ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ
ΤΟ ΜΕΓΑΛΕΙΟ ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ Η ΚΡΙΤΙΚΗ
Το να αντικρύζεις το μεγαλείο καθώς διαβάζεις είναι μια ιδιωτική και δαπανηρή διαδικασία και δεν ήταν ποτέ πολύ στη μόδα της κριτικής. Τώρα περισσότερο από ποτέ δεν είναι της μόδας, καθώς η αναζήτηση της ελευθερίας και της μοναχικότητας καταδικάζεται ως πολιτικά μη ορθή, εγωϊστική και όχι κατάλληλη για την αγχωμένη μας κοινωνία.
Στοχασμοί του Harold Bloom στο βιβλίο “The Western Canon.”
ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ
Η ΔΥΣΝΟΗΤΗ ΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΩΣ ΕΞΗΓΕΙΤΑΙ
Ο Ghalib* αντιστέκονταν στις παρακλήσεις ακόμη και των συναδέλφων του ποιητών να γράφει ποιήματα που να είναι πιο εύκολα κατανοητά. Όπως λέει σε ένα από τα λυρικά του ποιήματα: “Πρέπει να γράφω αυτό που είναι δύσκολο, αλλιώς είναι δύσκολο να γράφω.
Η αναφορά από το βιβλίο “Around the World in 80 Books” του David Damrosch.
ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ
ΟΠΩΣ ΕΙΠΑΝ…
Όπως είπε ο Αμερικανο-Τσερόκι καουμπόης Will Rogers “Πάρα πολλοί άνθρωποι ξοδεύουν χρήματα που δεν τα έχουν κερδίσει, για να αγοράσουν πράγματα που δεν τα θέλουν, για να εντυπωσιάσουν ανθρώπους που δεν τους αρέσουν”.
Όπως είπε η Eleanor Roosevelt “κανείς δεν μπορεί να σε αναγκάσει να νιώσεις κατώτερος χωρίς την συγκατάθεσή σου”.
Αυτά από το βιβλίο του Matt Haig “Notes on a Nervous Planet.”
ΕΝΑ ΚΑΝΑΛΙ ΠΟΥ ΔΕΙΧΝΕΙ ΜΟΝΟ ΛΕΠΤΑ ΣΙΓΗΣ
Προσπαθώ να αποφύγω το κανάλι που δείχνει μονάχα λεπτά σιωπής. Περιγράφουν το λόγο για τον οποίο γίνεται το λεπτό σιγής και μετά το μεταδίδουν. Μερικοί άνθρωποι δεν βλέπουν τίποτα άλλο.
Γράφει στο μυθιστόρημα “Harrow” η Joy Williams.
Παναγιά
Πιστοί γύρω παντού
Ευσεβώς ασεβούντες
Μηναλλά αποδεκτοί
Εντός παιδιάς
Οι μη πιστοί απόβλητοι
Απονενοημένοι
Ασκαρδαμυκτί
Εκτός γραμμής
Μεγάλη η χάρη της
Αλλά για ποιους;
Χαίρε Κεχαριτωμένη
Οι αρεστοί μετά Σου!
Από την ποιητική μου συλλογή “Αμφιδρομές”, Mediterra Books, 2025.
ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ
Η ΓΟΗΤΕΙΑ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ
Δεν είναι η σκόπιμη καιροσκοπία που κάνει τις γυναίκες να γοητεύονται από την εξουσία, είναι η βιολογία. Η δύναμη είναι “σέξυ”, τελεία και παύλα.
Άποψη που εκφράζεται στο βιβλίο του Jo Nesbo “Killing Moon.”
ΚΟΙΝΩΝΙΟΚΤΟΝΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ
Είναι αξιοσημείωτο ότι, σε μια στιγμή ενός πρωτόγνωρου κινδύνου για το μέλλον του πλανήτη, για την ίδια την επιβίωση της ζωής ανθρώπων και ζώων, (ότι) τόσο πολλοί άνθρωποι περιορίζονται με τη θέλησή τους στις αποξηραμένες ψηφιακές ντουλάπες που έχουν επινοηθεί από μια χούφτα κοινωνιοκτόνων εταιρειών.
Ο Jonathan Crary με τη χαρακτηριστική του -και δικαιολογημένη- οξύτητα στο βιβλίο “Scorched Earth.”
ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ
ΣΥΝΘΗΚΕΣ, ΚΟΡΙΤΣΙΑ ΚΑΙ ΡΟΔΑ
Ρήση του Charles de Gaulle: Οι συνθήκες είναι σαν τα κορίτσια και τα τριαντάφυλλα. Διαρκούν όσο αντέχουν.
Η αναφορά από τον Tony Judt στο βιβλίο “Postwar.”
ΑΧ ΑΥΤΗ Η ΜΕΣΑΙΑ ΤΑΞΗ!
Στις μεσαίες τάξεις, η παρατήρηση “Έκανε πολλά χρήματα”, τελειώνει τη συζήτηση. Αν επιμείνεις, αν προσπαθήσεις να επισημάνεις ότι αυτά τα χρήματα αποκτήθηκαν σκάβοντας μέσα από τον τάφο της γιαγιάς του για να βρεί πετρέλαιο, αντιμετωπίζεσαι με ένα “μεσαιοταξικό” ανασήκωμα των ώμων.
Προέρχεται από το βιβλίο “The Presidential Papers” του Norman Mailer, και αναφέρεται από τον Clive James στο “Cultural Amnesia.”
ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ
ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΟΧΗ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ
Η επανάσταση των Μακκαβαίων δεν στρέφονταν μόνον εναντίον της πολιτικής ισχύος ενός Ελληνιστικού βασιλείου, αλλά επίσης εναντίον της πολιτισμικής διείσδυσης Ελληνικών ιδεών και Ελληνικών τρόπων δράσης. Ήταν πιθανώς η μοναδική φορά σε ολόκληρη την ιστορία αυτής της περιόδου, που έγινε αυτό.
Αυτό ισχυρίζεται ο Roderick Beaton στο βιβλίο του “The Greeks.”
ΟΜΟΡΦΙΑ ΠΟΥ…ΘΑΜΠΩΝΕΙ…
Πίστεψε αμέσως ότι ήταν όμορφη, επειδή είχε ακούσει γι’ αυτήν πριν ακόμη τη δει και όταν την είδε δεν την είδε καθόλου, εξ αιτίας του προσώπου που είχε ήδη δημιουργήσει στο μυαλό του.
Από το μυθιστόρημα “Light in August” του William Faulkner.
ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ
ΤΡΕΛΟΣ ΚΑΙ ΠΡΟΕΔΡΟΣ
Ο Archie συμφωνούσε με αυτά τα επιχειρήματα- μόνο ένας τρελός θα στέκονταν απέναντί τους ή ίσως ένας Πρόεδρος, και όλοι γνώριζαν πόσο επικίνδυνη μπορεί να γίνει η ζωή όταν τα σύνορα ανάμεσα στις δύο αυτές ιδιότητες επικαλύπτονται..
Από το μυθιστόρημα Conquest της Nina Allan.
ΣΥΝΤΡΙΜΜΙΑ ΑΥΤΟΚΡΙΤΙΚΗΣ
Αφού ανάγκασα τον εαυτό μου να γράψει αυτή την αυστηρή κριτική για την ίδια μου τη δουλειά, αυτή η διαύγεια εξακολούθησε να επιμένει στο μυαλό μου, όπως το φεγγαρόφωτο επιμένει να υπάρχει στην επιφάνεια μιας μανιασμένης θάλασσας, όπου επιπλέουν τα συντρίμμια, μεγάλα και μικρά, μετά από ένα ναυάγιο.
Γράφει ο Alberto Moravia στο “Conjugal Love.”
ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ
ΦΥΣΗ Η ΑΝΑΤΡΟΦΗ;
Η πολιτισμική εξέλιξη και η γενετική εξέλιξη ίσως δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται καθόλου χωριστά, αφού η ικανότητά μας για πολιτισμό είναι πράγματι κάτι στο οποίο εξελιχθήκαμε ώστε να έχουμε. Η απάντηση στο ερώτημα “Είναι η φύση ή η ανατροφή”; είναι απλά “Ναι”.
Γράφει ο Nicholas A. Christakis στο βιβλίο “Blueprint.”
ΠΩΣ ΓΕΝΝΙΕΤΑΙ ΜΙΑ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ…
Έτσι δημιουργήθηκε η Βρεττανική Αυτοκρατορία. Και έτσι-επειδή δεν μπορείς να σταματήσεις την υγρασία, μπαίνει στο μελανοδοχείο όπως μπαίνει και στο ξύλο- οι προτάσεις φούσκωσαν, τα επίθετα πολαπλασιάστηκαν, τα λυρικά έργα έγιναν επικά ποιήματα και μικροπράγματα που ήταν μονόστηλα δοκίμια ήταν τώρα εγκυκλοπαίδειες σε δέκα ή είκοσι τόμους.
Γράφει η μοναδική Virginia Woolf στο “Orlando.”
RUNNING ORDERS
by Lena Khalaf Tuffaha
They call us now,
before they drop the bombs.
The phone rings
and someone who knows my first name
calls and says in perfect Arabic
“This is David.”
And in my stupor of sonic booms and glass-shattering symphonies
still smashing around in my head
I think, Do I know any Davids in Gaza?
They call us now to say
Run.
You have 58 seconds from the end of this message.
Your house is next.
They think of it as some kind of
war-time courtesy.
It doesn’t matter that
there is nowhere to run to.
It means nothing that the borders are closed
and your papers are worthless
and mark you only for a life sentence
in this prison by the sea
and the alleyways are narrow
and there are more human lives
packed one against the other
more than any other place on earth
Just run.
We aren’t trying to kill you.
It doesn’t matter that
you can’t call us back to tell us
the people we claim to want aren’t in your house
that there’s no one here
except you and your children
who were cheering for Argentina
sharing the last loaf of bread for this week
counting candles left in case the power goes out.
It doesn’t matter that you have children.
You live in the wrong place
and now is your chance to run
to nowhere.
It doesn’t matter
that 58 seconds isn’t long enough
to find your wedding album
or your son’s favorite blanket
or your daughter’s almost completed college application
or your shoes
or to gather everyone in the house.
It doesn’t matter what you had planned.
It doesn’t matter who you are.
Prove you’re human.
Prove you stand on two legs.
Run.
ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ
ΟΜΙΛΙΑ, ΔΙΑΒΑΣΜΑ, ΓΡΑΨΙΜΟ…ΠΡΟΣ ΤΙ ΟΛΑ ΤΟΥΤΑ;
Σε αυτή τη διαβεβαίωση ακολουθώ τον Nietzsche, που μας προειδοποίησε ότι όταν μπορούμε να βρούμε λέξεις για κάτι, αυτό είναι ήδη πεθαμένο μέσα μας, έτσι ώστε υπάρχει κάποιου είδους περιφρόνηση στην πράξη της ομιλίας.
Οι παραδόσεις μας λένε ότι ο ελεύθερος και μοναχικός εαυτός γράφει για να ξεπεράσει τη θνητότητα. Νομίζω ότι ο εαυτός, στην προσπάθεια να είναι ελεύθερος και μοναχικός, τελικά διαβάζει με ένα και μόνο σκοπό: να αντικρύσει το μεγαλείο.
Η κοινή μας μοίρα είναι γεράματα, αρρώστεια, θάνατος, λήθη. Η κοινή μας ελπίδα, αδύναμη αλλά επίμονη, είναι για κάποια μορφή επίβίωσης.
Γραπτά του Harold Bloom από το βιβλίο “The Western Canon.”
ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ
ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΙ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΜΑΣ
Τι σημαίνει να είσαι ο εαυτός σου; Νομίζω, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, σημαίνει την ικανότητα να διαλέγεις ανάμεσα σε διαφορετικές πιθανές εκβάσεις με στόχο να κατευθύνεις τον εαυτό σου προς ένα επιθυμητό αποτέλεσμα: να είσαι προσανατολισμένος προς το μέλλον. Όταν όλες οι μέρες είναι ίδιες, όταν δεν μας παρουσιάζονται με την αναγκαιότητα να διαλέξουμε ανάμεσα σε διαφορετικές πιθανότητες, λέμε ότι “δεν νιώθουμε ζωντανοί”-κι εδώ νομίζω μαντεύουμε τι πραγματικά σημαίνει να είσαι ζωντανός. Είναι η ικανότητα να διαλέγεις. Ζούμε μέσα από επιλογές.
Γράφει ο Ray Nayler στο μυθιστόρημα “The Mountain in the Sea.”
ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ
Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ
Το γεγονός παραμένει ότι το μουσικό συναίσθημα ταλαντεύεται μπρος πίσω μεταξύ της ανατροπής και της επίλυσης της προσδοκίας, μεταξύ της προσμονής και της κορύφωσης. Μερικά από τα πιο ζωηρά παραδείγματα βρίσκονται στην όπερα, επειδή ανεβάζει αυτή την αρχή σε υψηλό δράμα.
Γράφει ο Michael Spitzer στο βιβλίο “The Musical Human.”
ΧΟΥΣ ΕΙ ΚΑΙ ΕΙΣ ΧΟΥΝ…
Μέχρι το κλείσιμο το σώμα, το πνεύμα και η ψυχή του Murphy είχαν ελεύθερα διασκορπιστεί πάνω στο πάτωμα της παμπ. Και πριν μια ακόμη ανοιξιάτικη μέρα πρασινίσει τη γη είχε σαρωθεί πέρα για πέρα μαζι με την άμμο, τα αποτσίγαρα, τα γυαλιά, τα σπίρτα, τα φτυσίματα, τους εμέτους.
Να πως περιγράφει ο Samuel Beckett στο έργο του “Murphy” την κατάληξη που είχαν οι στάχτες της τεφροδόχου του πρωταγωνιστή.
ΕΚ-ΣΦΕΝΔΟΝΙΣΜΟΙ
Σὲ γνωρίζω ἀπὸ τὴν Κόψη
τοῦ σπαθιοῦ τὴν τρομερή,
σὲ γνωρίζω ἀπὸ τὴν ὄψι,
ποὺ μὲ βία μετράει τὴν γῆ.
Όλοι μας τους καμαρώνουμε και δακρύζουμε μαζι τους όταν τον ακούμε μετά τις τεράστιες επιτυχίες των αθλητών μας.
Θα ήθελα να βρίσκονταν κάποιοι αρμόδιοι από τις ομοσπονδίες, που να θύμιζαν το λόγια αυτά στα νέα αυτά παιδιά, ώστε όταν τραγουδούν να μην ακούμε αυτό το… ”που με διά μετράει τη γη”.
ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ
ΤΟ ΚΡΥΦΟ ΤΑΛΕΝΤΟ
Αλλά η μηχανή της φήμης έχει δίκιο να τον αναγνωρίζει σαν ταλέντο, σαν το ταλέντο να μπορεί να υπάρχει ως δυνατότητα, χωρίς κάποιο σοβαρό επίτευγμα. Ναι, μπορεί.
Υποστηρίζει ο Clive James στο “Cultural Amnesia.”
ΧΩΡΕΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ
Ανάμεσα στις 14 μεγαλύτερες πλούσιες δημοκρατίες σήμερα, η Ιαπωνία είναι εκείνη με την περισσότερο ισότιμη κατανομή του πλούτου, και εκείνη με αναλογικά τους λιγότερους δισεκατομμυριούχους στον πληθυσμό της. Οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται μακριά προς το αντίθετο άκρο και στις δύο παραπάνω κατηγορίες.
Γράφει ο Jared Diamond στο βιβλίο του “Upheaval.”
ΜΕ ΤΗ ΣΚΑΠΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΑΥΘΕΝΤΙΚΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ;
Ήταν ο Dr. Attendu, που ανέτρεψε μια παμπάλαια προκατάληψη και διαβεβαίωσε ότι ο ηλίθιος είναι το πρωταρχικό ανθρώπινο πρότυπο, του οποίου είμαστε απλά η διεφθαρμένη παραλλαγή, υποκείμενοι για το λόγο αυτό σε διαταραχές, πάθη και μη φυσιολογικά βίτσια, τα οποία όμως δεν επηρεάζουν τον αυθεντικό, καθαρό κρετίνο.
Και αυτό από τον Enrique Vila-Matas στο "Montano's Malady.”
Η ΖΩΗ ΠΟΥ ΣΚΟΤΩΝΕΙ…
Με κάνετε να σκεφτώ εκείνο το νέο κορίτσι, ένα νέο κορίτσι αξιαγάπητο που συνάντησα μπροστά στην πόρτα ενός μικρού ξενοδοχείου, στην οδό Montparnasse-που μου είπε: “ Α, εμένα, το να ζώ, αυτό είναι που με σκοτώνει…”
Γράφει η Simone de Beauvoir στο βιβλίο “Les Mandarins.”
