλιξης και να αλλάξουμε τις συνδέσεις στον εγκέφαλό μας. Ας διορθώσουμε πρώτα αυτό πριν τα βάλουμε με τον καπιταλισμό. Πόσο δύσκολο πρέπει να είναι; Το βλέπουμε επίσης στην αψήφηση των θερμοδυναμικών ορίων της χωρίς όρια οικονομικής ανάπτυξης. Ποιός νοιάζεται για το τίμημα που πληρώνουμε στην εντροπία με την αδιάκοπη ανάπτυξη; Μπορούμε ακόμη να διατηρήσουμε την τάξη στην δική μας καθαρή γωνιά του κόσμου, όσο ακόμη είναι δυνατό να κάνουμε εξαγωγή του χάους κάπου αλλού. Και να ελπίζουμε ότι δεν θα επιστρέψει ποτέ για να μας στοιχειώσει.

Σκέψεις του Tim Jackson από το βιβλίο του “Post Growth.”

Πέμπτη 13 Νοεμβρίου 2025

 ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

ΤΟ ΜΥΑΛΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΩΜΑ

Το μυαλό και το σώμα δεν είναι δύο πράγματα-είναι ένα. Ο προορισμός της κάθε νευρικής οδού είναι η συναπτική της σύνδεση με τις μυϊκές ίνες. Η σκέψη οδηγεί σε δράση, μέσα από άξονες που διακλαδώνονται και καταλήγουν στα εργαλεία εκείνα που φτιάχνουν μυθιστορήματα, εργοστάσια, καθεδρικούς ναούς και ατομικές βόμβες.

Γράφει ο Ray Nayler στο βιβλίο “The Mountain in the Sea.”

Η Ιθάκη και το Υφάκι

 Στις 13 Σεπτεμβρίου του 1918 είχα δημοσιεύσει στην προσωπική μου ιστοσελίδα “Καθημερινές Διαδρομές” ένα ποίημα που απευθύνονταν με κάποιο τρόπο στον τότε κυβερνήτη της χώρας. Στο ποίημα αυτό είχα “παραφράσει” την “Ιθάκη" του Κωνσταντίνου Καβάφη και είχα δώσει τον τίτλο “Υφάκι”.

Πως το θυμήθηκα τώρα; Ο Αλέξης Τσίπρας εκδίδει ένα βιβλίο με την ονομασία “Ιθάκη”!

Όποιοι συνειρμοί ευπρόσδεκτοι!

Παραθέτω το ποιήμα εκείνο:

ΥΦΑΚΙ

Σα βγεις στη ζητιανιά για τες συντάξεις

απεύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμος 

γι αυτούς που σε στηρίζουν τόσα χρόνια

και βγάλανε τη χώρα απ΄την κρίση.

Το ΔΝΤ και Κομισιόν

το θυμωμένο Σόιμπλε μη τους φοβάσαι

τέτοιους στο δρομο σου πια δεν θα βρεις.

Το ΔΝΤ και Κομισιόν δεν θα τους συναντήσεις

γιατί τους κουβανείς μες την ψυχή σου.

Πάντα στο νου σου νάχεις τους συντρόφους

αυτούς που έχασες μες την πορεία,

όταν εσύ άλλαξες τον προορισμό σου.

Αλλά μη βιάζεις το ταξίδι διόλου

μη προσδοκώντας ψήφους πια να πάρεις.

Όσο για αυτούς που σου έδωσαν το ωραίο ταξίδι

χωρίς αυτούς δεν θάβγαινες στο δρόμο.

Άλλο δεν έχουν να σου δώσουν πια.

Κι αν πιο φτωχούς τους βρεις

εσύ σαι που τους γέλασες

Έτσι σοφός που έγινες, με τόση πείρα

ήδη θα το κατάλαβες 

τα κούφια λόγια τι σημαίνουν.

Κλασσικός Μαραθώνιος 2025

 Ο Ορέστης στον τερματισμό στο Καλλιμάρμαρο, όπου τον συνόδεψε και η Ίριδα, που είχε τρέξει προηγούμενα στα 1000 μέτρα των παιδιών.

ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

ΠΩΣ ΕΠΙΛΕΓΩ ΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

Η επιλογή είναι επίσης προσωπική. Έχω γράψει για βιβλία που με συγκινούν, πάντοτε ενθυμούμενος τη στοργική “κοροϊδία” του Randall Jarrell* ότι ένα μυθιστόρημα είναι μια μεγάλη ιστορία που έχει μέσα της κάτι που δεν ταιριάζει.

• Αμερικανός λογοτέχνης και κριτικός.

Γράφει ο Edwin Frank στο βιβλίο του “Stranger Than Fiction.”